Kathleen D. Vohs profesore në Universitetin McKnight dhe kryetare e Land O’Lakes në Marketing në Universitetin e Minesotës me një artikull për Harvard Business Review shpjegon pse paraja ka kaq ndikim në jetën tonë.
Ne shpenzojmë shumë kohë duke menduar për paratë. Ne flasim për to, shqetësohemi për to. Nëse jemi me fat dhe kemi shumë para, mendojmë t’i përdorim për të blerë një makinë të re, një shtëpi të re ose një pushim të ëndrrave. Paraja ka qenë gjithmonë një nga mjetet tona më të rëndësishme. Por ndryshe nga shumica e mjeteve të tjera, paratë edhe vetëm duke menduar për të ndikojnë në sjelljen tonë në mënyra negative. Ne kemi më shumë gjasa t’i japim përparësi ndjenjave, dëshirave dhe qëllimeve tona sesa të shoqërohemi dhe të ndihmojmë të tjerët. Paraja krijon një tension midis motiveve individualiste dhe ndërpersonale.
Për të kuptuar se përse paraja ka një ndikim kaq të madh mbi ne, le të hedhim sytë nga tregtia. Krijimi i parave e bëri tregtinë shumë më të lehtë. Paraja zgjidhi shumë probleme duke qenë një magazinë vlerash, duke i lejuar njerëzit të kursejnë dhe kështu të planifikojnë për një afat të gjatë. Me para, ne u bëmë njerëzit që jemi sot në të mirë dhe në të keq, siç kam mësuar.
Kathleen D. Vohs fokusohet në mënyrën se si ne përdorim dhe mendojmë për paratë. Në një eksperiment, ajo dhe kolegët e saj i kërkuan një grupi njerëzish të kryenin një detyrë që ku do merrni para dhe një grupi tjetër të kryente një detyrë të ngjashme, por pa para. Ky dhe eksperimente të ngjashme zbuluan dy fusha të gjera efektesh kur njerëzve u kujtohen paratë. E para është përgjithësisht pozitive: Ata preferojnë detyra që i lejojnë t’i bëjnë vetëm; rezistojnë në problemet e vështira; dhe performojnë më mire dhe më gjatë. Nga pikëpamja organizative dhe shoqërore, këto janë gjëra të mira. Zbulimi i dytë zbulon një anë më të errët: ata ndajnë, ndihmojnë dhe ndjejnë më pak se njerëzit që nuk kanë menduar për paratë. Kur bëhet fjalë për strukturën morale të shoqërisë, këto nuk janë sjellje ideale.
Meqenëse paratë kanë disa efekte të dobishme, Kathleen D. Vohs shqyrton nëse mund t’i zbusim efektet e dëmshme që paraja ka. Kathleen D. Vohs dhe kolegët e saj studiuan grupe njerëzish që kujdesen shumë për njëri-tjetrin. Një eksperiment shikonte partnerët romantikë; tjetri, njerëzit në një shoqëri kolektiviste . Në të dyja rastet gjetëm efekte të ngjashme, të njohura: Pasi u kujtuan paratë, njerëzit ishin më pak të sjellshëm, më pak të dobishëm dhe më pak bujarë me njëri-tjetrin. Kur bëhet fjalë për mënyrën se si paratë ndikojnë tek ne, këto rezultate nuk janë më inkurajueset.
Kjo na kthen te pyetja kryesore se pse njerëzit kujdesen kaq shumë për paratë. Përgjigja, pjesërisht, është se paratë janë të rrënjosura thellë në mënyrën se si ne kemi evoluar. Ajo ka një linjë të drejtpërdrejtë me suksesin e specieve tona, gjë që ndihmon për të shpjeguar pse zë kaq shumë hapësirë në mendjet tona. Paraja gjithashtu vazhdon të prodhojë efekte të fuqishme në sjelljen tonë që shkojnë përtej mbështetjes simbolike qeveritare të vlerës së një monedhe ose kartëmonedhe.
Ndërsa mënyrat që ne përdorim dhe mendojmë për paratë ndryshojnë me kalimin e kohës – mendoni për kartat e kreditit, Venmo dhe Bitcoin – ne duhet të vazhdojmë të studiojmë mënyrat se si ato ndikojnë në marrëdhëniet tona me të tjerët. Paratë, ndonëse integrale për atë që jemi bërë, mund të luajnë gjithashtu një rol për të na ndarë. hbr
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
