Startup-et, si mund t’i ndihmojë “Pivot”-i të dalin nga kriza - Business Magazine Albania

Startup-et, si mund t’i ndihmojë “Pivot”-i të dalin nga kriza

Pesë inkubatorë që po nxisin inovacionin dhe sipërmarrjen në Shqipëri në 2024
~4 minuta lexim

Në momente stanacioni ose dështimi, themeluesit e startup-eve përballen me një zgjedhje të vështirë: të vazhdojnë siç janë apo të hedhin hapin drejt një terreni të panjohur.

Lea-Sophie Cramer takohet me Dominik Popp, i cili ka dështuar si futbollist profesionist dhe dy herë si sipërmarrës, derisa zbuloi çfarë ka vërtet rëndësi në rrugën e një biznesmeni.

Dominik Popp ka provuar shijen e dështimit më shumë se një herë , fillimisht në fushën e futbollit dhe më pas dy herë si sipërmarrës. Por dorëzimi nuk ishte një opsion për të. Në vend të kësaj, ai dhe ekipi i tij vendosën të ri-orientonin përpjekjet.

Historia e tij nuk është  një rast i izoluar. Sipas “Global Startup Ecosystem Report”, rreth 90% e start-up-eve përfundojnë duke dështuar.

Fillimisht, Popp tregtonte online shirita fitnesi për femra, të shoqëruar me programe stërvitjeje të personalizuara. Në fillim, biznesi ecte me ritëm të ngadaltë, por gjatë pandemisë së COVID-19 njohu sukses të madh. Megjithatë, shpejt u shfaqën imitues, konkurrenca u shtua dhe pas pandemisë shitjet ranë ndjeshëm. Për kompaninë e tij, kjo mund të kishte qenë fundi.

Megjithatë, edhe pse ekonomia gjermane po kalonte vështirësi, gjatë vitit 2024 u krijuan shumë startup-e të reja; 11% më shumë se vitin pararendës. “Në krizë shpesh ka vend për gjëra të reja,” shpjegon eksperti ekonomik i ZDF, Neuhann.

Çfarë është thelbësore për një start-up 
Shpesh ndodh që themeluesit kuptojnë se produktet e tyre nuk i tërheqin konsumatorët ose se këta nuk janë të gatshëm të paguajnë çmimin e kërkuar. Në këtë pikë, një start-up duhet të analizojë sërish me kujdes se për cilën zgjidhje të problemit klientët janë vërtet të gatshëm të paguajnë.

Popp e pranon se sfida më e madhe ishte mungesa e “Product-Market Fit” – përputhshmërisë mes produktit dhe tregut. “Ne u përpoqëm të ndërtonim paraprakisht një markë të plotë, pa testuar realisht një audiencë dhe pa parë sa e madhe mund të ishte ajo,” shpjegon ai.

Lexo edhe: Kosto të larta dhe fitime minimale: biznesi i vështirë i startup-eve të kodimit me AI

Pas dështimit, Popp dhe ekipi i tij morën vendimin për të hyrë në një treg krejt tjetër, një kthesë strategjike që do të siguronte mbijetesën dhe rritjen e kompanisë. Me kohë, motivimi dhe besimi u rikthyen: “Nëse të gjitha mësimet e marra i fusim në produktet e reja, atëherë një ditë do të funksionojë,” thotë ai.

Çfarë është një “pivot”?
Një “pivot” – ose “kthesë strategjike” ndodh kur një start-up dështon me produktin ose modelin e tij të biznesit dhe përpiqet që në një përpjekje të dytë të arrijë sukses. Bëhet fjalë për një ndryshim të thellë në strategjinë e produktit, tregut ose modelit të biznesit, pa ndryshuar vizionin bazë.

Siç e përkufizon sipërmarrësi i Silicon Valley, Eric Ries: “Një pivot ndryshon strategjinë, por jo vizionin.”

Në historinë e biznesit, shumë kompani të mëdha kanë kaluar nëpër pivot-e të tilla. Ikea, për shembull, nisi si një dyqan me porosi postare për sende të zakonshme si stilolapsa, përpara se të bëhej gjiganti i mobilieve. Nintendo nisi me prodhimin e letrave të lojës, u shndërrua përkohësisht në kompani taksish dhe vetëm në vitet ’70 hyri në tregun e videolojërave.

Pra, një pivot nuk është diçka e rrallë. Ai mund të jetë zgjidhja për të kapërcyer një krizë të menjëhershme dhe për të siguruar qëndrueshmërinë afatgjatë të një start-up-i.

Në rastin e Dominik Pop-it, zgjidhja erdhi nga një përvojë e çuditshme e së kaluarës së tij si futbollist, problemet me mykun e thonjve. Pas një kërkimi të detajuar në treg, ai dhe ekipi i tij zhvilluan një produkt për mirëmbajtjen estetike të thonjve. Me këtë linjë të re produktesh, kompania njohu një rritje të shpejtë dhe të qëndrueshme, një histori suksesi tipike për botën e start-up-eve

Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.

Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.

✨ Thënia e ditës
“Suksesi nuk është përfundimtar, dështimi nuk është fatal, guximi për të vazhduar përpara ka rëndësi.”
— Winston Churchill
Must watch
Business Mag Nr. #39 – Shtator 2025

‘’Zgjidhni njeriun’’ … ‘’Punësoni për aftësitë e buta’’….   Janë sot postulate nga ekspertët dhe studiues të tregut të punës, të cilat iu drejtohen stafeve të burime njerëzore. Mund edhe të duket pak romantike për kohën që po jetojmë, por zgjedhja e njeriut të duhur për t’i hapur dyert e zyrës, për ta futur në gjirin e skuadrës tënde dhe për t’i dhënë pushtetin e të folurit në emër të brand-it tënd ka sot vlerë më shumë se kurrë më parë. Rëndësia e ‘aftësive të buta’ qëndron në faktin e të zotëruarit të cilësive si komunikimi, dëshira për të provuar e qenë kurioz, bashkëpunimi, empatia, besnikëria, etika e lartë dhe padyshim ndershmëria; tipare të cilat nuk janë edhe aq të thjeshta për tu gjendur në njeriun modern i cili duket se vrapon pas trendeve, të resë dhe virales dhe për të cilin çdo gjë që ka më shumë ndjeshmëri seç duhet është ‘jashtë mode’.

Për ne shqiptarët shumë nga këto vlera njerëzore janë edhe vlera të familjeve tona, vlera të cilat jan duartrokitur gjithmonë në mjediset ku jemi rritur, por që ndoshta nuk duartrokiten edhe shumë sot, ndër breza më të rinj…, ose të paktën nuk duartrokiten në publik. 

E kush më …

Shiko më shumë
Na ndiqni në rrjetet sociale
0