Studiuesit kanë zbuluar një lidhje të re të mahnitshme midis zorrës dhe trurit: gëlltitja e një ushqimi të mirë shkakton lëshimin e kimikatit të kënaqësisë, serotoninës. Ky zbulim hap dyert për zhvillimin e trajtimeve të reja për çrregullimet e të ngrënit.
Në vitet e fundit, shkencëtarët kanë mësuar shumë rreth lidhjes së rëndësishme midis zorrës dhe trurit. Të ngrënit është veçanërisht interesant, pasi përfshin ndërveprimin e sistemit nervor me sinjalet mjedisore (si aroma e ushqimit) dhe sinjalet fiziologjike dhe metabolike. Studiuesit nga Universiteti i Bonit në Gjermani dhe Universiteti i Kembrixhit në Britaninë e Madhe ndërmorën një studim për të kuptuar më mirë se si ezofagu dhe truri janë të lidhur gjatë të ngrënit – më saktësisht, çfarë ndodh midis këtyre dy organeve kur ushqimi gëlltitet.
“Ata mund të zbulojnë nëse është ushqim apo jo dhe gjithashtu vlerësojnë cilësinë e tij,” tha Andreas Schoofs, i cili gjithashtu punon në Institutin LIMES dhe ishte autori kryesor i studimit. “Ata prodhojnë serotoninë vetëm nëse zbulohet ushqim me cilësi të mirë, gjë që siguron që larva të vazhdojë të hajë.” Me “ushqim me cilësi të mirë”, studiuesit nënkuptojnë ushqimi që ka vlerë ushqyese, jo se është ushqim gourmet, gjë që sugjeron se neuronët kryejnë një lloj kontrolli cilësie për çdo gjë që gëlltitet. Ushqimi me lëndë ushqyese shihet nga truri si një shpërblim, duke shkaktuar që neuronët të lëshojnë serotoninë, e cila bën që larvat të ndihen mirë dhe të vazhdojnë të hanë. Duke qenë se është një mekanizëm thelbësor për mbijetesën, studiuesit mendojnë se ai me shumë gjasa ekziston edhe te njerëzit.
“Pavarësisht nga ndryshimet në numrin e tipeve të qelizave në krahasim me mizën, do të ishte interesante të shihej nëse serotonina gjithashtu monitoron përfundimin e një veprimi biologjikisht të rëndësishëm si gëlltitja ose aktivitete të tjera jetësore te gjitarët,” thanë studiuesit. Nëse ekziston një qark ezofag-tru edhe te njerëzit, kjo mund të ofrojë një mënyrë për të trajtuar çrregullime të ngrënies si anoreksia ose ngrënia e tepruar. Megjithatë, kjo është ende larg. “Ne nuk dimë ende mjaftueshëm në këtë fazë rreth funksionimit të qarkut të kontrollit te njerëzit,” tha Pankratz. “Duhen ende vite kërkimesh në këtë fushë.”
Lexo edhe:Kimikatet kancerogjene të gjirit gjenden në ushqimet tona, zbulimi tronditës i studimit
Studimi u publikua në revistën Current Biology. “Ne donim të kuptonim në detaje se si sistemi tretës komunikon me trurin gjatë konsumimit të ushqimit,” tha autori kryesor i studimit, Michael Pankratz nga Instituti i Shkencave të Jetës dhe Mjekësisë (LIMES) në Universitetin e Bonit. “Për ta bërë këtë, duhej të kuptonim se cilët neurone janë të përfshirë në rrjedhën e informacionit dhe si shkaktohen.” Në vend që të ekzaminonin miliardat e neuroneve në trurin e njeriut, studiuesit zgjodhën trupin relativisht më pak të populluar të larvave të mizave të frutave, që përmbajnë rreth 10,000 deri në 15,000 neurone. Ata prenë të gjithë larvat në mijëra feta jashtëzakonisht të holla dhe i skanuan ato duke përdorur një mikroskop elektronik. Skanimet u përdorën për të rindërtuar të gjitha neuronet dhe organet e synuara të një nervi që lidh sistemin nervor të traktit gastrointestinal të larvave me trurin. “Ne përdorëm një kompjuter me performancë të lartë për të krijuar imazhe tredimensionale nga këto fotografi,” tha Pankratz për procesin, i cili u mundësoi studiuesve të shihnin se si të gjitha qelizat nervore ishin të lidhura me njëra-tjetrën, sinapsë për sinapsë.
Ata gjetën një lloj ‘receptori të shtrirjes’ në ezofagun e larvave që ishte i lidhur me një grup prej gjashtë neuroneve që prodhojnë serotoninë në tru. Serotonina është një lajmëtar kimik i përfshirë, ndër funksionet e tjera biologjike, në kontrollin e humorit; ajo ofron një ndjenjë euforie. Për këtë arsye, nganjëherë quhet ‘kimikati i kënaqësisë’. Megjithatë, studiuesit zbuluan diçka shumë interesante për mënyrën se si këta neurone të serotoninës reagojnë ndaj ushqimit që është konsumuar.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
