Kur mendoni për një kompani me rritje të shpejtë nga Ballkani Perëndimor, Gjirafa mund t’ju vijë në mendje. E themeluar nga Mergim Cahani, Gjirafa është një kompani interneti që ofron tregti elektronike, transmetim video, marketing online, informatikë në re dhe prodhim argëtimi. Shërbimet e saj janë tani të disponueshme në Kosovë, Shqipëri dhe Maqedoninë e Veriut, me Malin e Zi, Serbinë dhe shumë gjasa Bullgarinë që do të vijojnë brenda dy viteve të ardhshme.
Gjirafa ka mbledhur rreth $10 milion në Serinë A dhe B nga Rockaway Capital e Çekisë, dhe investitorë të njohur të ekonomisë dixhitale si investitorja zvicerano-amerikane Esther Dyson, një ish-drejtoreshë menaxhuese e JP Morgan, një ish-drejtoreshë menaxhuese e TechStars Boston, dhe Ondrej Bartos, Partner i Përgjithshëm në Credo Ventures. Pasi studioi dhe jetoi në Amerikë për 11 vjet, Mergim Cahani u kthye në Kosovë në vitin 2012, i motivuar nga mundësitë e gjetura në vendin e tij të lindjes dhe dëshira për të bërë diçka për rajonin.
“Kam pasur një jetë shumë të mirë në Amerikë. Por ajo që mendova se do të ishte përmbushëse, nuk ishte. Doja të ndryshoja këtë dhe të kthehesha tek rrënjët e mia. Gjithashtu, kishte shumë mundësi në Kosovë. Amazon nuk dërgon këtu sot, PayPal nuk funksionon, Uber nuk është këtu,” shpjegoi Cahani.
Dy vite më parë, The Recursive intervistoi Mergimin dhe tani e rikontaktoi për të mësuar për zhvillimet më të fundit.
Pas 17 vitesh sipërmarrje
Cahani ka qenë në arenën e ndërmarrësisë për gati dy dekada. Siç kujton ai, e filloi udhëtimin e tij sipërmarrës në moshën 19 vjeçare dhe pati biznesin e tij të parë të vërtetë në vitin 2007, ndërsa studionte në SHBA, së bashku me 7 miq.
“Ne u përpoqëm të krijonim një aplikacion brenda Facebook-ut të cilin e quajtëm The Matchbox. Ishte një aplikacion për takime, ku mund të lidhje miqtë e tu në Facebook për t’u takuar. Dështuam brenda natës kur Facebook lansoi veçorinë e sugjerimit të miqve.”
Duke reflektuar, Cahani mund të identifikojë shumë gabime që bënë sepse nuk kishin përvojën ose pamjen e plotë të biznesit. Ai kujton se harxhoi shumë kohë duke debatuar gjëra të parëndësishme, gjë që ndikoi në kohën e tyre të daljes në treg.
“Ne ishim 7 persona dhe kjo është shumë zëra. Mendoj se është më e lehtë të fillosh vetëm ose me tre persona maksimalisht,” beson ai.
Lexo edhe:Pse e shohim biznesin si armik? 2 histori personale nga Gerti Boshnjaku
Fitimi mbi financimin
Në intervistën e mëparshme të vitit 2022 me Mergimin, ai tregoi matematikën: 9 vjet që nga fillimi i kompanisë, $10M financim, mbi 300 punonjës, duke pritur një raund të ri. Sot, dy vite më vonë dhe 11 vite më pas, Gjirafa ka 240 punonjës dhe nuk ka mbledhur një raund të ri. Cahani shpjegon arsyen.
“Ne e lam për pak më vonë mbledhjen e fondeve tek Gjirafa sepse tregu ishte shumë i shtrenjtë, vlerësimi ishte i ulët, normat ishin shumë të larta. Kemi disa fletë termash, por nuk ramë dakord për kushtet. Në vend të kësaj u përqendruam në të qenit më fitimprurës dhe tani jemi 3-4 herë më fitimprurës se dy vite më parë. Nuk u përqendruam shumë në pjesën e tregut ose rritjen e të ardhurave kryesore, por më shumë në vijën e fundit dhe rrjedhën e parave. Tani po financojmë nga burimet tona, por në të njëjtën kohë kemi hapur një raund të ri. Po përgatitemi për një IPO dhe na duhet para.”
Këshilla për sipërmarrësit e së ardhmes
Gjatë viteve, Cahani ka mësuar një ose dy gjëra, nga përvoja e tij ose e të tjerëve. Sepse përmbushja e tij personale vjen nga dhënia mbrapa, ai merr pjesë si folës i ftuar në konferenca të ndryshme, përfshirë Reflect Festival dhe është i përfshirë si mentor në akseleratorë.
“Këshilla më e rëndësishme që u jap sipërmarrësve të rinj, pa tingëlluar klishe, është të sigurohen që vërtet e duan problemin që po zgjidhin. Nëse je i mirë në bërjen e lidhësve të këpucëve, bëj lidhës këpucësh. Harroji trendet, tregun total të adresueshëm ose metrikat e tjera të përkohshme. Nëse nuk e doni atë që bëni, do ta urreni,” thotë ai. Gjithashtu, ai ka një pikë të fortë kur bëhet fjalë për financimin.
“Nuk mendoj se sipërmarrësit duhet të financojnë sapo të kenë disa nga asetet e tyre për të likuiduar. Nëse i mban asetet dhe dëshiron që të tjerët të investojnë në biznesin tënd, nuk mendoj se po e bën si duhet.”
Dhe mentaliteti i të qenit gjithçka brenda. “Si sipërmarrës i herës së parë, duhet të rrezikosh gjithçka. Nëse nuk ke një plan B, kjo do të të shtyjë të kesh sukses.”
Tregu i anashkaluar
Duke reflektuar mbi skenën e startup-eve në Ballkanin Perëndimor, Cahani thekson potencialin e tij të pashfrytëzuar.
“Është një treg në zhvillim,” thekson ai, “shpesh i anashkaluar nga lojtarët e mëdhenj në inovacionin teknologjik.” Në një botë ku kompanitë kryesore prioritizojnë tregjet bazuar në metrika si GDP dhe madhësia e popullsisë, Ballkani shpesh e gjen veten në fund të listës.
Pavarësisht këtyre sfidave, Mergim mbetet shpresëdhënës, duke përmendur dëshirën për sukses që drejton sipërmarrësit në Ballkan. “Kohët e vështira krijojnë njerëz të mirë,” thotë ai, duke pranuar gjithashtu të vërtetën e vështirë: “Nuk mund të presim që të tjerët të vijnë dhe të ndërtojnë për ne këtu. Jemi unë dhe ti dhe ai dhe ajo dhe të gjithë të tjerët që duhet të bëjnë punën e vështirë.”
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
