Gemma Ryles, eksperte e Teknologjisë Shtëpiake pranë Independent Advisor, ndan këshillat e saj për të siguruar sigurinë e fëmijëve tuaj online.mFrikat për sigurinë online dhe dezinformimin janë tani shqetësimi kryesor i prindërve për kthimin në shkollë, pasi një sondazh i fundit zbuloi se 65% e tyre pohuan se mbajtja e fëmijëve të sigurt online është shqetësimi i tyre kryesor – më përpara se bulizmi4. Kjo i shtyu ekspertët në Independent Advisor Broadband Deals të japin këshillat e tyre më të mira për mbrojtjen e fëmijëve online, sidomos gjatë pushimeve, kur koha e ekranit rritet.
Gemma Ryles, eksperte e Teknologjisë Shtëpiake pranë Independent Advisor Broadband Deals, shpjegon:
Këshilla 1 – Aktivizoni kontrollet prindërore të internetit në shtëpi:
Megjithëse pothuajse të gjithë prindërit (91%) janë të vetëdijshëm për kontrollet prindërore, vetëm dy në tre (70%) i kanë përdorur ato. “Përdorimi i kontrolleve prindërore të internetit është thelbësor për kufizimin e qasjes në përmbajtje të caktuara online ose aplikacione. Kontrollet e internetit ofrojnë funksione të ndryshme menaxhimi që ndihmojnë prindërit të monitorojnë dhe kontrollojnë se çfarë mund të aksesojnë fëmijët e tyre online. Këto përfshijnë filtra për përmbajtjen, kufizime të kohës së ekranit, kontrolle specifike për faqet e internetit dhe mjete monitorimi, të gjitha këto kontribuojnë në përvoja më të sigurta online për fëmijët tuaj.”
Këshilla 2 – Aplikoni filtra për përmbajtjen:
Shtatë nga dhjetë prindër (71%) janë të shqetësuar për përmbajtjen që mund të shohin fëmijët e tyre online; aplikimi i filtrave për përmbajtjen është një zgjidhje efektive për këtë.“Filtrat për përmbajtjen ndihmojnë në kufizimin dhe kontrollin e përmbajtjes që fëmijët tuaj mund të shohin online, duke i penguar ata të aksesojnë materiale të papërshtatshme për moshën ose të dëmshme. Ndërsa gjithmonë është e nevojshme të monitoroni aktivitetin online të fëmijëve, zbatimi i filtrave për përmbajtjen ofron një shtresë shtesë mbrojtjeje.”
Lexo edhe:TIFF 2024: Një udhëtim përmes filmave ndërkombëtarë dhe trashëgimisë kulturore
Këshilla 3 – Vendosni kufizime për kohën e ekranit:
44% e prindërve pranojnë se fëmijët e tyre tejkalojnë kufirin e rekomanduar nga NHS për kohën e ekranit prej 2 orësh në ditë. “Megjithëse vendosja e kufizimeve për kohën e ekranit mund të jetë sfiduese, veçanërisht gjatë pushimeve të verës, është e rëndësishme të balancohet koha e ekranit me aktivitete të tjera offline. Për të ndihmuar në menaxhimin e kohës së ekranit, kufizimet e kohës mund të jenë një ndihmë e madhe. Kjo veçori ju lejon të kufizoni qasjen në faqe të caktuara interneti ose në internet në përgjithësi për periudha specifike, duke ju ndihmuar të kontrolloni sa dhe kur përdoret koha e ekranit.”
Këshilla 4 – Kuptoni kontrollet specifike për faqet e internetit:
Platformat e shpërndarjes së videove (VSP) janë më të përdorurat nga fëmijët e moshës 3-17 vjeç, me 95% të tyre që përdorin faqe si YouTube ose TikTok. Prandaj, sigurimi i kontrolleve individuale për aplikacionet dhe faqet e internetit është thelbësor për sigurinë online. “Edhe pse nuk është një veçori specifike e kontrollit prindëror të internetit, shumë faqe dhe aplikacione të veçanta si Netflix, YouTube dhe Google, kanë veçoritë e tyre të sigurisë që duhet të përdoren. Këto ju lejojnë të filtroni përmbajtjen në mënyrë që të jetë e disponueshme vetëm për material të përshtatshëm për moshën, duke përmirësuar sigurinë online.”
