Opinion nga Carl Manlan është Nënkryetar i Ndikimit Gjithëpërfshirës dhe Qëndrueshmërisë në Visa CEMEA. Adanna Chukwuma, një Aspen First Mover Fellow, është Drejtore e Lartë e Matjes së Ndikimit Global në Visa.
Bota ka bërë përparime të jashtëzakonshme në përmirësimin e përfshirjes financiare gjatë viteve të fundit. Në dekadën që filloi në vitin 2011, pjesa e të rriturve me akses në shërbime financiare u rrit me 50%, duke arritur në më shumë se tre të katërtat e popullsisë globale. Megjithatë, kemi ende shumë për të bërë për të krijuar një sistem financiar vërtet gjithëpërfshirës. Përtej zgjerimit të aksesit në produkte dhe shërbime financiare, duhet të sigurojmë që këto produkte dhe shërbime të funksionojnë për të gjithë, duke përfshirë edhe 1.2 miliardë njerëz në mbarë botën me aftësi të kufizuara.
Gjenerata e parë e teknologjisë financiare revolucionarizoi bankat tradicionale duke lehtësuar aksesin për ata që kanë pasur më pak mundësi financiare (siç janë paratë celulare dhe huatë e vogla). Valë e ardhshme e inovacionit duhet të shkojë më tej, duke përqafuar “përfshirjen universale” si një parim themelor të dizajnit. Përfshirja universale nënkupton idenë se të gjithë meritojnë akses në mjete financiare që plotësojnë realisht nevojat e tyre dhe përmirësojnë mirëqenien.
Ne tashmë kemi shembuj se si mund të duket kjo. Merrni për shembull teknologjinë tap-to-phone, e cila u mundëson tregtarëve të pranojnë pagesa duke përdorur telefonat e tyre inteligjentë – pa pasur nevojë për terminale pagese. Ky funksionalitet sjell përfitime të dukshme për të gjithë blerësit dhe shitësit, nga lehtësia e përdorimit deri te siguria. Por gjithashtu u mundëson individëve të verbër ose me dëmtime në shikim, të cilët mund të kenë vështirësi në numërimin e parave, të marrin pjesë më gjerësisht në ekonominë dixhitale. Njëkohësisht, njerëzit me kushte që ndikojnë në lëvizshmërinë e tyre – siç janë artriti, skleroza e shumëfishtë, sëmundja e Parkinsonit dhe paraliza cerebrale – mund të mbështeten gjithashtu në këtë teknologji. E njëjta gjë vlen edhe për pagesat me komandë zanore: ato janë të përshtatshme për të gjithë, por thelbësore për individët me dëmtime në shikim, lëvizshmëri të kufizuar ose sfida me shkrim-leximin. Ky është një dizajn gjithëpërfshirës në të mirën e tij – aq praktik saqë të gjithë, me aftësi të kufizuara ose jo, e përdorin atë. Në fakt, përhapja e gjerë e këtyre teknologjive i bën ato edhe më të lehta për t’u përdorur nga ata me aftësi të kufizuara. Duke qenë se 62% e aftësive të kufizuara janë të padukshme, kërkimi i përshtatjeve mund të jetë shumë i vështirë. Por askush nuk do të mendojë keq për një mjet “të qasshëm” nëse tashmë e përdor atë. Megjithë disa suksese, qasja mbizotëruese ndaj zhvillimit të produkteve financiare nuk i jep rëndësi të mjaftueshme gjithëpërfshirjes. Kjo përfaqëson jo vetëm një dështim moral, por edhe një mundësi ekonomike të humbur. Njerëzit me aftësi të kufizuara, së bashku me miqtë dhe familjet e tyre, përfaqësojnë një fuqi blerëse prej 13 trilionë dollarësh. Me rritjen e jetëgjatësisë, numri dhe fuqia blerëse e këtij grupi pritet të rritet.
Lexo edhe: Vetëm një bioekonomi e qëndrueshme mund të na shpëtojë
Përtej përfitimeve të drejtpërdrejta nga shfrytëzimi i këtij tregu të madh dhe të papërfshirë, kompanitë e shërbimeve financiare që ndjekin përfshirjen universale do të bëhen më tërheqëse për klientët e tjerë, veçanërisht gjeneratat e reja. Një studim i vitit 2018 tregoi se 91% e Milenialëve (të lindur midis 1980 dhe 1994) do të zëvendësonin një produkt që zakonisht blejnë me një alternativë nga një kompani “me qëllime të qarta”. Gjenerata Z (e lindur midis mesit të viteve 1990 dhe fillimit të viteve 2010) është gjithashtu e prirur drejt markave që theksojnë vlerat sociale.
Për të shfrytëzuar sa më mirë përfshirjen universale, institucionet financiare duhet të përqafojnë një kornizë të re inovacioni të ndërtuar mbi tre shtylla. Shtylla e parë është qasja e dizajnit gjithëpërfshirës universal, ku konsideratat për qasshmëri formësojnë zgjidhjet që në fillim. Kjo do të përfaqësonte një ndryshim të rëndësishëm nga qasja aktuale e bazuar në përputhshmëri, ku përshtatjet shpesh bëhen më pas për të përmbushur standardet minimale të qasshmërisë. Suksesi i kësaj qasjeje do të varej ndjeshëm nga përfshirja e njerëzve me aftësi të kufizuara në çdo fazë të procesit të dizajnit. Shtylla e dytë e një kornize të re për fintech është e dhënat. Matja e përparimit tonë në përfshirjen financiare në përgjithësi është e rëndësishme, por po aq e rëndësishme është mbledhja e të dhënave të detajuara që bëjnë dallimin midis grupeve ose segmenteve. Këto të dhëna duhet të shkojnë përtej aksesit dhe të mbulojnë cilësinë e shërbimeve dhe ndryshimet në mirëqenien financiare që rezultojnë nga produktet e industrisë. Së fundi, janë të domosdoshme standardet e qarta të llogaridhënies dhe raportimit. Kornizat rregullatore duhet të përfshijnë stimuj që institucionet e shërbimeve financiare të zbulojnë përparimin e tyre në metrikat e përfshirjes universale, duke i bërë këto rezultate po aq thelbësore për raportimin e tyre sa treguesit financiarë tradicionalë. Përfitimet e përfshirjes universale shkojnë përtej fitimeve. Ekonomia bëhet më elastike dhe dinamike kur të gjithë mund të marrin pjesë plotësisht në të. Dhe përpjekjet për të përmbushur nevojat e një grupi të papërfshirë mund të çojnë në inovacione që përfitojnë të gjithë – një fenomen i njohur si “efekti i rampës së trotuarit”, një referencë për rampat që u krijuan për përdoruesit e karrocave, por përmirësuan jetën e shumë të tjerëve, nga prindërit me karroca fëmijësh te punëtorët e shpërndarjes. Në vend që të shohim qasshmërinë si një pengesë për t’u kapërcyer, duhet të njohim potencialin e saj si një katalizator për inovacion dhe rritje. Përfshirja universale në shërbimet financiare nuk është vetëm për të bërë gjëra të mira; është për të bërë biznes të mirë.
Carl Manlan është Nënkryetar i Ndikimit Gjithëpërfshirës dhe Qëndrueshmërisë në Visa CEMEA. Adanna Chukwuma, një Aspen First Mover Fellow, është Drejtore e Lartë e Matjes së Ndikimit Global në Visa.
Copyright: Project Syndicate, 2025. www.project-syndicate.org
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
