Studiuesit nga Universiteti Northwestern kanë zhvilluar pajisjen e parë që mund të vishet në botë që monitoron shëndetin përmes matjes së gazrave që lëkura lëshon dhe thith natyrshëm, pa pasur nevojë për kontakt fizik. “Kjo teknologji ka potencialin të transformojë kujdesin shëndetësor, sidomos për grupet vulnerabël si foshnjat e porsalindura, të moshuarit, pacientët me diabet dhe ata me lëkurë të ndjeshme apo të dëmtuar,” – tha Dr. Guillermo A. Ameer, profesor i inxhinierisë biomjekësore dhe një nga drejtuesit e studimit.
Sinjale të fshehta nga lëkura
Lëkura nuk është thjesht një barrierë mbrojtëse; ajo është një rrugë me dy drejtime midis trupit dhe ambientit të jashtëm. Çdo ditë, gazra si dioksidi i karbonit, avujt e ujit, oksigjeni dhe komponimet organike të avullueshme (VOC) kalojnë në dhe nga lëkura, ndërkohë që ajo mbron trupin nga irritues, toksina dhe alergjenë. Pajisja e zhvilluar nga studiuesit e Northwestern mund të monitorojë këtë aktivitet pa e prekur fare lëkurën, duke hapur një dritare të re në vëzhgimin e shëndetit të lëkurës.
E vogël, por e fuqishme
Pajisja është shumë e vogël, vetëm dy centimetra e gjatë dhe një e gjysmë e gjerë dhe është e pajisur me sensorë që thithin mostra gazi përmes një dhome të vogël ajri që qëndron pak mbi sipërfaqen e lëkurës, pa e prekur atë. Ky është një përparim i madh, pasi shumica e pajisjeve të veshshme kërkojnë të ngjiten mbi lëkurë, gjë që mund të jetë e vështirë për personat me lëkurë të dëmtuar apo të ndjeshme. Të dhënat që ajo mbledh mund të ofrojnë informacion mbi procesin e shërimit të plagëve, nivelin e hidratimit, shenjat e para të infeksioneve apo edhe ekspozimin ndaj kimikateve toksike. “Për punonjësit në mjedise të rrezikshme, është shumë e rëndësishme të dihet sa nga këto substanca të dëmshme po hyjnë në trup përmes lëkurës,” – tha Dr. John Rogers, profesor dhe bashkëdrejtues i studimit.
Monitorim në kohë reale, në duart tuaja
Një nga përparësitë më të mëdha të kësaj pajisjeje është mundësia që pacientët ta përdorin atë në shtëpi, duke shmangur nevojën për pajisje të mëdha spitalore. Madje, ajo lidhet me telefonin apo tabletin tuaj, duke ju dhënë të dhëna në kohë reale për gazrat që lëkura juaj lëshon apo përthith. Sipas studiuesve, kjo rrjedhshmëri dhe aksesueshmëri e informacionit do t’u mundësojë mjekëve të marrin vendime më të shpejta dhe më të sakta për trajtimin, veçanërisht në rastet e plagëve. “Përcaktimi nëse një plagë është e infektuar apo jo është shpesh një bast,” – tha Ameer. “Nëse pret derisa të bëhet e dukshme, mund të jetë vonë dhe pacienti mund të zhvillojë sepsë, që është shumë e rrezikshme.” Rritja e avujve të ujit, CO2 dhe VOC-ve lidhet me pranishmërinë e baktereve dhe ngadalësimin e shërimit, ndaj monitorimi i këtyre elementeve mund të ndihmojë për të zbuluar infeksionet në mënyrë më të hershme dhe më të saktë. “Të mundesh të monitorosh nga afër dhe në mënyrë të vazhdueshme një plagë, dhe të përshkruash antibiotikë në momentin më të hershëm të infeksionit është thelbësore,” – shtoi Ameer.
Lexo edhe: Intensifikimi i bashkëpunimit mes Shqipërisë dhe Puglia-s përmes projekteve të infrastrukturës dhe logjistikës
Ekipi i Northwestern shpreson që kjo pajisje të ndihmojë edhe në përmirësimin e efikasitetit të repelentëve kundër insekteve, produkteve kozmetike dhe ilaçeve për shëndetin e lëkurës. Për shembull, dioksidi i karbonit dhe VOC-të tërheqin mushkonjat dhe insektet e tjera. Duke matur këto emetime nga lëkura, studiuesit mund të zhvillojnë strategji më efektive për t’i mbajtur larg ato. Pajisja gjithashtu mund të ndihmojë dermatologët të masin sa shpejt përthithen kremrat dhe losionet nga lëkura, si dhe të mbështesë vlerësimin e sigurisë së produkteve të kujdesit personal. Në të ardhmen, studiuesit synojnë të përmirësojnë edhe më tej këtë teknologji, duke shtuar sensorë për pH-in dhe duke krijuar sensorë me ndjeshmëri më të madhe kimike për të zbuluar në faza të hershme mosfunksionime të organeve apo sëmundje të ndryshme. “Kjo teknologji nuk ka të bëjë vetëm me matjen e gazrave dhe karakteristikave të lëkurës,” – tha Rogers. “Bëhet fjalë për parashikimin e shëndetit të përgjithshëm, parandalimin e sëmundjeve dhe ndërtimin e një të ardhmeje ku kujdesi shëndetësor është i personalizuar, në kohë reale dhe plotësisht jo-invaziv.”
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
