Karen Keskulla Uhlenbeck, një profesore e mirënjohur në universitetin e Texas në Austin, e cila njihet për përparimet e saj novatore në analizën gjeometrike dhe teorinë e masës, është gruaja e parë që fiton çmimin prestigjoz Abel të matematikës.
Modeluar nga Çmimet Nobel dhe dhënë nga Akademia Norvegjeze e Shkencave, çmimi Abel i jepet çdo vit matematicienëve, kontributet e të cilëve në këtë fushë janë të një ndikimi të jashtëzakonshëm. Çmimi është një shpërblim në para prej gjashtë milionë kronash norvegjeze, ose afërsisht 700,000 dollarë.
Uhlenbeck, nderohet për “ndikimin themelor të punës së saj në analizë, gjeometri dhe fizikë matematikore”. Ky çmim për herë të parë në historinë 16-vjeçare të Abel i jepet një femre.
Uhlenbeck është e njohur për punën e saj në ekuacionet diferenciale gjeometrike parciale, por edhe për sistemet integrale dhe teorinë e masës. Një nga kontributet e saj më të mëdha janë teoritë e matematikës parashikuese. Ajo njihet si pioniere në fushën e analizës gjeometrike. Duke u rritur, Uhlenbeck kurrë nuk e parashikonte veten si matematiciene. Në vend të kësaj, ajo ishte e interesuar më së shumti për të lexuar tema të fuqishme shkencore. Pas regjistrimit në një kurs matematike në Universitetin e Michigan, ajo ndryshoi mendje dhe në vitin 1968, fitoi një doktoraturë në matematikë nga Universiteti Brandeis.
Si një nga pak femra në programin e saj, Uhlenbeck përjetoi një përçmim të konsiderueshëm nga bashkëmoshatarët dhe profesorët. “Na u tha që nuk mund të bënim matematikë sepse ishim femra”, thotë ajo. “Por më pëlqente të bëja atë që nuk duhej të bëja. Ishte një lloj rebelimi legjitim”.
Fitimi i Çmimit Abel shton një kapitull tjetër për historinë e gjatë të karrierës së Uhlenbeck. Sipas New York Times, ajo më parë ka fituar një MacArthur Fellowship dhe në vitin 1990 u bë gruaja e dytë që ka dhënë një fjalim në Kongresin Ndërkombëtar të Matematicienëve. Sipas një njoftimi për shtyp të UT Austin, Uhlenbeck gjithashtu ka udhëhequr disa fushata të informimit dhe mentorimit që synojnë mbështetjen e femrave në matematikë.
Megjithatë, anëtari i Royal Society Fellow, Jim Al-Khalili përfundon në një deklaratë: “Njohja e arritjeve të Uhlenbeck duhet të ishte shumë më e madhe, sepse puna e saj ka çuar në disa nga përparimet më të rëndësishme në matematikë gjatë 40 viteve të fundit”.
burimi: smithsonianmag
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
