Agjencia Evropiane për Sigurinë e Aviacionit (EASA) certifikoi një avion me dy vende, i prodhuar në Slloveni, si të sigurt për fluturim. Pak vite më vonë, ky avion u certifikua nga autoritetet përkatëse në Mbretërinë e Bashkuar, SHBA dhe vende të tjera. Pipistrel Velis Electro u bë avioni i parë plotësisht elektrik që merrte këtë certifikatë në botë dhe është ende i vetmi.
“Kjo arritje përfaqëson një interes të shtuar dhe besim te siguria e avionëve elektrikë,” thotë Dr. Tine Tomažič, drejtor i inxhinierisë në Pipistrel. “Ne sapo kemi përfunduar prodhimin e avionit tonë të 100-të Velis Electro, që përbën një moment historik për Pipistrel dhe industrinë.”
Sipas Tomažič, e ardhmja tashmë ka ardhur, por siç thotë autori i fantashkencës William Gibson, ajo nuk është e shpërndarë në mënyrë të barabartë. Ndërkohë që ka shumë projekte për avionë më të pastër, mbeten pikëpyetje të mëdha rreth karburanteve alternative që kërkohen për fluturim dhe vullnet politik për t’i realizuar ato.
Impakti klimatik
Dr. Guy Gratton, profesor në Universitetin Cranfield në Mbretërinë e Bashkuar, thekson se megjithëse aviacioni po përmirëson emetimet e tij me rreth 2% në vit për çdo pasagjer, kërkesa globale për transport ajror pritet të dyfishohet deri në vitin 2040, duke e bërë aviacionin një nga ndotësit më të mëdhenj.
Avioni Velis Electro është projektuar për fluturime të shkurtra dhe trajnime pilotësh, me një kohë fluturimi prej 50 minutash dhe një distancë prej 185 km. Motori elektrik i tij dhe bateritë e lehta janë inovative, duke ofruar siguri dhe efikasitet. “Sistemi i fuqisë është i ftohur plotësisht me lëng dhe ka treguar nivele sigurie të barabarta ose më të larta se avionët me karburant tradicional,” thotë Tomažič.
Fluturimet e ardhshme elektrike
Velis Electro nuk është i vetmi avion elektrik. Kompania izraelite Eviation testoi avionin e saj Alice, ndërsa kompania holandeze Elysian Aircraft po planifikon të fluturojë me avionin e saj E9X deri në vitin 2033, me një kapacitet për 90 pasagjerë dhe një distancë fluturimi prej 800 km.
Në SHBA, startup-i Wright Electric, në bashkëpunim me EasyJet, po zhvillon një avion elektrik me 180 vende.
Karburantet alternative
Gratton thekson se avionët me bateri elektrike nuk do të zgjidhin të gjitha problemet. Për fluturimet më të gjata, teknologjia e baterive nuk është ende e mjaftueshme. Një alternativë premtuese është karburanti me hidrogjen, që mund të përdoret në motorët turbinë ose për të fuqizuar motora elektrikë. Ky karburant nuk prodhon emetime të dëmshme, duke e bërë atë një kandidat të fuqishëm për të zëvendësuar karburantet tradicionale.
Ndërsa fluturimet me zero emetime janë e ardhmja, arritja e kësaj është ende një sfidë e gjatë. Për të arritur objektivat e emetimeve të ulëta, industria do të duhet të eksplorojë të gjitha opsionet, përfshirë bio-karburantet, elektrofuelët dhe hidrogjenin. Fluturimet e pastra janë afër, por duhet ende shumë përpjekje për t’i bërë ato realitet.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.