Tarifat e Brexit për automjetet elektrike, pezullim nga BE?

Komisioni Evropian dëshiron t’i shtyjë tarifat e Brexit-it për automjetet elektrike dhe bateritë për tre vite.Kjo është arsyeja pse sot ai u ka propozuar shteteve anëtare që t’i përjashtojnë ato nga rregullat doganore në tregtinë me Britaninë e Madhe gjatë asaj periudhe. Shtetet anëtare të BE tani duhet ta miratojnë propozimin me shumicë të cilësuar. Kjo kërkon miratimin e të paktën 15 nga 27 shtetet anëtare të BE. Këto shtete duhet gjithashtu të përfaqësojnë të paktën 65% të popullsisë së BE-së.

Për shkak të tërheqjes së Britanisë së Madhe nga BE, rregullat e reja doganore do të hynin në fuqi më 1 janar 2024. Automjetet me më pak se 45% të vlerës së tyre të shtuar në BE ose në Britaninë e Madhe do t’i nënshtroheshin një takse prej 10%. Kjo do të prekte prodhuesit që nuk arrijnë kuotën e vlerës së shtuar për automjetet elektrike, për shembull për shkak të mungesës së kapacitetit të prodhimit të baterive. Sipas propozimit të Komisionit, rregullorja, e cila mund të sjellë tarifa doganore, nuk do të zbatohet deri në vitin 2027.

Britania e Madhe u largua nga Bashkimi Evropian në fund të janarit 2020. Arsyeja e tarifave janë të ashtuquajturat rregullat të origjinës të Marrëveshjes së Tregtisë dhe Bashkëpunimit (CCA), e cila përbën bazën e bashkëpunimit me BE nga viti 2021.

Që kur u lidh marrëveshja e tregtisë së lirë, ekspertët dyshuan se këto rregulla origjine mund të bëheshin problem për Britaninë e Madhe si zonë ekonomike. Në ishull nuk ka fabrika të mëdha baterish. Vetëm Nissani ka një fabrikë të vogël në Sunderland dhe po investon në një të dytë atje. Shpresat për krijimin e më shumë fabrikave nuk janë realizua. Kompanisë Britishvolt, e cila kishte plane ambicioze për një fabrikë në veri të Anglisë, i mbaruan paratë në janar. Kompanitë e automjeteve preferojnë të investojnë brenda BE ose në tregjet më të favorshme aziatike.

Probleme të kostos për shkak të detyrimeve doganore

Pa një shtyrje, prodhuesit e BE-së do të kishin pasur probleme për të siguruar bateri dhe pjesë të tjera të nevojshme urgjentisht për automjetet elektrike në Britaninë e Madhe. Fillimisht, Brukseli llogariste në një rritje të konsiderueshme të prodhimit të baterive në vetë Bashkimin Evropian. Por kriza e koronavirusit dhe lufta në Ukrainë e penguan këtë, sipas Brukselit.

Prodhuesit britanikë të automjeteve, nga ana e tyre, druheshin se për shkak të tarifave nuk do të ishin më konkurrues nga viti i ardhshëm në tregun e rëndësishëm të eksportit në BE. Prodhuesit gjermanë të makinave do të goditeshin gjithashtu nga tarifat për eksportet në Britaninë e Madhe në të ardhmen nëse ato nuk pezullohen më tej. Shoqata Gjermane e Industrisë së Automjeteve (VDA) i ka përshkruar tashmë tarifat si një disavantazh të rëndësishëm për kompanitë evropiane në krahasim me konkurrentët e tyre aziatikë në tregun e rëndësishëm britanik.

Lehtësim në industrinë e automobilave

Presidentja e shoqatës Hildegard Müller reagoi pozitivisht ndaj njoftimit të Komisionit Evropian të mërkurën: “Ky vendim është i duhuri dhe një fitore për klimën, industrinë dhe konsumatorët”. Shtetet e BE dhe Britania e Madhe tani duhet ta zbatojnë propozimin sa më shpejt të jetë e mundur.

Si prodhuesit britanikë të makinave ashtu edhe industria gjermane e makinave do të përfitojnë nga zgjerimi i rregullave të origjinës, theksoi Marc Lehnfeld nga kompania federale Germany Trade and Invest (GTAI). Tregtia e jashtme e automjeteve, pjesëve dhe motorëve përfaqëson rreth 22% të tregtisë gjermano-britanike këtë vit. Ky është grupi më i rëndësishëm i mallrave.

“Industria britanike e automjeteve tani mund të rifitojë besimin,” tha Lehnfeld. “Industria gjermane e automjeteve gjithashtu mund të përfitojë nga ndryshimi.” Gjermania është furnizuesi më i madh në Mbretërinë e Bashkuar për automjetet plotësisht elektrike dhe hibride./ DW