Çdo vit, më 23 prill, bota feston Ditën Ndërkombëtare të Librit dhe të të Drejtave të Autorit, një datë që nderon fuqinë e librit për të ndërtuar ura mes kulturave dhe për të ndriçuar mendjet njerëzore. Kjo ditë u shpall nga UNESCO në vitin 1995, duke pasur parasysh rëndësinë historike të librit si mjet i shpërndarjes së njohurive dhe ruajtjes së tyre.
Lexo gjithashtu: Rrjetet sociale, trampolina drejt pasurisë/ Si po bëhen influencerët shqiptarë fytyrat e reja të suksesit?
Pse 23 prilli?
Data e 23 prillit ka një domethënie të veçantë në historinë e letërsisë botërore. Më 23 prill 1616, u ndanë nga jeta dy kolosë të letërsisë, Miguel de Cervantes dhe William Shakespeare. Ky përkim simbolik e bëri këtë datë të përshtatshme për të festuar librin dhe autorët.
Leximi në Shqipëri, statistika dhe tendenca
Një studim i fundit nga Instituti Kulturë dhe Edukim për Zhvillim, në bashkëpunim me Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit, zbuloi se 82% e shqiptarëve lexojnë libra. Megjithatë, 49% e tyre lexojnë më pak se 12 libra në vit, ndërsa vetëm 7.3% lexojnë mbi 48 libra në vit.
Shumica e lexuesve shqiptarë preferojnë librin fizik, me 82% që zgjedhin këtë format, ndërsa 18% lexojnë në formate digjitale apo audio. Gjithashtu, 44.5% lexojnë në gjuhën shqipe, 32.6% në anglisht dhe 22.9% në gjuhë të tjera.
Një plagë e heshtur që rëndon botën e librit në Shqipëri mbetet mungesa e zbatimit efektiv të të drejtave të autorit. Edhe pse ligji “Për të drejtën e autorit dhe të drejtat e lidhura me të” është në fuqi që prej vitit 1992 dhe parashikon mbrojtjen për 70 vjet pas vdekjes së autorit, në praktikë, zbatimi i tij mbetet sfidues. Pirateria, sidomos në formën e librave të fotokopjuar dhe e-Books të shpërndarë pa leje në rrjete sociale, dëmton rëndë të ardhurat e autorëve, përkthyesve dhe vetë shtëpive botuese. Sipas një raporti të Këshillit të Europës mbi të drejtën e autorit në rajon (2022), Shqipëria renditet ndër vendet me përqindjen më të lartë të përdorimit të materialeve pirat në sektorin e arsimit, me rreth 68% të studentëve që deklarojnë se kanë përdorur libra të fotokopjuar në vend të versioneve origjinale.
Lexo gjithashtu: Multitasking nuk funksionon! Dakord, po çfarë duhet të bëjmë për të mbyllur punët?
Shtëpitë botuese në Shqipëri
Në Shqipëri, ekziston një numër i konsiderueshëm shtëpish botuese që kontribuojnë në pasurimin e letërsisë shqipe dhe përkthimeve nga letërsia botërore. Megjithatë, sfidat e tregut dhe ndryshimet në preferencat e lexuesve kërkojnë përshtatje dhe inovacion nga këto institucione për të mbajtur interesin e publikut dhe për të promovuar kulturën e leximit.
Dhe nëse do të lexosh ndonjë shprehje për librin, mëposhtë do gjeni 3 prej tyre:
“Një dhomë pa libra është si një trup pa shpirt.” – Ciceroni
“Librat janë pasqyrat e shpirtit.” – Virginia Woolf
“Leximi është për mendjen ajo që është ushtrimi për trupin.” – Joseph Addison
Në këtë Ditë Ndërkombëtare të Librit, le të reflektojmë mbi rëndësinë e leximit dhe të mbështesim përpjekjet për të promovuar kulturën e librit në shoqërinë tonë.
Artikull ekskluziv i Business Magazine Albania.
Ky artikull gëzon të drejtën e autorësisë sipas Ligjit Nr. 35/2016, “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e lidhura me to”.
Artikulli mund të ripublikohet nga mediat e tjera vetëm duke cituar “Business Magazine Albania” shoqëruar me linkun e artikullit origjinal
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
