Prej vitesh, në Silicon Valley dhe më gjerë, është përsëritur një këshillë klasike për sipërmarrësit: “Lëviz i pari në treg që të fitosh përparësi”. Kjo qasje është përforcuar nga investitorët, akademikët dhe media, duke inkurajuar krijimin e ideve të reja, lançimin sa më të shpejtë dhe sigurimin e financimeve për të kapur tregun përpara konkurrencës. Por suksesi i jashtëzakonshëm i ChatGPT nga OpenAI tregon se kjo ide është një mit. Të qenit i pari në treg nuk garanton sukses. Në fakt, historia tregon se janë ata që lëvizin me strategji të zgjuar dhe jo domosdoshmërisht të parët, që arrijnë të dominojnë tregun.
Shembujt janë të shumtë
OpenAI nuk ishte kompania e parë që zhvilloi një chatbot me inteligjencë artificiale. Por ajo e ktheu produktin e saj në një standard global, duke tejkaluar konkurrentët dhe duke krijuar një kategori të re përdorimi të AI. E njëjta histori është parë me:
-
Walmart dhe Best Buy në tregtinë me pakicë,
-
Microsoft dhe Dell në kompjuterët personalë,
-
Google dhe Amazon në internet,
-
Airbnb në mikpritje dhe turizëm.
Edhe sipërmarrës si Gaston Taratuta (Aleph) dhe Joe Martin (BoxyCharm) ndërtuan biznese me vlerë miliarda dollarë pa qenë të parët dhe madje pa kapital investues nga VC-të.
Çfarë na mëson historia?
Një studim nga Banka Federale e Rezervës së Bostonit tregon se vetëm 11% e atyre që lëvizin të parët arrijnë të dominojnë në treg. Rreth gjysma e tyre dështojnë. Kjo do të thotë se suksesi nuk varet nga koha kur hyn në treg, por nga mënyra se si hyn dhe çfarë ofron. OpenAI u themelua në vitin 2015, por GPT u lançua publikisht në fund të vitit 2022. Pavarësisht se nuk ishte “i pari”, ChatGPT arriti të kapë një të ardhur vjetore prej 10 miliardë dollarësh në vitin 2025, një ndër rritjet më të shpejta në historinë e startup-eve.
Lexo edhe:Kapitali nga Kosova ‘pushton’ Shqipërinë, rritje rekord e bizneseve në 2024-ën
5 mësime nga suksesi i ChatGPT
1. Suksesi nuk është vetëm produkti
Një produkt i mirë është i rëndësishëm, por jo i mjaftueshëm. Duhet të kesh kombinimin e duhur midis produktit, tregut të synuar, grupit konkurrues, modelit të shitjeve dhe momentit të lançimit. ChatGPT u lançua në kohën e duhur dhe në mënyrën e duhur.
2. Syno tregje me potencial të madh
Sipërmarrësit që arrijnë të dominojnë janë ata që zgjedhin tregje të mëdha, por që shpesh janë të anashkaluara. Sam Walton nisi me zonat rurale, Zuckerberg me universitetet. ChatGPT u pozicionua menjëherë për përdorim masiv – nga studentët te kompanitë.
3. Bashkëpunimet strategjike bëjnë diferencën
OpenAI arriti suksesin edhe falë partneritetit me Microsoft, që investoi rreth 13 miliardë dollarë dhe i dha besueshmëri e akses në teknologji dhe infrastrukturë të avancuar.
4. Modeli “freemium” funksionon me mbështetje të fortë
OpenAI përdori një strategji klasike të Silicon Valley ,ofroi përdorim falas për masat dhe versione të avancuara me pagesë për përdoruesit profesionalë. Kjo e ndihmoi të fitojë shpejt miliona përdorues.
5. Fiton ai që lëviz me mençuri
Nuk mjafton të jesh i pari, duhet të jesh i zgjuar. Ata që e kuptojnë drejt tregun, segmentin, pozicionimin dhe mënyrën e shpërndarjes, janë ata që fitojnë.
ChatGPT nuk pati sukses sepse ishte i pari. E pati sepse lëvizi në mënyrë të zgjuar. Nëse je sipërmarrës, më mirë se të nxitohesh për të lançuar i pari, përqendrohu në ndërtimin e një produkti që zgjidh realisht një nevojë, për një treg të qartë, me një strategji të fortë dhe partneritetet e duhura. Kjo është rruga drejt dominimit dhe suksesit afatgjatë dhe rruga që ndjekin pothuajse të gjithë themeluesit e startup-eve me vlerë miliarda.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.