Nëse nuk e keni dëgjuar ende, ‘The Social Dilemma’ është dokumentari i ri që Netflix lançoi këtë gusht 2020 për një audiencë të etur, pasi u zgjodh për Sundance Film Festival 2020.
Për çfarë bëhet fjalë?
Ju ndoshta mendoni se i keni dëgjuar të gjitha më parë kur bëhet fjalë për temat e varësisë nga media sociale, mbrojtja e të dhënave personale dhe lajmet e rreme, por ky dokumentar ofron diçka ndryshe. Ai organizohet me intervista me mendjet e mëdha të Silicon Valley që në të vërtetë krijuan Facebook, Twitter, Instagram dhe Pinterest, të tilla si bashkë-shpikësi i butonit “Like” në Facebook, Justin Rosenstein, dhe ish-Presidenti i Pinterest dhe ish-Drejtori i Monetarizimit në Facebook, Tim Kendall, për të përmendur vetëm disa. Thjeshtë ky element na bën të ulemi dhe të dëgjojmë.
Pse është e rëndësishme?
Bota ka njohur prej kohësh përfitimet e rrjetet sociale, nga lidhja e familjeve përtej kufijve, te vepruarit si një mjet organizues për aktivistët. Sidoqoftë, ‘ana e errët’ e rrjeteve sociale ka nxjerrë gjithashtu kokën e saj të shëmtuar, duke shkaktuar probleme të tilla si shëndeti mendor, ngacmimi, polarizimi politik, lajmet e rreme dhe dezinformimi, madje edhe trazirat dhe konfliktet.
Le të kthehemi sesi funksionojnë platformat e rrjeteve sociale. Është e qartë se duke qenë ‘të lira’ për përdoruesit, platformat e rrjeteve sociale ndërtohen për të trajtuar vëmendjen tonë si “produkt”, i cili më pas u shitet reklamuesve. Është qëllimi, pra, i platformave të rrjeteve sociale të marrin elementet më të varura të psikologjisë njerëzore dhe t’i bashkojnë ato me teknologjitë e thella të personalizimit, në mënyrë që të na paraqesin saktësisht atë që duam të shohim, të na bëjnë të përdorim gjithnjë e më shumë kohën tonë, dhe të shesin vëmendjen tonë tek reklamuesit.
Sidoqoftë, ajo që ky dokumentar thekson gjithashtu është se lajmet e rreme përhapen 6 herë më shpejt sesa lajmet e vërteta, duke e bërë këtë ‘mbretin’ e përmbajtjes në internet. Kjo do të thotë se platformat e rrjeteve sociale po përjetësojnë një botë online (dhe tani offline) ku e vërteta është e parëndësishme, për sa kohë që përmbajtja merr shumë shikime dhe pëlqime. Kur shton faktin se Facebook ka zbuluar se ato në të vërtetë mund të ndikojnë në sjelljet dhe emocionet e botës reale, pa qenë madje edhe përdoruesit të vetëdijshëm për këtë, e gjitha kjo rezulton në efekte të jetës reale (offline) siç janë përdorimi si armë i rrjeteve sociale nga qeveritë dhe organizatat e tjera për të nxitur polarizimin politik, konfliktet, trazirat, madje edhe dhunën.
Ajo që ne gjithashtu mësojmë përmes këtij dokumentari është se edhe njerëzit që krijuan këto platforma nuk janë të imunizuar ndaj efekteve anësore negative të këtyre aplikacioneve dhe ndihen të pafuqishëm ndërsa i shikojnë ata që jo vetëm që thithin orë të jetës sonë personale për përfitim, por në një shkallë më të gjerë shkaktojnë konflikte masive dhe trazira politike.
Por çfarë lidhje ka kjo me startup-et? Epo, shumë, në të vërtetë..