Këshilla 5 – Sigurohuni që të monitoroni përdorimin:
Megjithëse shumica e prindërve janë të vetëdijshëm për mjetet e ndryshme të sigurisë online të disponueshme (91%), vetëm 70% i përdorin ato në të vërtetë. Vendosja e mjeteve monitoruese është thelbësore për sigurinë në internet. “Mjetet monitoruese që janë pjesë e kontrolleve prindërore të internetit ju lejojnë të shihni se cilat faqe të internetit ka vizituar fëmija juaj. Kjo ju ndihmon të ndiqni aktivitetin online dhe zakonet, por gjithashtu ju lejon të filloni biseda rreth çdo përmbajtje të mundshme të dëmshme që mund të jetë aksesuar pa dijeninë tuaj.”
Mësimi i këshillave të sigurisë online:
Me gjashtë nga dhjetë (61%) fëmijë të moshës 3-17 vjeç që kanë telefonat e tyre inteligjentë, nuk ka qenë kurrë më e rëndësishme për prindërit që të kenë biseda të hapura dhe të ndershme me fëmijët e tyre për rreziqet e mundshme të kohës së tepërt të ekranit, duke i edukuar ata për qëndrimin e sigurt online. Gemma Ryles, eksperte e Teknologjisë Shtëpiake pranë Independent Advisor Broadband Deals, ofron këshilla për edukimin mbi sigurinë online:
“Mësimi i fëmijëve për sigurinë online është thelbësor nga momenti kur ata fillojnë të aksesojnë internetin. Sigurimi i një narrative të hapur dhe komunikuese brenda familjes rreth përmbajtjes online dhe mediave sociale është vendimtar për mbrojtjen e fëmijëve tuaj online, por gjithashtu për t’i ndihmuar ata të zhvillojnë një kuptim se si të mbrojnë veten.
“Sigurohuni që t’u mësoni fëmijëve për rëndësinë e sigurisë në mediat sociale. Është e rëndësishme që fëmijët të jenë të vetëdijshëm se individët mund të krijojnë llogari të rreme dhe të kuptojnë rreziqet e angazhimit me këdo që nuk e njohin online.
“Skemat online janë të rëndësishme për t’u edukuar fëmijëve, përfshirë tentativat për phishing dhe shenjat e llogarive dhe faqeve të internetit të rreme, si gramatika e dobët dhe URL-të e dyshimta. Mësimi i rëndësisë së krijimit të fjalëkalimeve të forta dhe të sigurta dhe mosndarja e tyre gjithashtu do të ndihmojë.
“Malware është një softuer i dëmshëm i krijuar për të ndërprerë, dëmtuar ose për të marrë akses të paautorizuar në një sistem kompjuterik. Mënyra më e zakonshme që malware mund të infektojë pajisjet tona është përmes klikimit në lidhje, prandaj është thelbësore të mësoni fëmijët që të mos klikojnë në lidhje të panjohura ose të shkarkojnë skedarë të panjohur.
“Shpjegoni rëndësinë e mos ndarjes së informacionit personal online. Pasi informacioni personal të ndahet, keni shumë pak kontroll se ku mund të përfundojë. Prandaj, është e rëndësishme që fëmijët të kuptojnë se detaje si emri, adresa, numri i telefonit dhe shkolla duhet të mbahen private.
“Përdorimi i një lidhjeje të sigurt rrjeti është thelbësor për sigurinë online. WiFi publik duhet të përdoret vetëm si një zgjidhje e fundit dhe për shfletim bazë në internet. Një Rrjet Privat Virtual (VPN) siguron një shtresë shtesë sigurie duke maskuar adresën tuaj IP dhe duke krijuar një lidhje të sigurt ndërmjet pajisjes tuaj dhe serverit, duke mbrojtur kështu të dhënat tuaja.
“Sigurimi i sigurisë online të fëmijëve kërkon arsimim dhe monitorim të vazhdueshëm. Prindërit dhe kujdestarët duhet të jenë të informuar mirë për rreziqet online për të promovuar në mënyrë efektive sigurinë. Inkurajimi i fëmijëve tuaj për të folur rreth aktivitetit dhe përvojave të tyre online, veçanërisht nëse hasin diçka që i bën të ndihen të parehatshëm ose duket e dyshimtë, është vendimtar për mbrojtjen e mirëqenies së tyre.
“Ndërsa koha e ekranit dhe përdorimi i internetit ofrojnë përfitime të shumta, sigurimi i sigurisë online është thelbësor. Duke ndjekur këto këshilla ekspertësh dhe duke përdorur burime të tjera online, përfshirë udhëzuesin për kontroll prindëror nga Independent Advisor, prindërit mund të krijojnë një mjedis më të sigurt online për fëmijët e tyre, duke i mbrojtur ata nga kërcënimet e mundshme online ndërkohë që u mundësojnë të shijojnë përfitimet e teknologjisë.”
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
