Në vitin 1903, Mark Twain shkruante: “Duhen një mijë burra për të shpikur një telegraf, një motor me avull, një fonograf, një fotografi, një telefon apo ndonjë gjë tjetër të rëndësishme.” Ky këndvështim vazhdon të jetë i vlefshëm edhe sot. Zhvillimi i inteligjencës artificiale (AI) kërkoi dekada pune nga mijëra shkencëtarë, inxhinierë dhe liderë të industrisë. Në të ardhmen, përparimet e reja do të kërkojnë edhe më shumë burra dhe gra për të zhvilluar teknologjinë.
Ndërsa zhvillimi i AI po përshpejtohet, ka dalë në pah një kërkesë e re: këto zhvillime do të konsumojnë sasi të mëdha energjie. AI është një konsumues i madh i energjisë elektrike; një kërkesë e vetme në ChatGPT përdor dhjetë herë më shumë energji sesa një kërkim konvencional në internet. Me rritjen e përdorimit të AI, kërkesat për energji do të rriten, dhe nëse kërkesa tejkalon furnizimin, zhvillimi i teknologjisë do të ndalet.
Qendrat e të dhënave që mbështesin zhvillimin e AI – që fuqizojnë modele si GPT-4, Gemini dhe të tjera – kanë nevojë për qasje të pandërprerë në energji. Aktualisht, ato përbëjnë rreth 3% të konsumit vjetor të energjisë elektrike në SHBA, dhe kjo përqindje pritet të dyfishohet ose më shumë në pesë deri në dhjetë vitet e ardhshme. Më gjerë, përdorimi i energjisë nga AI pritet të rritet nga katër teravat-orë në vitin 2023 në 93 TWh në vitin 2030 – më shumë se sasia e konsumuar nga shteti i Uashingtonit në vitin 2022. Dhe këto janë vlerësime konservatore; AI mund të arrijë këtë nivel konsumi energjie deri në vitin 2025.
Me rritjen e kërkesave, sigurimi i energjisë së mjaftueshme është bërë një prioritet për kompanitë e AI. Ndërsa këto kompani po bëjnë gjithçka që munden, ato nuk mund të arrijnë qëllimet e tyre pa ndihmën e qeverisë. Ndërtimi i një furnizimi të qëndrueshëm me energji për të mbështetur revolucionin e AI është në interesin e SHBA dhe do të sjellë përfitime për sektorë të ndryshëm si shëndetësia, arsimi, shkenca dhe siguria kombëtare.
Veprimi tani është i domosdoshëm. Një studim i Universitetit Princeton tregon se, për të dekarbonizuar ekonominë amerikane deri në vitin 2050, mund të jetë e nevojshme të trefishohet kapaciteti i sistemit të transmetimit të energjisë elektrike. Shumë prej këtyre përmirësimeve mund të realizohen brenda vendit përmes ndërtimit të qendrave të të dhënave, sigurimit të zinxhirëve të furnizimit për teknologjitë e energjisë dhe investimeve në modernizimin e infrastrukturës energjetike.
Një zgjidhje kryesore është energjia bërthamore. Kjo përfshin rihapjen e centraleve ekzistuese ose ndërtimin e gjeneratës së re të reaktorëve më të vegjël dhe më të sigurt. Po ashtu, fokusimi te energjia nga fuzioni bërthamor – procesi që furnizon energjinë e diellit – mund të jetë një burim i bollshëm, i qëndrueshëm dhe i pastër për të përmbushur kërkesat e AI. Në vitin 2022, shkencëtarët në Lawrence Livermore National Laboratory arritën një moment historik duke prodhuar më shumë energji nga një eksperiment fuzioni sesa ajo që nevojitej për ta nisur atë.
Lexo edhe: 5 shenja që tregojnë se jeni shumë të mirë me paratë
Ndërsa SHBA zhvillon burime të reja energjetike, mund të kërkojë edhe ndihmë ndërkombëtare. Partnerët e ngushtë, si Kanadaja dhe Japonia, ofrojnë burime të sigurta dhe të bollshme energjie të pastër. Kanadaja ka një kapacitet të konsiderueshëm të hidrocentraleve, ndërsa Japonia ka mbi 20 gigavat kapacitet bërthamor të papërdorur.
AI mund të ndihmojë gjithashtu në optimizimin e përdorimit të energjisë. Sistemet AI, si ato të zhvilluara nga DeepMind, kanë treguar se mund të reduktojnë përdorimin e energjisë në qendrat e të dhënave deri në 40%. Këto teknologji mund të aplikohen edhe në procese komplekse si fuzioni bërthamor, duke kontribuar në zhvillimin e energjisë së qëndrueshme.
Rrugëtimi drejt AI ka qenë i mbushur me arritje të papritura dhe ndryshime paradigmatike. Detyra tani është të sigurohet energjia e nevojshme për të çuar përpara këtë epokë të re inovacioni. Mosveprimi do të ishte një dëm i madh kombëtar. Tani është koha për të vepruar dhe për të ndërtuar një të ardhme të qëndrueshme për energjinë dhe teknologjinë.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
