The Economist shpjegon: Pse çmimi i energjisë elektrike në Europë ka arritur nivele rekord? - Business Magazine Albania

The Economist shpjegon: Pse çmimi i energjisë elektrike në Europë ka arritur nivele rekord?

çmimi i energjisë elektrike

Në Europë kostoja e energjisë elektrike është në rritje. Çmimet kanë qenë në rritje vazhdimisht këtë vit, pasi po fillonin rimëkëmbjet ekonomike. Por, ato kanë arritur kulmin javët e fundit. Që nga fillimi i shtatorit, çmimet e energjisë me shumicë në Gjermani dhe Francë janë rritur përkatësisht me 36% dhe 48%. Ata tani po shkojnë në rreth 160 € (189 dollarë) për megavat/orë, një nivel rekord. Në Britani çmimet janë në një nivel prej 385 £ (532 dollarë), nga 147 £ disa javë më parë. Çfarë e shpjegon këtë rritje?

Një problem është furnizimi me gaz natyror, i përdorur për të prodhuar rreth një të pestën e energjisë elektrike të Europës. Mungesat e kanë rritur çmimin e gazit dhe kështu edhe çmimin e energjisë elektrike. Rreth një e treta e furnizimit europian vjen nga Rusia; një e pesta tjetër vjen nga Norvegjia. Të dy vendet janë goditur me ndërprerje, të tilla si një zjarr në një fabrikë përpunimi në Siberi, duke shkaktuar furnizim më të ulët se sa pritej. Blerësit europianë, siç janë kompanitë kombëtare të gazit, kanë kërkuar nga tregu i gazit të lëngshëm natyror (LNG) për të kompensuar mungesën. Por, atyre u është dashur të konkurrojnë me blerësit në Kinë dhe Japoni, ku kërkesa për LNG po rritet. Midis janarit dhe korrikut importet e LNG në Europë ishin 15% nën vëllimin e vitit të kaluar, vëren Graham Freedman, një analist në Wood Mackenzie, një firmë kërkimore. Për më tepër, Europa pësoi një dimër të ftohtë dhe të zgjatur që konsumoi inventarët. Ata janë rreth 25% nën mesataren e tyre afatgjatë.

Zakonisht ndërmarrjet europiane iu përgjigjen çmimeve të larta të gazit duke përdorur më shumë qymyr. Por çmimi i qymyrit është gjithashtu në nivele të larta rekord pas kërkesës kineze për energji elektrike dhe mungesës së prodhimit. Kostoja e lejeve europiane të karbonit është gjithashtu në nivele rekord. Këto i japin mbajtësit të drejtën të lëshojë një sasi gazrash serë. Për shkak se djegia e qymyrit lëshon më shumë sesa djegia e gazit natyror, lejet e shtrenjta të karbonit e shtojnë edhe më shumë çmimin.

Lexoni: OSHEE blen sërish energji në bursa me çmim 219 euro/MWh. Qeveria ‘garanci’ 100 mln euro për furnizim pa ndërprerje

Një faktor tjetër është era ose mungesa e saj. Rreth një e dhjeta e energjisë së Europës prodhohet nga era. Në disa vende, përfshirë Gjermaninë dhe Britaninë, pjesa është dyfishi i asaj. Kohët e fundit, megjithatë, ajri ka qenë jashtëzakonisht i qetë. Në Gjermani, për shembull, gjatë dy javëve të para të shtatorit prodhimi i energjisë së erës ishte 50% nën mesataren e tij pesëvjeçare, thotë Roy Manuell i ICIS, një firmë kërkimore.

Çmimet e larta të energjisë janë më të theksuara në Britani. Kjo për shkak se është e varur nga gazi dhe era. Të dy burimet prodhojnë rreth 60% të energjisë elektrike britanike, pothuajse dyfishi i mesatares europiane. Ndërkohë, Britania është më pak e lidhur se sa fqinjët e saj me rrjetin europian, gjë që ndihmon në përhapjen e ofertës dhe kërkesës për energji elektrike në të gjithë kontinentin dhe kështu i bën çmimet më pak të qëndrueshme. Ky problem u komplikua këtë javë kur një ndërlidhës midis Britanisë dhe Francës u mbyll për shkak të një zjarri.

Analistët presin që çmimet të mbeten të larta gjatë gjithë dimrit, kur kërkesa për ngrohje dhe energji të arrijë kulmin. Ky është një lajm i keq për konsumatorët europianë, të cilët do të përballojnë pjesën më të madhe të kostos. Disa vende tashmë po përpiqen t’i mbrojnë ato. Në Spanjë kabineti miratoi masa emergjente për të vendosur një kufi në çmimin e gazit dhe fitimet e kompanive të shërbimeve. Qeveria italiane po rishikon sesi llogariten faturat e energjisë elektrike. Por, politikëbërësit nuk do të jenë në gjendje të mbrojnë konsumatorët nga ndikimet më ekstreme të mungesës së gazit natyror. Disa analistë mendojnë se një dimër veçanërisht i ftohtë mund të shkaktojë ndërprerje. Faturat e shërbimeve mund të jenë shqetësimet më të vogla të Europës.

/theeconomist

Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.

Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.

Must watch
Business Mag Nr. #39 – Shtator 2025

‘’Zgjidhni njeriun’’ … ‘’Punësoni për aftësitë e buta’’….   Janë sot postulate nga ekspertët dhe studiues të tregut të punës, të cilat iu drejtohen stafeve të burime njerëzore. Mund edhe të duket pak romantike për kohën që po jetojmë, por zgjedhja e njeriut të duhur për t’i hapur dyert e zyrës, për ta futur në gjirin e skuadrës tënde dhe për t’i dhënë pushtetin e të folurit në emër të brand-it tënd ka sot vlerë më shumë se kurrë më parë. Rëndësia e ‘aftësive të buta’ qëndron në faktin e të zotëruarit të cilësive si komunikimi, dëshira për të provuar e qenë kurioz, bashkëpunimi, empatia, besnikëria, etika e lartë dhe padyshim ndershmëria; tipare të cilat nuk janë edhe aq të thjeshta për tu gjendur në njeriun modern i cili duket se vrapon pas trendeve, të resë dhe virales dhe për të cilin çdo gjë që ka më shumë ndjeshmëri seç duhet është ‘jashtë mode’.

Për ne shqiptarët shumë nga këto vlera njerëzore janë edhe vlera të familjeve tona, vlera të cilat jan duartrokitur gjithmonë në mjediset ku jemi rritur, por që ndoshta nuk duartrokiten edhe shumë sot, ndër breza më të rinj…, ose të paktën nuk duartrokiten në publik. 

E kush më …

Shiko më shumë
Na ndiqni në rrjetet sociale
0