Një raport i ri thekson një hendek të rëndësishëm midis nivelit të mbështetjes që ndjejnë adoleshentët dhe sasisë që prindërit mendojnë se kanë fëmijët e tyre.
Vetëm rreth një e katërta e adoleshentëve thanë se gjithmonë marrin mbështetjen sociale dhe emocionale që u nevojitet, por prindërit kishin gati tre herë më shumë gjasa të mendonin se e bënin, sipas një raporti të publikuar të martën nga Qendra Kombëtare për Statistikat Shëndetësore.
Gjetjet bazohen në anketat përfaqësuese kombëtare të afro 1200 fëmijëve të moshave 12 deri në 17 vjeç dhe prindërve të tyre, të kryera në 2021 dhe 2022. Prindërit iu përgjigjën pyetjeve të anketës nga intervistues të trajnuar, ndërsa fëmijët iu përgjigjën pyetjeve të anketës në internet, pasi prindërit e tyre dhanë miratimin. Autorët e studimit vënë në dukje se prania e një intervistuesi mund t’i ketë paragjykuar prindërit që të përgjigjen në mënyrë më të favorshme, por mospërputhje të rëndësishme midis perceptimeve të prindërve dhe fëmijëve u gjetën në grupet demografike.
“Kjo sugjeron një paragjykim sistematik ku prindërit raportojnë vazhdimisht nivele më të larta të mbështetjes sociale dhe emocionale krahasuar me perceptimin e adoleshentëve të tyre, dhe duke e bërë këtë mund të nënvlerësojnë nevojën e perceptuar të adoleshentit për mbështetje sociale dhe emocionale”, shkruan autorët e studimit.
“Adoleshentët shpesh mendojnë për ndjenjat e tyre, së bashku me identitetin dhe vendin e tyre në botë, por ata mund të mos duan ta ndajnë këtë me prindërit e tyre”, tha Dr. Jeffrey Arnett, një psikolog zhvillimi dhe studiues i lartë i kërkimit në Universitetin Clark. Ai nuk ishte i përfshirë në studimin e ri.
“Kjo është ndonjëherë diçka që ata diskutojnë me prindërit e tyre, por në një masë të madhe, është një projekt individual. Ata duan të fillojnë të zhvillojnë një identitet të pavarur. Ata ndonjëherë mendojnë se duhet të jenë të pavarur, kështu që mund të bëhet më e vështirë të flasin hapur me prindërit e tyre se si ndihen”, shtoi ai.
Përcaktimi i mbështetjes në mënyra të ndryshme
Mund të ketë gjithashtu një shkëputje midis mbështetjes që prindërit mendojnë se po ofrojnë dhe llojit që fëmijët e tyre adoleshentë po kërkojnë edhe kur ka qëllimet më të mira nga të dyja palët, tha Dr. Lisa Damour, një psikologe e cila nuk ishte e përfshirë në studimi i ri, por ka shkruar libra mbi tema të lidhura. Instinkti i parë i një prindi është shpesh të japë këshilla ose udhëzime, ndërsa adoleshentët priren të duan ndjeshmëri dhe siguri, tha ajo.
“Kur adoleshentët vijnë tek të rriturit me shqetësime, mendoj se mbi çdo gjë tjetër, ajo që ata kërkojnë është që i rrituri të shërbejë si një prani e qëndrueshme për të ruajtur perspektivën për atë që po ndodh dhe për të ndihmuar adoleshentin të fitojë një ndjenjë perspektive. Pra, kur ne shkojmë me instinktin tonë të përbashkët për të ofruar këshilla ose udhëzime ose për të bërë pyetje, mendoj se ndonjëherë kjo ndjehet për adoleshentët sikur po konfirmojmë se problemi është po aq i keq sa ndihet për ta, dhe nuk ka efekti i synuar”, tha Damour.
Sondazhet nga raporti i ri nuk përcaktuan mbështetjen sociale apo emocionale, kështu që u takonte adoleshentëve dhe prindërve të tyre të përcaktonin se çfarë do të thoshte kjo për ta.
“Prindërit tani, më shumë se vitet e fundit, mund të përpiqen të nxitojnë me zgjidhje ose korrigjime, sepse janë të shqetësuar për shëndetin mendor të adoleshentëve në përgjithësi”, shtoi ajo.
