7 vite nga kriza e keqe financiare, tani SHBA-të po përjetojnë një nga kohët më të mira për blerjet e startupeve. Kapitali privat dhe fondet VC po shijojnë vitet e rekordeve në termat e mbledhjes së fondeve dhe daljeve, dhe kompanitë e mëdhaja të teknologjisë janë plot me para. Për shembulll, rezervat e Apple arritën mbi 200 miliardë $ vitin e shkuar.
Liderat e inovacionit si Google, Apple dhe Facebook janë duke konkurruar për të kapur tregun e tyre në tregjet e “nxehta” si ato të inteligjencës artificiale, realitetit virtual etj. për t’u siguruar që nuk kanë për t’u shpëtuar të mirat që rezervon e ardhmja. Të tjerat si Yahoo!, Microsoft dhe Oracle po blejnë kompani për të ruajtur pozicionin e tyre në treg.
Ajo që të gëzon vërtet është trendi aktual i startupeve që blejnë startupe të tjera. Për shembull Dropbox publikoi 23 blerje startupesh në 5 vitet e fundit.
Të gjitha këto janë lajme të mira jo vetëm për investitorët por edhe për investitorët që ëndërrojnë dalje të bujshme. Nëse je një sipërmarrës në një drejtim specifik dhe dikush të blejë kompaninë tënde ka qenë ëndrra jote, ja cilat janë 5 asetet të cilat nëse i keni aktualisht, mund të bëjnë që të bini në sytë e blerësve të mundshëm:
1. Një skuadër superiore
Me “boom”-in e startupeve, industria e teknologjisë ka filluar të përjetojë një reduktim të talenteve. Ajo që vëmë re tani si një trend rritës janë kompanitë që “marrin në punë” startupet. Kjo ndodh në mënyrë tipike kur kompani të cilat janë zakonisht në fazat e tyre të para dështojnë që të tëreqin blerës, dhe arsyeja kryesore se përse blihet ajo janë talentet e saj. Sipas John Sullivan, një profesori në Universitetin e San Franciscos: “Tregu i zakonshëm i rekrutimeve po lufton për punonjësit me më shumë aftësi, kështuqë nuk ka mbetur më një shteg për rekrutimin e talenteve.”
Google, Facebook, Apple, Yahoo dhe kompani të tjera kanë blerë “fshehurazi” startupe të tjera gjatë këtyre 7 viteve të fundit. Tim Cook madje e ka pranuar publikisht se strategjia e Apple ka qenë “të blejë kompani ku jo vetëm produkti kontribuon në shtimin e vlerës, por edhe skuadrat superiore.”
Ashtu siç mund ta kuptoni, një skuadër e mirë është aseti kyç për çdo startup, dhe është me gjasa i vetmi që ju çon drejt suksesit.
2. Inovacioni përçarës
Teoria e inovacionit përçarës është shpjeguar për herë të parë nga Clayton Christensen nga Harvard Business School, në librin e tij “Dilema e Novatorit”. Christensen e përdori termin për të përshkruar inovacionin që krijon tregjet e reja duke zbuluar kategori të reja konsumatorësh.
Kur mundësi të reja dalin në pah, kompanitë e mëdha përballen me atë që Kristensen e quan “dilema e novatorit.” Ajo i referohet zgjedhjes midis mbajtjes së një tregu aktual të përfitueshëm dhe të investuarit në tregje të reja të cilat kanë potencial për të qenë të përfitueshëm.
Kjo është shumë e rëndësishme për të ardhmen e kompanisë. Për shembull kur Kodak injoroi kamerat dixhitale, kjo mundësi e humbur e çoi në falimentim. Apo iPhone i cili bëri që produktet e Nokias, Motorolas dhe Sony Ericsson të dilnin gati jashtë përdorimit.
Në kompanitë e mëdha reagohet më ngadalë për shkak të burokracisë që rritet bashkë me të dhe ndjekja e çdo mundësie mbart edhe një risk tepër të madh. Kështu pra, mënyra e duhur për të zgjidhur dilemën e novatorit është që startupet të ndjekin mundësitë, dhe në momentin që ato rezultojnë të vlefshme, ta blejnë atë (startupin).
3. Pjesa e tregut
Një nga qëllimet kryesore të një njësie biznesi është rritja. Rritja mund të jetë vertikale: që do të thotë të shesësh më shumë në tregun ekzistues dhe zgjerimi i pjesës aktuale të tregut, ose rritja horizontale duke u futur në tregje të reja. Në mënyrë tipike, kompanitë arrijnë si rritjen vertikale, si atë horizontale me dy mënyra: në mënyrë organike ose me shkrirje dhe blerje.
Një shembull tipik i një rritje vertikale nëpërmjet blerjes është tentativa e Facebook për të përvetësuar Snapchat për 6 miliardë $. Baza e përdorimit të Facebook po “plaket” dhe nuk është më aq popullore midis të rinjve. Nga ana tjetër, këta të fundit janë pika më e fortë e Snapchat nga aspekti i përdoruesve. Kështu për Facebook kjo blerje do të kishte qenë një mënyrë shumë e mirë për të rritur bazën ekzistuese të përdoruesve.
Një shembull i rritjes horizontale nëpërmjet blerjes është Groupon që blen klonet e veta nëpër botë që hyjnë në treg. Një tjetër shembull: FoodPanda, një shërbim për shpërndarjen e ushqimeve që blen të gjithë startupet e e tjera të shërbimeve të shpërndarjes së ushqimeve për të ndërtuar tregun e vet në Azi.
4. Produktet komplementare (plotësuese)
Ndonjëherë startupet kanë sukses në zgjidhjen e problemeve të një startupi ekzistues. Për shembull, kur Twitter u bë popullor, disa startupe ndërtuan produkte komplementare, ku disa prej të cilave u blenë, për shembull Twitpic. Një tjetër shembull është Google e cila ka blerë kompani të ndryshme analitike për të përmirësuar shënjestrimin e shërbimeve të saj reklamuese.
5. E drejta intelektuale
E fundit dhe mbase arsyeja më pak e zakonshme se përse një startup blihet është portofoli i patentave. Por në SHBA sistemi i patentave në SHBA është i dobët dhe shumë përpiqen të përfitojnë përmes tyre. Gjithashtu kompanitë e mëdha e përdorin portofolin e patentave si një armë kundër njëra-tjetrës. Kështuqë në shumë raste, një kompani me prona të rëndësishme intelektuale për një blerës blihet vetëm e vetëm për të parandaluar kompani të tjera që të “fusin duart” në burimet e tyre të pasura.
/Shkruar nga Josiah Humphrey, Publikuar nga Entrepreneur.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
