Ekonomia e sjelljes përfshin studimin e psikologjisë në analizën e vendimmarrjes pas një rezultati ekonomik, siç janë faktorët që çojnë një konsumator të blejnë një produkt në vend të një produkti tjetër.
Akademiku amerikan Richard Thaler fitoi çmimin Nobel në ekonomi të Hënën për punën e tij në këtë fushë. Akademia Mbretërore Suedeze e Shkencave, e cila fitoi çmimin prej 845.000 paund, vlerësoi Thaler për përfshirjen e supozimeve psikologjike në analizat e vendimmarrjes ekonomike.
Lexoni: Neuroekonomia, fusha e re e studimit që po merr zhvillim
Ndryshe nga fusha e ekonomisë klasike, ku vendimmarrja bazohet tërësisht në logjikën e ftohtë, ekonomia e sjelljes lejon sjellje irracionale dhe përpjekjet për të kuptuar pse mund të ndodhë kjo. Koncepti mund të zbatohet në miniaturë për situata individuale, ose më gjerë për të përfshirë veprimet më të gjëra të një shoqërie apo tendencat në tregjet financiare.
Brexit është një shembull se si ekonomia e sjelljes mund të jetë e dobishme. Thaler sugjeron se teoria mund të ndihmojë të shpjegojë se si votimi i ngushtë për t’u larguar nga BE u ndikua nga zgjedhjet e brendshme, në krahasim me vendimmarrjen racionale.
Teoria është e dobishme për kompanitë dhe marketerët që kërkojnë të rrisin shitjet duke inkurajuar ndryshimet në sjelljen e konsumatorëve. Gjithashtu mund të përdoret për qëllime të vendosjes së politikave publike.
Thaler është i njohur për punën e tij në “teorinë e nxitjes”, një term që ai krijoi për të shpjeguar se si ndërhyrjet e vogla mund t’i nxisin individët të marrin vendime të ndryshme. Kjo teori megjithatë mund të jetë manipuluese dhe ndikon në dëm të individëve.
Business Magazine në këtë artikull ju sjell disa shembuj të kësaj teorie:
Supermarketet
Thaler tregon se mund të bëhen ndryshime në “mjedisin e zgjedhur” të një individi për të ndikuar në sjelljen e tyre. Shembulli më i mirë i kësaj janë supermarketet, ku mund të tërhiqet vëmendja për produkte të caktuara për të inkurajuar konsumatorët që të shpenzojnë para.
Donacioni i organeve
Thaler ka shqyrtuar përdorimin e inercisë dhe fuqinë e marrëveshjeve të parazgjedhura në lejet për dhurimin e organeve.
Lexoni: Mergim Cahani: “Ekonomia dixhitale faktor për zhvillimin e një vendi.”
Theresa May po konsideron një sistem të pëlqimit të supozuar – që do të nënkuptonte që individët supozohen se do të pranonin përdorimin e pjesëve të trupit të tyre pas vdekjes, nëse do të pranonin sigurisht.
Lajmëruesit e taksave
Njësia e kontrollit Whitehall ndihmoi në rishkrimin e letrave të lajmëruesve tatimorë duke përdorur parimet e ekonomisë së sjelljes, e cila ndihmoi për të sjellë më shumë se 200 milionë paund për qeverinë brenda një viti.
Cigaret elektrike
Ekipi që bën studimin e sjelljes së individëve punoi me Departamentin e Shëndetësisë në kuadrin rregullator për cigaret elektronike, duke i konsideruar pajisjet të dobishme në mënyrë që të ndihmojnë duhanpirësit të lënë duhanin. Ai këshilloi qeverinë se është shumë më e lehtë të zëvendësohet një sjellje e ngjashme sesa të eliminohet një e ngulitur. Më shumë se 2.3 milionë njerëz tani po e përdorin.
burimi: The Guardian
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