Në përgjithësi, 93% e prindërve mendonin se fëmijët e tyre kishin gjithmonë, ose zakonisht mbështetjen sociale dhe emocionale për të cilën kishin nevojë, por vetëm rreth 59% e adoleshentëve mendonin se kjo ishte e vërtetë, sipas raportit të ri. Në vend të kësaj, 20% e adoleshentëve thanë se ata rrallë, ose kurrë nuk kishin mbështetjen që u duhej, krahasuar me vetëm rreth 3% të prindërve që mendonin të njëjtën gjë.
Lidhje me shqetësimet e shëndetit mendor
Sistemet mbështetëse janë të rëndësishme për të gjithë, por veçanërisht për adoleshentët, të cilët po përjetojnë një periudhë tranzicioni të madh biologjik dhe social, thonë ekspertët.
“Është e rëndësishme që prindërit të inkurajojnë linjat e hapura të komunikimit me adoleshentët e tyre sepse, pavarësisht shtytjes për pavarësi, ata ende mbështeten tek ata në shumë mënyra. Marrëdhënia që kanë adoleshentët me prindërit e tyre është thelbësore në jetë për pothuajse të gjithë ata. Ata po rriten, por janë ende fëmijë në shumë mënyra”, tha Arnett.
Dhe raporti i ri tregon se adoleshentët që nuk mendonin se kishin gjithmonë, ose zakonisht mbështetjen që u duhej, kishin shumë më shumë gjasa të raportonin një numër efektesh të dobëta shëndetësore sesa ata që ndiheshin të mbështetur. Depresioni dhe ankthi ishin gati tre herë më të zakonshme tek adoleshentët që nuk ndiheshin të mbështetur emocionalisht, sesa tek ata që ndiheshin të mbështetur; gati një e treta e atyre që nuk ndiheshin të mbështetur raportuan simptoma. Dy të tretat e adoleshentëve që nuk ndiheshin të mbështetur raportuan gjumë të dobët, krahasuar me rreth një të tretën e atyre që ndiheshin të mbështetur. Dhe gati 14% e adoleshentëve që nuk ndiheshin të mbështetur thanë se kishin shëndet të dobët, ose kënaqësi të ulët nga jeta, krahasuar me më pak se 5% të atyre që ndiheshin të mbështetur.
Sipas raportit të ri, grupet e adoleshentëve që kishin më pak gjasa të ndjenin se kishin mbështetjen që u duhej, ishin gjithashtu ndër ata me boshllëqet më të mëdha në perceptimin e prindërve. Më pak se gjysma e adoleshentëve me ngjyrë (42%) dhe adoleshentëve LGBTQ+ (44%) thanë se gjithmonë, ose zakonisht kishin mbështetjen sociale dhe emocionale për të cilën kishin nevojë, ndërsa prindërit e tyre e perceptonin këtë rast më shumë se dy herë më shpesh.
Vajzat adoleshente kishin më pak gjasa se djemtë të thoshin se kishin gjithmonë, ose zakonisht mbështetjen që u duhej, dhe kishte një hendek më të madh në perceptimin midis vajzave adoleshente dhe prindërve të tyre. Ekspertët thonë se është e rëndësishme që të rriturit të gjejnë kohë të qëllimshme për t’u lidhur me adoleshentët në jetën e tyre.
Kjo është veçanërisht e vërtetë në epokën e teknologjisë dhe mediave sociale, kur bashkimi fizik mund të mos sjellë gjithmonë lidhje emocionale. Arnett thekson rëndësinë e mbrojtjes së shëndetit mendor të të rinjve, së fundmi duke bërë thirrje për vendosjen e një etikete paralajmëruese në platformat e mediave sociale.
“Shpesh, mbështetja e adoleshentëve është aq e thjeshtë sa të jesh kurioz për atë që na sjellin dhe më pas të ofrojmë empati. Merrni kënaqësi duke ditur se të ndihmosh një adoleshent të ndihet i dëgjuar dhe kuptuar është gjëja më e dobishme dhe më terapeutike që mund të bëjë një i rritur”, tha Damour.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.