Shumë prindër e vendosin lumturinë e fëmijëve të tyre në krye të listës së prioriteteve. Kur pyeten, të rriturit mund të gjenerojnë lista idesh për atë që do t’i bëjë fëmijët e tyre të lumtur: gjëra materiale të reja, si lodra, këpucë dhe pajisje; aventura argëtuese dhe pushime; fitimi i vendit të parë në një garë; dhe kalimi i kohës me njerëz të dashur. Në kultura dhe breza të ndryshëm, shumë elemente të këtyre listave me gjasa do të jenë të ngjashme. Ky kuptim i zakonshëm i lumturisë së fëmijëve lidhet me atë nëse ata marrin atë që duan, ose çka quhet “kënaqësi më e madhe e dëshirave” (Yang, 2024).
Por si është përvoja e lumturisë nga këndvështrimi i fëmijëve?
Sfidat në shëndetin mendor të të rinjve
Të rritesh gjithmonë ka qenë e mbushur me sfida, por peizazhi shoqëror i sotëm ka krijuar një rrugëtim veçanërisht të vështirë për të rinjtë. Qasja në informacion dhe njerëz, veçanërisht online, është në bollëk, por shumë fëmijë luftojnë me ndjenja përçmuese të mungesës ndaj vetes, vlerësimit të tyre dhe potencialit të tyre. Rrugët për krahasimin me bashkëmoshatarët duken të pafundme dhe fëmijët nuk po luajnë jashtë sa më shumë që dikur.
Kërkimet e reja sugjerojnë një lidhje të pashmangshme midis rritjes së përdorimit të mediave sociale dhe rënies së shëndetit mendor ndër fëmijët dhe adoleshentët. Analizat më të fundit tregojnë se të paktën 10% e fëmijëve (mosha 3-17 vjeç) kanë pasur “ankth aktual të diagnostikuar”, dhe mund të parashikojmë që statistika e vërtetë me shumë gjasa është më e lartë se çka tregojnë këto të dhëna të kufizuara.
Shumë prindër dhe kujdestarë ndihen se, nëse mund t’u sigurojnë fëmijëve të tyre më shumë gjëra ose t’u japin më shumë mundësi për të ecur përpara, ata do të jenë më të lumtur. Megjithëse zakonisht është një mendim i mirë, kjo pikëpamje është e kufizuar.
Lexo edhe:Studimi tregon se lexuesit preferojnë poezinë e krijuar nga AI sesa atë të shkruar nga njeriu
Fëmijët kanë një kuptim të ndërlikuar të lumturisë
Në një rishikim të literaturës të fundit mbi lumturinë e fëmijëve, profesorja Fan Yang nga Universiteti i Çikagos ofron një kuptim më të gjerë. Përmbledhja e saj e kërkimeve të reja zhvillimore sugjeron që fëmijët që në moshën 4 ose 5 vjeç kanë një kuptim të ndërlikuar të lumturisë, veçanërisht në kuptimin që ata njohin kufizimet e kënaqjes së dëshirave të tyre. Fëmijët njohin marrëdhënien midis veprimeve morale të mira dhe lumturisë dhe ndihen të lumtur kur angazhohen në këto sjellje prosociale. Ata janë të vetëdijshëm për lidhjet midis mirësisë morale dhe lumturisë si për veten ashtu edhe për të tjerët. Madje, fëmijët nxjerrin lumturi nga të qenit të mirë, dhe jo vetëm nga përmbushja e dëshirave, si në periudha të shkurtra ashtu edhe të gjata kohore. Në një studim, fëmijët treguan parashikime të sakta për natyrën kalimtare të dëshirave dhe lumturisë: Ata e kuptojnë që asnjëra nuk do të zgjasë përgjithmonë. Yang përfundon se “karakterizimi i fëmijëve të vegjël si të shtyrë vetëm nga dëshirat dhe kënaqësitë materiale” nuk kap një kuptim të thellë sepse “ndjesia e tyre për lumturinë është e ndërlidhur në mënyrë të ndërlikuar me ndjesinë e tyre për mirësinë.”
Kur e shikojmë lumturinë e fëmijëve përmes një kornize të përmbushjes së dëshirave të drejtuara materialisht, mund të anashkalojmë pa dashje potencialin e tyre për thellësi emocionale. Kjo koleksion kërkimesh të reja na inkurajon të rimendojmë idetë tona për kapacitetin emocional të fëmijëve, veçanërisht kur marrim në konsideratë atë që do t’i bëjë ata të lumtur.
Fëmijët nuk duan vetëm të ndihen mirë; ata gjithashtu duan të jenë të mirë.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.