Për shembull, duke ndërtuar një faqe interneti, bazuar në hartat e Google, duke përdorur gjurmët dixhitale të shoqërisë për hartën e varfërisë, vdekshmërinë foshnjore, shkallën e krimit, ndryshimet në PBB-së, si dhe tregues të tjerë social, lagje me lagje – të gjitha do të përditësohen çdo ditë. Kjo aftësi e re lejon shikuesit për të parë, për shembull, ku iniciativat e qeverisë janë duke ecur.
Por, ndërkohë që mjetet e këtilla “mbresëlënëse” vizualizimi mund të rrisin në mënyrë të ndjeshme transparencën dhe njohuritë publike, këto vegla ende janë çuditërisht të kufizuara kur zbatohet për zgjidhjen e problemeve të shoqërisë.
Edhe përdorimi i metodës normale shkencore nuk punon; duke pasur parasysh që ka shumë matje dhe me lidhje shumë më të mundshme në mesin e asaj që është duke u matur, mjetet tona standarde statistikore kanë gjeneruar rezultate absurde. Pa ditur të gjitha alternativat e mundshme, ne nuk mund të formojnë një grup të kufizuar edhe në qoftë se ne mund të mbështetemi në eksperimentet laboratorike për të provuar rastësi, ne duhet provuar atë në botën reale, duke përdorur vëllime masive të të dhënave në kohë reale.
Për të parë se si funksionojnë gjërat në të vërtetë, ne duhet të ndërtojmë laboratorët e jetesës, që është komunitet i gatshëm që të provojmë mënyra të reja se si duhet bërë gjërat, të jetë i hapur për të vepruar. Një shembull i një laboratori të tillë është “qyteti i hapur i të dhënave”, në qytetin e Trentos në Itali. E rëndësishmja është se ky laborator i gjallë ka miratimin dhe pëlqimin për t’i informuar të gjithë ata që janë të përfshirë; ata e kuptojnë se janë duke marrë pjesë në një eksperiment të tillë, ku qëllimi i të cilit është për të krijuar një mënyrë më të mirë të jetesës.
Një sfidë e madhe për një laborator të gjallë është për të mbrojtur privatësinë individuale pa zvogëluar potencialin për qeverisje më të mirë. Laboratori Trento, për shembull, do të pilotoj “marrëveshjen e re të të dhënave”, e cila u jep përdoruesve më shumë kontroll mbi të dhënat e tyre personale me anë të sistemit të hapur Personal Data Store. Ne shpresojmë që aftësia për të ndarë të dhënat në mënyrë të sigurt, duke mbrojtur privatësinë, do të nxisë individët, kompanitë dhe qeveritë për të komunikuar idetë e tyre gjerësisht dhe kështu të rris produktivitetin dhe krijimtarinë në të gjithë qytetin.
Por, vështirësia më e madhe në përdorimin e të dhënave për të ndërtuar një shoqëri më të mirë është në gjendje të ndërtoj një brez të gjerë njerëzor, të kuptuarit intuitiv së fizikës sociale. Ndonëse, të dhënat e dendura, të vazhdueshme dhe llogaritjet moderne na lejojnë për të hartuar më shumë detaje në lidhje me shoqërinë dhe për të shpjeguar se si komuniteti mund të punojë. Modelet e tilla matematikore të papërpunuara përmbajnë shumë variabla dhe marrëdhënie komplekse për t’u kuptuar nga shumica e njerëzve.
Ajo që nevojitet është një lloj dialogu mes intuitës njerëzore dhe realitetit bindës së të dhënave – një dialog i tillë aktualisht mungon nga menaxhimi dhe sistemi qeverisës. Nëse të dhënat vendosen në mënyrë efektive, njerëzit duhet të jenë në gjendje për t’i kuptuar dhe interpretuar statistikat përkatëse.
Kjo kërkon një kuptim të ri të sjelljes njerëzore dhe dinamikën sociale që shkon përtej modelit tradicional ekonomik dhe politik. Vetëm duke zhvilluar shkencën dhe gjuhën e fizikës sociale do të jemi në gjendje të bëjmë një botë të të dhënave – një botë në të cilën ne duhet të jetojmë.
Burimi: Shkruar nga Albert Spahiu dhe publikuar në gazetaekonomia.com
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