Pagesa për arritjen
Nëse nuk e dini se strategjia e fitimit të parave të Facebook është të shesë reklama tek kompanitë, atëherë kjo mund të shpjegojë pse llogaritë e biznesit të start-up tuaj nuk po tërheqin shumë njerëz kur postoni postime falas (organike). Gjithnjë e më shumë, kompani si Facebook po zvogëlojnë shtrirjen e postimeve organike të bëra nga llogaritë e biznesit, në mënyrë që të joshin kompanitë që të shpenzojnë para në promovime. Çfarë mund të bësh në lidhje me të? Përcaktoni një buxhet për rrjetet sociale për të ardhmen. Një pjesë e përmbajtjes në kohën e duhur dërguar tek audienca e duhur mund të jetë tepër efektive, por sigurohuni që të keni një strategji për të shmangur humbjen e parave tuaja.
Dominimi i tregut
Ajo që gjithashtu thekson ky dokumentar është se kompanitë e mëdha të teknologjisë thjesht kanë shumë fuqi në treg. Një çekuilibër i fuqisë do të thotë që kompanitë e mëdha të teknologjisë jo vetëm që po ndikojnë në mjediset tona personale dhe politike, por gjithashtu ato të vetme po përcaktojnë formimin në internetin e të ardhmes. Kjo po kufizon inovacionin në fusha të tilla si lajmet, mediat vizuale, cloud storage, komunikimi si thirrjet dhe mesazhet, etj. Një mjedis më i drejtë konkurrues do të shihte më shumë mundësi për start-up e Evropës për të zhvilluar dhe rritur inovacionet e tyre. Si mund të arrihet kjo? Rregulloret. Sfida është që, me organet kombëtare dhe mbarëkombëtarë (si BE) që u përmbahen proceseve të gjata të miratimit, shpesh teknologjia tejkalon çdo rregullore të re që hyn në fuqi.
Ulja e produktivitetit në punë
Siç shpjegohet në dokumentar, rrjetet sociale në mënyrë të natyrshme e kthen “psikologjinë tuaj kundër jush” në mënyrë që të qëndroni të mbërthyer në ekran dhe tani klasifikohet si një aktivitet varësie. Ndërsa vullneti do të luajë një rol të madh në përqendrimin në punë, themeluesit dhe drejtuesit e ekipeve në punë duhet të pranojnë që përdoruesit po luftojnë me disa forca mjaft të fuqishme. Nëse jeni duke udhëhequr një ekip në start-up tuaj, mund të jetë e vlefshme të mendoni për fillimin e një dialogu të hapur dhe jo-gjykues me ekipin për të dhënë këshilla të dobishme (të tilla si shkarkimi i një aplikacioni që kufizon përdorimin tuaj të përditshëm), ose të bini dakord për çdo masë si çaktivizimi i njoftimeve në desktop. Sfida këtu është të mos supozojmë më të keqen (pasi shumë anëtarë të ekipit mund ta kenë marrë tashmë atë nën kontroll) dhe të përqendrohemi në shëndetin mendor kur është e nevojshme.
LEXO: Filmi kontrovers, Netflix humb 9 miliardë dollarë në një ditë
Profilet e themeluesit dhe start-up
Ndërsa është joshëse për të krijuar panik dhe thjesht të fshini të gjitha llogaritë tuaja pasi keni parë dokumentarin, vlen të mbani mend se bizneset në ditët e sotme duhet të kenë një prani në mediat sociale për të ruajtur shikueshmërinë para klientëve dhe partnerëve. Për start-up, mendoni nëse ju duhen vërtet të gjitha llogaritë tuaja dhe ku klientët tuaj po qëndrojnë në internet. Për shembull, një start-up i produkteve ushqimore B2C mund të kërkojë një llogari në Instagram për të promovuar produktin e tyre te klientët, megjithatë një start-up B2B AI mund të mos e gjejë objektivin e tyre në këtë platformë. Themeluesit mund të marrin në konsideratë nëse ia vlen të keni llogari personale dhe profesionale në të gjitha platformat dhe ku ata humbasin më shumë kohë gjatë lundrimit.
Mundësia për lajmeve të rreme për start-up
Me ndërmarrjet e mëdha të teknologjisë si Facebook që dështojnë të frenojnë lajmet e rreme dhe dezinformimin, një mundësi e tregut ka dalë për start-up për të mbushur boshllëkun. Qoftë lajmet e rreme, falsifikimet e thella, dezinformimi apo përhapja e qëllimshme e informacionit të rremë, start-up europianë janë tashmë duke drejtuar luftën ndaj këtyre fenomeneve.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
