Shpesh dëgjojmë se sipërmarrja është e rëndësishme, por është e vështirë të vlerësohet se sa e rëndësishme është ajo për ekonominë në përgjithësi. Aktiviteti sipërmarrës, ose thënë ndryshe, krijimi i bizneseve të reja, është ajo që mbështet ekonomitë lokale, ajo që mbështet PBB-në e vendit dhe ajo që ndihmon që tregu i aksioneve të vazhdojë të rritet. Atëherë, përse sipërmarrja është një motor kaq i fuqishëm i zhvillimit ekonomik?
Në fakt është më komplekse sesa mund të mendoni.
Lexo: Kur nuk të lejon të rritesh, vetëm liroje dhe lëre të shkojë
Bizneset e vogla, bizneset e reja dhe rritja e vendeve të punës
Së pari, provat tregojnë se bizneset e vogla të krijuara nga sipërmarrësit janë në mënyrë disproporcionale përgjegjëse për rritjen e vendeve të punës. Kompanitë e vogla krijojnë më shumë se 1.5 milionë vende pune çdo vit në Shtetet e Bashkuara, që përkthehet në 64 përqind të rritjes totale të vendeve të reja të punës.
Pse janë vendet e reja të punës kaq të rëndësishme? Rritja ekonomike varet pjesërisht nga rritja e vendeve të punës. Më shumë punë të disponueshme çojnë në më shumë njerëz që punojnë dhe më shumë njerëz që punojnë çojnë në PBB më të lartë. Për më tepër, më shumë njerëz kanë të ardhura shtesë dhe mund të sigurojnë jetën më mirë për familjet e tyre.
Kjo gjithashtu mund të krijojë një lloj kaskade të sipërmarrjes, më shumë njerëz punojnë, kanë një mundësi për të kursyer para dhe pastaj mund të fillojnë bizneset e tyre.
Ndikimi në bizneset e tjera
Vlen gjithashtu të përmendet se një biznes i vogël në zhvillim do të ndikojë gjithashtu në komunitetin e tij lokal të pronarëve të tjerë të biznesit. Për shembull, sapo biznesi juaj të fillojë operacionet, ju mund të dëshironi të paguani një firmë lokale të marketingut për shërbime të marketingut digjital, ose të kontraktoni shitës vendas për të marrë lëndët e para që ju nevojiten. Në fakt, një biznes i vetëm mund të ndihmojë në mbështetjen e dhjetra të tjerëve, duke rezultuar në një “pellg” shpenzimesh të zhvillimit ekonomik.
Lexo: Tesla humb 27 mld dollarë, ndikoi rënia e aksioneve dhe luhatja e Bitcoin
Inovacioni dhe teknologjia
Sipërmarrësit janë gjithashtu novatorë. Disa nga sipërmarrësit më të shquar të epokës sonë kanë qenë organizatorët e teknologjisë, të cilët prezantuan koncepte dhe shërbime krejt të reja për ne. Kini parasysh se sa ndikim kanë patur Google, Amazon dhe Facebook në botë. Këto kompani mezi ekzistonin (ose nuk ekzistonin fare) vetëm 20 vite më parë. Tani, secila prej këtyre ndërmarrjeve ofron një bollëk mjetesh që bizneset e tjera mund të përdorin për të operuar në mënyrë më efektive, për të arritur më shumë njerëz dhe për të fituar më shumë para.
Kur një sipërmarrës sjell një novacion, e gjithë bota duhet të përfitojë. Me nivele më të larta të sipërmarrjes, ne shohim përhapjen e më shumë teknologjive të reja dhe produktiviteti ynë kolektiv vazhdon të rritet.
Të sfidosh bizneset ekzistuese
Kur bizneset bëhen më të mëdha dhe më të vjetra, ata priren të bien në “gjumë letargjik”. Ata funksionojnë si mega-burokraci, humbasin efikasitetin dhe nuk sjellin më inovacion. Në vend të kësaj, ata ofrojnë atë që tashmë e dinë dhe e kuptojnë. Me fjalë të tjera, ato bëhen të mëdha, të ngadalta dhe të përgjumura.
Përkundrazi, ndërmarrjet e reja të udhëhequra nga sipërmarrës ambiciozë janë të zhdërvjellta dhe përshtaten vazhdimisht. Ato bëhen shpejt konkurrentë të ashpër dhe për shkak të kësaj, ato i detyrojnë kompanitë e mëdha të ndryshojnë. Edhe mega-korporatat duhet të bëhen më të shkathëta dhe të përpiqen të sjellin risi në mënyrë që të mbajnë ritmin dhe kjo ka një ndikim të thellë pozitiv në ekonominë në tërësi.
Lexo: Këto gabime të zakonshme mëngjesi mund t’ju kushtojnë produktivitetin dhe paqen
Rreziku financiar dhe potenciali i investimeve
Bizneset e reja nuk përfitojnë vetëm nga njerëzit që i krijuan ato. Ata gjithashtu qëndrojnë për të përfituar të gjithë ato që investojnë në to. Investitorët ëngjëj, kapitalistët dhe investitorët e tjerë të linjës së parë mund të bëjnë shumë para duke zgjedhur sipërmarrësit dhe modelet e duhura të biznesit. Madje edhe investitorët mesatarë mund të kultivojnë pasuri duke investuar në biznese të fazës së hershme të gatshme për rritje.
Anët e dobëta
Interesi minimal i sipërmarrjes. Së pari, rritja jonë ekonomike varet disi nga interesi sipërmarrës. Nëse askush nuk dëshiron të fillojë një biznes të ri, përfitimet priren të zhduken.
Rreziku i dështimit. Jo të gjithë sipërmarrësit kanë sukses. Në fakt, gati gjysma e bizneseve dështon brenda pesë viteve të para të funksionimit. Humbja e një investimi të madh dhe të qenit dëshmitar i një kolapsi të ndërmarrjes suaj mund të ketë një efekt të rëndësishëm negativ tek individi.
Ngjarje kataklizmike. Sipërmarrja dhe rritja e biznesit në përgjithësi janë të prekshme nga ngjarjet kataklizmike që ndryshojnë mënyrën e funksionimit të ekonomisë. Për shembull, në mes të një kolapsi pandemik ose ekonomik, i gjithë ambienti i biznesit duhet të ndryshojë.
Problemet e rritjes afatmesme. Bizneset e reja vazhdimisht shtojnë vende pune në fazat e hershme të zhvillimit, por ato gjithashtu tentojnë të pakësojnë vendet e punës kur arrijnë rritjen afatmesme dhe fillojnë të përsosin operacionet.
Varësia nga rregulloret minimale. Pjesa më e madhe e rritjes sonë ekonomike varet nga një reliev që favorizon sipërmarrësit dhe kjo do të thotë ndërhyrje minimale e qeverisë.
Shumë njerëz bëhen sipërmarrës sepse ëndërrojnë të bëhen miliarderë ose sepse e duan idenë e të qenit në krye. Por ka edhe nga ata që janë të motivuar sepse duan të jenë një forcë thelbësore ekonomike. Ata duan të krijojnë vende të reja pune, të sjellin teknologji të reja dhe të na ndihmojnë të gjithëve të përparojmë. Ne duhet të bëjmë atë që mundemi për të mbështetur të gjithë sipërmarrësit dhe për të vazhduar të ndihmojmë ekonominë tonë të lulëzojë edhe gjatë periudhave të vështirësive.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.