Nuk kaloi shumë kohë pas fillimit të bombardimeve më 24 shkurt, kur Andrey Liscovich vendosi të linte shtëpinë e tij në San Francisko dhe të bënte udhëtimin tre-ditor në vendlindje, në Ukrainë, për të ndihmuar në përpjekjet e luftës.
Liscovich, një sipërmarrës 37-vjeçar dhe së fundi CEO i Uber Works, një degë e firmës së personelit tashmë të zhdukur të Uber, u frymëzua nga vlerësimi i presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky për situatën gjatë ditëve të para të pushtimit rus të Ukrainës. Ai mendoi, nëse presidenti i Ukrainës do të ishte i gatshëm të qëndronte dhe të mbronte vendin, pavarësisht tentativave të shumta për vrasje, ai duhet të bënte çfarë mundej për të ndihmuar gjithashtu.
“Ishte një vendim mjaft i thjeshtë, pasi pashë gatishmërinë e tij personale për të bërë sakrificën përfundimtare,” thotë Liscovich. Tani ai po drejton një ekip vullnetar të zinxhirit të furnizimit në qytetin e tij të lindjes Zaporizhzhia, në Ukrainën juglindore me ish-kolegët, duke blerë drone, kamionë mallrash dhe sende të tjera thelbësore për ata që mbrojnë atdheun e tyre.
“Është një problem sipërmarrës”, thotë Liscovich. “Është shumë e ngjashme me drejtimin e një startup-i”.
Lexoni: Krizë humanitare/ Ekonomia e Ukrainës mund të tkurret deri në 35% për shkak të luftës
Ai nuk i informoi prindërit për planin e tij për të shkuar në Ukrainë, pasi e dinte se nëna e tij do të kishte refuzuar të largohej nga Zaporizhzhia, ku ata ende banojnë së bashku me vëllain e Liscovich. Prindërit e tij tani janë në Gjermaninë Lindore. Pasi u bashkua fillimisht me ta, vëllai i Liscovich u kthye në Ukrainë.
“Ne provuam një evakuim”, thotë Liscovich, duke shpjeguar se prova e parë u zhvillua në fazat e hershme të Luftës Ruso-Ukrainase, në 2014. Për provën e dytë, “Unë mora me qira një apartament për ta – ende në Zaporizhzhia, por në anën tjetër të lumit Dnieper. Kështu, ata të mund të kishin një rrugë shpëtimi në rast se urat mbi lumë do të hidheshin në erë nga një sulm rus. Sapo pashë Putinin në TV, ishte e qartë se pushtimi filloi. Thirra babin tim dhe i thashë të zgjonte mamin dhe të largohej.”
Dhe kështu filloi udhëtimi 70 orësh i Liscovich, i cili përbëhej nga tre fluturime, një autobus i humbur, një autobus tjetër, dy trena, pesë taksi, një kamion zjarrfikës dhe, së fundi, kalimi në këmbë mbi kufirin polako-ukrainas. Parashikimet në ditët e para të pushtimit ishin të zymta, me shumë njerëz që mendonin se Ukraina do të binte shpejt. Vetë Liscovich ndante këtë mendim, duke pritur që të gjente Zaporizhzhia në prag të kapjes nga forcat ruse.
Por nuk ishte kështu. Ushtarët rusë kapën një central bërthamor në Zaporizhzhia, por forcat ukrainase kanë qëndruar fuqishëm kundër sulmeve ruse në rajon. Kur Liscovich mbërriti më 2 mars, ai shkoi në zyrën e rekrutimit dhe pyeti se si mund të shërbente. Duke pasur parasysh prejardhjen e tij si sipërmarrës, u vendos që aftësitë e tij do të ishin një përshtatje e mirë për të siguruar furnizime.
Liscovich kishte bashkëthemeluar më parë BigEd, një startup akademik. Ai ka themeluar edhe Popper, një platformë eksperimentesh të sjelljes për shkencëtarët socialë – në të cilat ai punoi gjatë diplomimit në Universitetin e Harvardit. BigEd u mbyll pasi Harvard lançoi edX dhe e bëri atë kanalin ekskluziv për publikimin e materialeve të kursit të Harvardit. Sa i përket Popper-it, Liscovich shpjegon se ai përdori softuerin për disertacionin e tij, por përfundoi duke mos e ndjekur atë pas diplomimit, sepse tregu akademik ishte shumë i vogël. Ai thotë se e licencoi teknologjinë në Institutin Yale për Shkencën e Rrjetit dhe u zhvendos në Silicon Valley. Ai aktualisht ka një apartament në lagjen kineze të San Franciskos.
Ndërsa ishte në Uber, punoi si drejtues shkencor i të dhënave dhe drejtues i projekteve speciale, përpara se të futej në Uber Works.
