Nga Driton S. Bejtullahu, CEO i kompanisë “Be Consulted”
Pozicionimi në treg kërkon kohë dhe nuk duhet pritur rezultate qysh në ditët e para. Një startup duhet të bazohet më shumë në thënien “Nuk shkohet në mal pa sëpatë”, që besoj se është arsyeja kryesore për qëndrueshmërinë e një biznesi.
Shumica e startup-eve zgjedhin një model biznesi në bazë të “…po ka punë filani” apo “kompanitë kanë nevojë për produktin tim”. Nga aspekti ekonomik, pajtohem se kërkesa e rrit ofertën, por biznesi ka shumë faktorë tjerë që duhen konsideruar. Nëse keni vendosur të adaptoni një model biznesi ekzistues, atëherë pyetjet që duhet bërë vetës janë si: A ju përshtatet ai stil i jetës dhe nëse po, a jeni të kualifikuar ta bëni atë punë!? Ose, nëse ju mendoni se tregu ka nevojë për shërbimin apo produktin tuaj, keni parasysh që klientela juaj sot synon gjithnjë të minimizojë shpenzimet dhe paranë e tyre e shpenzon vetëm nëse nuk ka rrugëdalje tjetër apo nëse do t’i kushtojë më lirë.
Pra, është me rëndësi ta bëni një analizë të mirëfilltë të tregut, dhe pas identifikimit të rreziqeve, t’i minimizoni apo pranoni ato. Është i domosdoshëm krijimi i një Plani të Biznesit(Business Plan) si strategji të cilën do ta ndiqni në vazhdim.
Lexoni gjithashtu:
Me përfundimin e universiteteve në vendin tonë nuk marrim aftësi për të menaxhuar një biznes dhe shumica nga ne përfundojmë duke gjetur një vend pune. Stabiliteti financiar na zvogëlon dëshirën për t’u pavarësuar dhe ky është një nga shkaktarët e mungesës sonë të vetëbesimit. Pra, financat janë faktori tjetër që duhet të kemi parasysh si startup. Është mirë që të dedikoni një buxhet fillestar për kostot operative dhe pagat e stafit së paku për një vit. Nëse kërkoni stabilitet financiar, atëherë është mirë që ju mos t’ia filloni fare si sipërmarrës dhe të gjeni një punë.
“Pasi ta keni mprehur sëpatën mirë”, përgatituni për tregun në Kosovë i cili vërtet është një “mal” me shumë të papritura, për shkak se zhvillimi i tregut dhe konkurrencës është i egër dhe jo i natyrshëm. Shumica e kompanive dhe institucioneve të Kosovës nuk aplikojnë ndonjë sistem menaxhues dhe nënshkrimi i një kontrate me ta nuk ju garanton sukses. Shpesh, artikulimi i kërkesave të tyre nuk është në përputhje me dëshirat që i kanë në realitet dhe kjo mund të paraqesë pengesa nëse nuk i keni specifikuar të gjitha detajet në kontratë. Është mirë që së paku të aplikoni një sistem menaxhues i cili do t’ju shërbejë si kornizë e menaxhimit të projekteve dhe komunikimit me klientë. Këto praktika mund t’i gjeni duke aplikuar ndonjë ISO standard për industrinë që operoni. Bëni mirë që mos të fokusoheni vetëm në tregun vendor për të ofruar shërbimet tuaja.
Statistikat tregojnë se mbi 66 për qind e startup-ev dështojnë në 1-3 vitet e para të themelimit. Gjeni një model biznesi i cili është unik dhe i përshtatet kohës, si p.sh. shërbimet e IT-së, arkitekturës, kontabilitetit dhe disa profesione tjera që janë të kërkuara nga shumë vende të Bashkimit Europian dhe krijimi i një modeli të biznesit për shërbime në distancë është zgjidhja e duhur. Duhet të keni parasysh se mënyra se si punojmë sot po ndryshon për shkak të zhvillimeve në globalizim, teknologji, rregullore dhe demografi; dhe këto komponente do të ndikojnë në mënyrën se si do të punojmë në të ardhmen. Këto zhvillime globale duhet t’ju bëjnë të mendoni pë r mënyrën se si ju i qaseni tregut dhe klientelës në përgjithësi.
Zhvillimi i teknologjisë është duke kontribuar në automatizimin e shumë proceseve dhe kjo do të rezultojë me zëvendësimin e fuqisë punëtore. Është mirë të fokusohemi në automatizimin e proceseve dhe në aftësitë e buta (Soft Skills) të cilat nuk cenohen nga Intelegjenca Artificiale (AI).
Thonë: “Pamja nga lart është më e mirë” dhe ia vlen të përballeni me sfidat dhe vështirësitë që do t’i hasni gjatë rrugës për krijimin e një biznesi të qëndrueshëm. Pra, mbijetesa si biznes i ri në Kosovë mund të krahasohet me një ecje nëpër bjeshkë, ku ju duhet të keni kondicion që mos të ktheheni mbrapa; duhet të jeni të përgatitur për të papriturat; kushtet atmosferike dhe rreziqet potenciale.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
