Sipas analizës së Bankës së Shqipërisë në lidhje me ecurinë e çmimeve të pasurive të paluajtshme , gjashtë mujori i parë i 2020 ka reflektuar efektet negative që ka pasur pandemia dhe tërmeti[1] por jo mjaftueshëm sa për të ulur çmimin e banesave në Tiranë.
Në gjashtë mujorin e parë të 2020 çmimet mesatare të banesave të shitura në Tiranë kanë shënuar rritje të ndjeshme (me mbi 50%) në zonat jashtë qytetit, por kanë regjistruar rënie të lehtë në zonat qendrore dhe në periferi. Për zonat bregdetare, agjentët raportuan çmime mesatare rreth 15% më të ulëta nga ato të gjashtëmujorit të dytë të 2020, ndërsa për zonat e tjera, ndryshimet në çmimet e shitjes ishin të papërfillshme.
Numri i përgjithshëm i pronave të shituar në 6-mujorin e parë të 2020 është 37% më i ultë sesa ai i 6-mujorit të dytë të 2019.
Sipas këtij raporti, Indeksi i Çmimit të Banesave në Tiranë ka pësuar një rritje në 6-mujorin e parë të 2020 me 6.5% krahasuar me 6-mujorin e dytë të 2019. Për zonat bregdetare, agjentët raportuan çmime mesatare rreth 15% më të ulëta në krahasim me gjashtëmujorin e kaluar.
Bazuar në raport, agjentët presin që në 6-mujorin e dytë të 2020 të ketë një rritje të çmimit të banesave në Tiranë dhe ndryshime të pa konsiderueshme në zona të tjera të vendit, ndërsa sa i përket regjistrimit të pronave të reja në regjistër ai do jetë i krahasueshëm me këtë 6-mujore.
Rritja e çmimit të banesave, bazuar edhe në teori, vjen për dy arsye ose rritja e kërkesës për të blerë banesa ose ulja e ofertës. Një indikator për të matur ofertën, si përfaqësues indirekt është dhe numri i lejeve të ndërtimit.
Po cili është trendi i lejeve të ndërtimit në Shqipëri?
Grafiku 1. Numri i lejeve të ndërtimit për T1, 2019-T3, 2020
Burimi: INSTAT, 2020 [2]
Nëse do të krahasojmë dy tremujorët e fundit të 2020, dukshëm vihet re një rritje e numrit të lejeve të ndërtimit si për ndërtime për banim ashtu edhe për ndërtime për arsye tregtare.
Pra rritja e numrit të lejeve të ndërtimit do të thotë ofertë më e lartë në afatmesëm dhe afatgjatë për ndërtesa të reja. Këtu bie poshtë hipoteza se rritja e çmimit të banesa vjen si pasoje e uljet së ofertës, pasi oferta pritet të rritet.
Atëherë i vetmi shpjegim ekonomik mbetët rritja e kërkesës për të blerë banesa.
Sipas raportit të “indeksit të çmimit të banesave” nga Banka e Shqipërisë për 6-mujorin e dytë të 2020, 35% e banesave dhe pronave tregtare janë blere nga jo rezident dhe 2/3 e tyre e kanë rezidencën në vende jashtë Bashkimit Evropian.
Nga ana tjetër, migrimi brendshëm pra lëvizja nga qytetet e vogla drejt Tiranës, rrit kështu edhe kërkesën për banesa në Tiranë.
Por, historikisht industria e ndërtimit është konsideruar si industria që ka një informalitet shumë të lartë, ku blera mund të bëhet edhe në cash duke e konsideruar investimin në real estate si investim të sigurt dhe jo lehtësisht të gjurmueshëm në lidhje me burimin e të ardhurave për të bërë një blerje të tillë.
Të gjithë këto faktorë si:
- Blerja në tiranë nga jo rezidentë;
- Migrimi i brendshëm;
- Informaliteti në blerjen e pasurive të paluajtshme
E bën tregun e pasurive të paluajtshme në Tiranë një vend më çmime shumë të larta për të bërë blerje si për banesa apo edhe për arsye tregtare, gjë e cila shpjegon edhe rritjen e vazhdueshme të çmimit të banesave në Tiranë.
[1] https://www.bankofalbania.org/rc/doc/19102020_Per_publikim_Tregu_i_pasurive_te_paluajtshme_6MI_2020_17708.pdf
[2] http://www.instat.gov.al/media/7773/lejet-e-nd%C3%ABrtimit-t3-2020.pdf
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
