Humbja e pemëve është një kërcënim i madh për mijëra bimë, kafshë dhe kërpudha të tjera. Pak më shumë se një në tre nga kategoritë e pemëve në botë tani janë në rrezik të zhdukjes, sipas përditësimit të fundit të Listës së Kuqe të Llojeve të Kërcënuara të IUCN.
Për herë të parë, shumica e pemëve të botës i janë shtuar listës duke zbuluar se të paktën 16,425 nga 47,282 kategoritë e vlerësuara nga IUCN janë në rrezik të zhdukjes. Kjo do të thotë se pemët tani përbëjnë mbi një të katërtën e kategorive në Listën e Kuqe të IUCN .
Numri i pemëve të kërcënuara është më shumë se dyfishi i të gjithë zogjve, gjitarëve, zvarranikëve dhe amfibëve të kërcënuar së bashku dhe pemët tanimë janë në rrezik të zhdukjes në 192 vende të botës.
“Ky vlerësim gjithëpërfshirës paraqet pamjen e parë globale të statusit të ruajtjes së pemëve. Puna është një përpjekje globale, me mbi 1000 ekspertë të pemëve të përfshirë. Ne duhet të vazhdojmë të punojmë së bashku për të rritur veprimet lokale, kombëtare dhe ndërkombëtare të ruajtjes së pemëve për të mbështetur njerëzit dhe planetin”, thotë Dr Malin Rivers, drejtuesi i vlerësimit global të pemëve në Botanic Gardens Conservation International.
Humbja e pemëve kërcënon njerëzit, bimët dhe kafshët
Si një element përcaktues i shumë ekosistemeve, humbja e pemëve është gjithashtu një kërcënim i madh për mijëra bimë, kërpudha dhe kafshë të tjera. Pemët janë thelbësore për jetën në tokë duke luajtur një rol thelbësor në ciklet e karbonit, ujit dhe lëndëve ushqyese, si dhe në formimin e tokës dhe rregullimin e klimës. Pemët janë gjithashtu shumë të rëndësishme për njerëzit, me më shumë se 5000 lloje në Listën e Kuqe të IUCN të përdorura për lëndë druri në ndërtim dhe mbi 2000 lloje të përdorura për ilaçe, ushqime dhe lëndë djegëse.
“Rëndësia e Vlerësimit Global të Pemëve nuk mund të mbivlerësohet, duke pasur parasysh rëndësinë e pemëve për ekosistemet dhe njerëzit. Shpresojmë që kjo statistikë e frikshme e një në tre pemë që përballen me zhdukjen do të nxisë veprime urgjente dhe do të përdoret për të informuar planet e ruajtjes”, thotë Dr Eimear Nic Lughadha, udhëheqës i lartë kërkimor në vlerësimin dhe analizën e ruajtjes në Kopshtet Botanik Mbretëror, Kew.
Ku dhe cilat janë kërcënimet më të mëdha për zhdukjen e tyre?
Ndryshimet klimatike po kërcënojnë gjithnjë e më shumë pemët, veçanërisht në tropikët ku rritet niveli i detit dhe stuhitë më të forta më të shpeshta përbëjnë rrezik.
Përqindja më e lartë e pemëve të kërcënuara mund të gjendet në ishuj, sipas IUCN. Këto janë veçanërisht të ndjeshme ndaj shpyllëzimit nga zhvillimi urban ose bujqësia, si dhe nga speciet pushtuese, dëmtuesit dhe sëmundjet. Amerika e Jugut është shtëpia e diversitetit më të madh të llojeve të pemëve në botë. Vetëm 3,356 nga 13,668 të vlerësuara, ose 25% u zbuluan se ishin në rrezik zhdukjeje.
IUCN shpreson se ky vlerësim i ri mund të përdoret si një mjet unik për të ndihmuar në drejtimin e veprimeve për të rikthyer natyrën.
Jean-Christophe Vié, drejtor i përgjithshëm i Fondacionit Franklinia, i cili financoi pjesën më të madhe të Vlerësimit Global të Pemëve, thotë se ne e dimë se ku duhet të veprojmë për të trajtuar në mënyrë efikase krizën e zhdukjes që godet pemët në botë.
“Nuk ka asnjë justifikim për të mos vepruar. Me një numër kaq të madh të llojeve të pemëve të kërcënuara, detyra është e madhe, por tashmë ka filluar. Shumë OJQ, kopshte botanike, universitete dhe të tjera po bëjnë punë të shkëlqyera dhe vetëm ato që Fondacioni ynë mbështet mbrojnë mbi 1000 specie të kërcënuara,” tha ai.
Vié shpjegon se disa vende si Gana, Kolumbia, Kili dhe Kenia kanë tashmë strategji kombëtare për të mbrojtur pemët. Të tjerë si Gaboni kanë identifikuar gjithashtu zona të rëndësishme për pemët.
“Pemët shihen si një zgjidhje për ndryshimin e klimës dhe pemët mbillen kudo; por mënyra se si bëhet ripyllëzimi duhet të përmirësohet shumë, duke shtuar pemët dhe duke përfshirë ato që janë të kërcënuara në skemat e mbjelljes së pemëve,” shton ai.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
