I pari që përdori algoritmin ishte një dijetar musliman - Business Magazine Albania

I pari që përdori algoritmin ishte një dijetar musliman


Në një postim në facebook, Drilon Gashi tregon për njeriun e parë që përdori algoritmin…

Termi algoritëm konsiderohet të ketë ardhur nga emri i dijetarit musliman, matematikanit arab Abu Jafar al-Khwarizmi, i cili jetoi në vitet 780-850 në Bagdad. Ai ishte një matematikan që shkroi për numrat indo-arabë dhe nga punimi i tij shkencor”Hisab al-jabr wal-muriabala”, ka prejardhjen termi algjebër.

Al-Khwarizmi, përkthyer në latinisht si -Algoritmi” ose -Algaurizin”, ishte matematikan, astronom dhe gjeograf. Ai jetoi gjatë perandorisë Abaside (Kalifati Abasid, ishte kalifati i tretë islam që pasoi Profetin Muhamed) dhe ishte dijetar, studiues dhe shkencëtar në “Shtëpinë e diturisë/, (Dar al-Hikma), në Bagdad. Në shekullin XII, përkthimet e punës së tij në latinishte për numrat indian prezantuan sistemin numerik pozicional decimal në botën perëndimore. Libri i tij ‘Përmbledhje e llogarive me kompletim dhe balansim” prezantoi zgjidhjen e parë sistematike të ekuacioneve lineare dhe kuadratike. Ai konsiderohej si zbuluesi origjinal i algjebrës, edhe pse tani dihet se puna e tij bazohej në burime më të vjetra indiane dhe të Greqisë antike.

Edhe fjalët e mbetura prej punimeve të tij flasin për kontributin e tij në matematikë. Fjala algjebër, që rrjedh prej fjalës “al-jabr”, ishte njëri prej dy operacioneve që ai përdori për të zgjidhur ekuacionet kuadratike. Po ashtu, termi “Algorism” dhe -Algorithm”, buron prej formës latine të emrit të tij. Punimi i tij në latinisht ishte quajtur ‘Algoritmi de numero indorum”.

Në hyrje të librit tij, ai kishte shkruar “Dashuria për shkencë… dashamirësia dhe përfillja të cilën Zoti e tregon për të diturit, ajo përpikmëri me të cilën ai i mbron dhe përkrah ata në sqarimin e paqartësive dhe eleminimin e vështirësive, më ka inkurajuar që të përpiloj një punim të shkurtër për llogaritjen me “al-jabr” dhe “al-muqabala”, duke u kufizuar në atë që është më e lehta dhe më e dobishmja në aritmetikë.”

(al-jabr do të thotë “kthim, restaurim”, duke iu referuar procesit të largimit të pjesës së zbritur në anën tjetër të ekuacionit. Al-muqabala është “krahasimi” dhe i referohet zbritjes/thjeshtimit të vlerave të njëjta në të dy anët e ekuacionit).

Kur programojmë në kompjuter, ne në përgjithësi implementojmë metodën që është zbuluar më parë, nga një dijetar musliman.

Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.

Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.

Must watch
Business Mag Nr. #37 - Prill 2025

Mendo lokalisht, vepro globalisht

Viti 2025 vjen me sfida dhe mundësi të mëdha në sektorë të rëndësishëm të ekonomisë sonë. Turizmi shqiptar po përjeton një rritje të jashtëzakonshme, ku duket se pas një prezantimi mbresëlënës në ITB Berlin, Shqipëria është gati të pozicionohet si një destinacion i rëndësishëm në hartën botërore me një ofertë të larmishme turistike. Paralelisht, tregu i pasurive të paluajtshme po përballet me ndyshime të shumta, ku investimet strategjike dhe zhvillimi i qëndrueshëm janë kyç për suksesin e këtij sektori.
Teknologjia vazhdon të transformojë mënyrën se si jetojmë dhe punojmë. Inteligjenca Artificiale nuk është më thjesht një mjet ndihmës, por një faktor vendimtar që po shkruan rregulla të reja në çdo industri.

Bota përballë sfidës së krijimit të një axhende më humane për Inteligjencën Artificiale – si mund ta vendosim atë në shërbim të njeriut, pa e shndërruar në një rrezik për demokracinë dhe ekonominë globale? Ndërsa jetojmë në një botë që ndryshon vazhdimisht, shohim sesi Fintech është një realitet i padiskutueshëm që po lehtëson ditë pas dite jetën dhe veprimtarinë e bizneseve dhe individëve. Ajo që konfirmojmë me siguri në këtë edicion është sesi bizneset shqiptare po përqafojnë gjithnjë e më shumë një qasje europiane në menaxhim, kulturë, lidership dhe investime, duke u nxitur drejt inovacionit dhe …

Shiko më shumë
Na ndiqni në rrjetet sociale
0