Studimi i ri nga Instituti Forenzik i Holandës (NFI) ka zbuluar se orët inteligjente mund të ndihmojnë në përcaktimin e kohës së vdekjes me një diferencë prej vetëm 30 minutash, duke e bërë këtë metodën më të saktë deri më tani. Kërkimi, i udhëhequr nga mjekja forenzike në trajnim Tanja Gosseling, u zhvillua nën mbikëqyrjen e shkencëtarit të forenzikës digjitale Jan Peter van Zandwijk dhe patologut forenzik Bart Latten. Studimi u përqendrua te pacientët që i nënshtroheshin eutanazisë së mbikëqyrur mjekësisht.
“Tani mund të përcaktojmë me saktësi më të madhe vijën kohore të një vdekjeje, çka mund të jetë vendimtare në hetimet për vrasje,” tha Van Zandwijk.
Studmi i Gosseling u përqendrua në analizimin e të dhënave fiziologjike të regjistruara nga orët inteligjente, duke përfshirë rrahjet e zemrës, lëvizjet dhe, në disa raste, nivelin e oksigjenit në gjak. “Gjithnjë e më shumë njerëz mbajnë orë inteligjente,” tha ajo. “Kur dikush gjendet i vdekur, shpesh lindin pyetje rreth shkakut dhe kohës së vdekjes. Të dhënat nga një orë inteligjente mund të ofrojnë njohuri të vlefshme.” Van Zandwijk theksoi rëndësinë forenzike të këtyre të dhënave. “Këto regjistrime nga orët inteligjente mund të jenë një burim kyç informacioni në hetimet penale dhe janë gjithashtu të dobishme për organet e zbatimit të ligjit.”
Studimi mbi pacientët e eutanazisë
Studimi analizoi pacientët që i nënshtroheshin eutanazisë së mbikëqyrur mjekësisht, duke mundësuar një krahasim të saktë midis të dhënave të orës inteligjente dhe kohës së dokumentuar të vdekjes. Të paktën tre orë para vdekjes së pritshme, pjesëmarrësit mbanin një orë inteligjente, e cila u hoq rreth 30 minuta pas ndarjes nga jeta. Studimi testoi tre marka të orëve inteligjente: Garmin, Apple Watch dhe Samsung Watch. Studiuesit më pas krahasuan gjurmët digjitale të mbledhura me kohën e saktë të vdekjes të dokumentuar nga mjeku kujdestar. Përpara fillimit, një komitet i pavarur i etikës mjekësore shqyrtoi studimin për të përcaktuar nëse ai binte nën Aktin Holandez të Kërkimeve Mjekësore që Përfshijnë Subjekte Njerëzore (WMO). Meqenëse pjesëmarrësit nuk iu nënshtruan procedurave invazive apo kufizimeve të sjelljes, komiteti vendosi që miratimi i WMO-së nuk ishte i nevojshëm. Në total, 27 individë morën pjesë vullnetarisht në studim pasi u kontaktuan përmes mjekëve të tyre të përgjithshëm. Secili pjesëmarrës dha pëlqimin me shkrim. Një deklaratë e një pjesëmarrësi i la përshtypje të veçantë Gosseling-ut: “Mendoj se është e mrekullueshme që në ditën e fundit të jetës sime mund të kontribuoj për shkencën dhe të ndihmoj të tjerët.” Tradicionalisht, ekspertët forenzikë përcaktojnë kohën e vdekjes duke përdorur metoda si analiza e temperaturës së trupit, e cila mund të ketë një diferencë pasigurie prej disa orësh për shkak të faktorëve të jashtëm si veshja, qarkullimi i ajrit, lagështia dhe temperatura e ambientit. Të dhënat nga orët inteligjente raportohet se mundësojnë një kornizë kohore dukshëm më të ngushtë, duke përmirësuar saktësinë në hetimet forenzike.
“Ky kërkim është hapi i parë në përdorimin e teknologjisë së orëve inteligjente për hetimet forenzike të vdekjeve,” tha Van Zandwijk. “Ne tashmë shohim potencial për studime të mëtejshme, si për shembull analizimi i lëvizjeve pas vdekjes.”
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
