Një amendament i ligjit të ardhshëm të buxhetit në Itali parashikon rritjen e tavanit për pagesat cash në vend. Ndërsa një pjesë e ligjvënësve e mbështesin këtë nismë në emër të “lirisë së konsumatorit”, kritikët paralajmërojnë për pasoja të mundshme në rritjen e evazionit fiskal dhe aktivitetit kriminal.
Amendamenti propozon dyfishimin e kufirit maksimal të pagesave me para në dorë, si për individët ashtu edhe për bizneset, duke e çuar atë nga 5,000 euro në 10,000 euro.
Kritikët shprehin shqetësimin se kjo politikë mund të përkeqësojë nivelin tashmë të lartë të evazionit fiskal në Itali dhe të lehtësojë pastrimin e parave. Nga ana tjetër, qeveria dhe shumica parlamentare këmbëngulin se masa nuk do të ketë ndikim negativ në luftën kundër evazionit.
Amendamenti i Ligjit të Buxhetit 2026 është paraqitur nga partia Vëllezërit e Italisë, e udhëhequr nga kryeministrja Giorgia Meloni. Vetë Meloni ishte ajo që në vitin 2022 rriti për herë të parë kufirin e pagesave cash nga 2,000 në 5,000 euro.
Sipas Observatorit për Financat Publike Italiane pranë Universitetit Katolik të Milanos, evazioni fiskal në Itali u ul nga 105.8 miliardë euro në 92.6 miliardë euro gjatë periudhës 2018–2022. Megjithatë, vlerësimet ndryshojnë, pasi qeveria italiane sugjeron se evazioni fiskal dhe ai i kontributeve shoqërore në vitin 2022 varionte nga 98.1 deri në 102.5 miliardë euro.
Rritja e parë e kufirit për pagesat cash hyri në fuqi më 1 janar 2023, çka do të thotë se efektet reale të kësaj politike ende nuk janë plotësisht të dukshme. Në atë kohë, Banka e Italisë vërejti se, edhe pse kufijtë e parasë në dorë nuk përbëjnë një pengesë absolute për veprimtaritë e paligjshme, ato shërbejnë si një barrierë për shumë forma krimi dhe evazioni. Po ashtu, ekzistojnë prova se përdorimi i pagesave elektronike, të cilat janë të gjurmueshme, ndihmon në reduktimin e evazionit fiskal.
Ekonomia informale në Itali
Amendamenti aktual parashikon gjithashtu një taksë fikse prej 500 eurosh për pagesat cash që variojnë nga 5,000 deri në 10,000 euro. Do të ketë detyrim për lëshimin e faturës, megjithëse kritikët theksojnë se kjo mund të anashkalohet lehtësisht përmes marrëveshjeve mes palëve.
Lexo edhe: ‘Kriza ekzistenciale e Evropës’, Lagarde kërkon reforma urgjente në BE
Kritikat ndaj qeverisë lidhen kryesisht me strukturën e ekonomisë italiane. Një raport i ISTAT, publikuar tetorin e kaluar, përshkruan një ekonomi të gjerë informale, që përfshin aktivitete joformale, punë të paregjistruar, prodhim dhe trafikim droge, prostitucion apo kontrabandë duhani.
Sipas ISTAT, në vitin 2023 vlera totale e ekonomisë informale dhe aktiviteteve të paligjshme në Itali arriti në 217.5 miliardë euro, një rritje vjetore prej 7.5%, që përfaqëson rreth 10.2% të PBB-së së vendit.
Salvini: “Liri për konsumatorët”
Zëvendëskryeministri Matteo Salvini mbështet rritjen e kufirit të pagesave cash në 10,000 euro, duke argumentuar se “njerëzit duhet të jenë të lirë të përdorin paratë e tyre si të dëshirojnë”. Duke folur në festivalin politik Atreju, kreu i partisë Liga deklaroi: “Askush nuk duhet të justifikojë se çfarë ka në llogarinë bankare. Ne nuk jemi në Venezuelë.”
Qëndrim të kundërt mbajnë Partia Demokratike dhe Aleanca e Gjelbër dhe e Majtë. Kreu i grupit të PD-së në Senat, Francesco Boccia, e quajti propozimin “një përpjekje të dëshpëruar për të siguruar para dhe mbështetje politike”. Ndërsa Angelo Bonelli, bashkëkryetar i Europa Verde, tha se masa “do të hapë hapësira të reja për ekonominë informale dhe do të favorizojë evazorët fiskalë”.
Giacinto Palladino, kreu i sindikatës bankare dhe të sigurimeve First Cisl, i tha Euronews se përdorimi i parasë cash ka qenë gjithmonë një kanal që lehtëson evazionin dhe pastrimin e parave. Sipas tij, mbajtja e kufijve të ulët është një mjet i dobishëm për luftën kundër aktiviteteve të paligjshme.
Çfarë thotë BE-ja për pagesat cash
Në vitin 2024, Këshilli i BE-së dhe Parlamenti Europian miratuan një paketë masash kundër pastrimit të parave. Rregullorja përcakton një kufi maksimal prej 10,000 eurosh për pagesat cash, por ky është një tavan dhe jo një detyrim. Shtetet anëtare, përfshirë Italinë, kanë të drejtë të vendosin kufij më të ulët. Rregullorja pritet të hyjë plotësisht në fuqi në vitin 2027.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
