Eklipsi i plotë hënor i këtij muaji do të zbulojë “Hënën e Përgjakur”

Këtë javë, në mbrëmjen e 13 marsit dhe në mëngjesin e 14 marsit, hëna do të hyjë në hijen e Tokës, duke krijuar një spektakël të mrekullueshëm dhe madhështor: një eklips të plotë hënor.

Ky fenomen, i cili do të zgjasë mbi tre orë, do të jetë i dukshëm në pothuajse të gjithë Amerikën e Veriut, Amerikën Qendrore dhe shumicën e Amerikës së Jugut. Në Afrikën Perëndimore, hëna do të perëndojë ndërsa është ende në eklips, ndërsa në Rusinë Lindore të largët, ajo do të lindë tashmë e mbuluar nga hija e Tokës.

Si ta shihni eklipsin?
Një nga aspektet më të mira të një eklipsi hënor është se nuk keni nevojë për teleskop apo dylbi për ta parë atë – thjesht me sytë tuaj të lirë dhe një qiell të pastër. Madje, nuk është e domosdoshme të largoheni nga qyteti për ta vëzhguar, edhe pse, kur hëna është në totalitet, mund të jetë e vështirë të dallohet nëse ka shumë ndotje të dritës. Sigurisht, nëse keni pajisje astronomike, përvoja do të jetë edhe më e veçantë, pasi do të mund të vëzhgoni më nga afër atë që po ndodh. Për ta shijuar sa më shumë këtë spektakël kozmik, është e rëndësishme të kuptojmë shkencën pas një eklipsi hënor dhe fenomenin misterioz të “Hënës së Përgjakur”.

Lexo edhe:Zbulohet burimi i vërtetë i ngjyrës së kuqe të Marsit

Vëzhgoni hijen e Tokës duke mbuluar Hënën
Mund të duket e çuditshme të mendosh se Toka ka një hije, pasi nuk ka asgjë në hapësirë ku ajo të reflektohet. Megjithatë, hija nuk është gjë tjetër veçse një zonë ku një objekt bllokon një burim drite. Pra, nëse do të ndodheshit pikërisht prapa Tokës në raport me Diellin, trupi i Tokës do të pengonte dritën e tij dhe ju do të ishit në hije.

Një eklips i plotë hënor është një ngjarje astronomike relativisht e rrallë, sepse zakonisht hëna kalon mbi ose poshtë hijes së Tokës për shkak të pjerrësisë së orbitës së saj. Por një ose dy herë në vit, gjithçka përputhet në mënyrë të përkryer dhe hëna hyn drejtpërdrejt në hijen e Tokës.

Meqë Toka është e rrumbullakët, ne shohim hijen e saj të hedhur në Hënë si një formë rrethore. Ndërsa hëna lëviz në orbitën e saj, fillimisht një cep i sipërfaqes së saj nis të errësohet – ky moment quhet fillimi i eklipsit të pjesshëm. Gjatë disa minutave, kjo zonë e errët zgjerohet dhe krijon një hark, duke mbuluar gjithnjë e më shumë sipërfaqen hënore. Në fund, hëna bëhet formë gjysmëhëne dhe përfundimisht, e gjithë sipërfaqja e saj futet brenda hijes së Tokës – kjo fazë quhet totalitet.

Pse eklipset hënore quhen edhe “Hëna të Përgjakura”?
Totaliteti mund të zgjasë më shumë se një orë, në varësi të thellësisë me të cilën hëna futet në hijen e Tokës. Ky është momenti që nuk duhet humbur! Ndodh diçka e mahnitshme: në vend që të zhduket plotësisht, hëna shfaqet portokalli ose e kuqe e errët, duke krijuar atë që njihet si “Hëna e Përgjakur”.

Por përse ndodh kjo?

Atmosfera e Tokës është një shtresë e hollë që e rrethon planetin tonë. Kur shikojmë drejt qiellit lart, drita duhet të kalojë rreth 100 kilometra ajër, por kur shikojmë në horizont, drita përshkon një rrugë shumë më të gjatë, rreth 1,000 kilometra. Gjatë këtij udhëtimi, atmosfera e Tokës bllokon ose shpërndan dritën blu, duke lënë vetëm rrezet e kuqe që mund të kalojnë.

Ky fenomen është i njëjtë me perëndimin apo lindjen e diellit, kur dielli duket i kuq sepse drita e tij duhet të kalojë nëpër një shtresë të trashë të atmosferës për të arritur tek ne.

Nga perspektiva e Hënës, atmosfera e Tokës gjatë një eklipsi duket si një unazë rreth planetit tonë. Në atë moment, drita e të gjitha lindjeve dhe perëndimeve të diellit në Tokë ndodh njëkohësisht! Kjo do të thotë që drita që arrin Hënën është e skuqur, duke i dhënë asaj ngjyrën e përgjakur gjatë totalitetit.

Nëse moti është i pastër, thjesht ngrini sytë nga qielli në natën e 13-14 marsit dhe përgatituni për një nga fenomenet më të bukura natyrore që mund të shihni!

CNT