Duke u mbështetur në ekspertizën e tij të kaluar, Liscovich krijoi Fondin e Mbrojtjes së Ukrainës, një rrjet vullnetar i zinxhirit të furnizimit, me të cilin punon me shtatë nga ish-kolegët e tij të Uber dhe vullnetarë të tjerë ukrainas. Grupi merr produkte bazë për vullnetarët ukrainas që po luftojnë, duke përfshirë komplete të ndihmës së parë, ushqim, veshje, telefona, karikues dhe pajisje mbrojtëse personale. Liscovich krahason punën e tij për krijimin e zinxhirit të furnizimit me disa nga problemet që ai zgjidhi në rolin e tij në Uber Works dhe si sipërmarrës. Ai tregon për Uber dhe Uber Works, duke i përshkruar ato si kompani logjistike që kanë formuar përpjekjet e tij aktuale për të transportuar artikuj nga pika A në pikën B.
Së pari, menaxhimi i zinxhirit të furnizimit kërkon shumë aftësi për zgjidhjen e problemeve. Dhe përpjekja është një betejë e vështirë. Liscovich thotë se ekipi i tij nuk ka parë asnjë dërgesë të vetme që ka shkuar sipas planit, pasi nuk ka asnjë proces të besueshëm dhe të përsëritshëm në dispozicion. Ata vazhdimisht eksperimentojnë me metoda të ndryshme transporti dhe rrugë të ndryshme.
“Këtu filloni të vlerësoni Amazon,” thotë Liscovich, duke shtuar se konsumatorët amerikanë nuk janë të preokupuar me mënyrën se si dërgesa e tyre arrin tek ata për sa kohë që ata duhet vetëm të shtypin një buton. “Ky nuk është luksi që njerëzit kanë këtu – logjistika që njerëzit në Amerikë marrin si të mirëqenë është një luks absolutisht i pabesueshëm.”
Liscovich dhe ekipi i tij fillimisht u përqëendruan në blerjet në vend, në mënyrë që ata të mund të transportonin shpejt furnizimet për ushtarët në vijën e frontit. Megjithëse ky është opsioni i preferuar, Ukraina nuk prodhon shumicën e furnizimeve që nevojiten. Dhe nga gjërat që prodhon vendi, ka një inventar të kufizuar. Ukraina ka naftë dhe gaz, për shembull, por ajo kurrë nuk ka prodhuar mjaftueshëm për të kënaqur nevojat e veta. Pastaj, sigurisht, shumë nga ato që janë atje janë bombarduar. Faktorët kolektivë kanë çuar në çështje terciare si linjat e ambulancave që presin karburant:
Deri më tani, mësimi më i madh që Liscovich ka nxjerrë është se sa e vështirë është të zëvendësohet sistemi i tregut, veçanërisht në sfondin e luftës. Dhe pavarësisht nga qëllimet më të mira që donatorët kanë në ofrimin e furnizimeve, nuk ka asnjë garanci që ato furnizime do të përfundojnë në destinacionet e tyre të synuara.
Liscovich shpjegon se Lviv, një qytet që është shtatë deri në tetë orë me makinë nga kryeqyteti i Ukrainës, Kiev, është një qendër kryesore për ndihmën humanitare. Në një moment, Liscovich dhe ekipi i tij hasën në mijëra donacione të pashënuara në kuti dhe askush nuk e dinte se çfarë kishte brenda tyre, thotë Liscovich. Kur ekipi i tij hapi disa nga kutitë, ata gjetën dërgesa me ushqime për fëmijë dhe produkte menstruale.
“Ne kemi marrë gjëra që ushtrisë sigurisht nuk i duhen,” thotë ai, duke shtuar se “në të njëjtën kohë, refugjatët në anën polake të kufirit ndoshta do të kishin një aplikim shumë më të mirë për këto produkte.” Më shumë se 4.2 milionë njerëz janë larguar nga Ukraina që nga pushtimi i Rusisë, sipas Kombeve të Bashkuara.
Tani, Liscovich dhe pjesa tjetër e Fondit të Mbrojtjes së Ukrainës po ndryshojnë qasjen e tyre. Meqenëse ka më pak vështirësi për gjërat thelbësore, Liscovich po kërkon të bazohet në ekspertizën unike të tij dhe të ekipit të tij duke pasur parasysh marrëdhëniet që ata kanë me Silicon Valley dhe prodhues të tjerë. Fokusi i tyre aktual është në blerjen dhe vendosjen e shpejtë të produkteve të teknologjisë së lartë si dronët:
Ata po kërkojnë gjithashtu të marrin më shumë transport, të ofrojnë automjete, kamionë dhe furgonë për të ndihmuar në lëvizjen e ngarkesave dhe lëvizjen në rrugë që janë në kushte të këqija. “Qëllimi ynë është të ofrojmë më shumë ndihmë në fushat ku kemi një avantazh unik,” shpjegon ai. “Një person i vetëm mund të ketë një ndikim të jashtëzakonshëm nëse është në vendin në kohën e duhur.
/inc
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
