"2024 YR4" - Asteroidi që mund të ndryshojë fatin e Tokës në 2032 - Business Magazine Albania

“2024 YR4” – Asteroidi që mund të ndryshojë fatin e Tokës në 2032

"2024 YR4" - Asteroidi që mund të ndryshojë fatin e Tokës në 2032

Agjencitë e hapësirës po e mbajnë një vështrim të afërt mbi një asteroid të sapo zbuluar, i cili ka një mundësi të vogël të godasë Tokën. Me emrin 2024 YR4, ky asteroid ka një probabilitet prej 1.2% për të goditur planetin tonë më 22 dhjetor 2032, sipas gjetjeve të European Space Agency dhe NASA.

Por kjo do të thotë gjithashtu se ky gur hapësinor ka një mundësi afërsisht 99% që të kalojë me siguri pranë Tokës në 2032. Vëzhgimet e ardhshme të këtij asteroidi do t’u ndihmojnë shkencëtarëve të përcaktojnë saktësisht mundësinë e një impakti. Asteroidi vlerësohet të jetë midis 40m i gjatë dhe 100 metra i gjerë. Asteroidët me këtë madhësi godasin Tokën çdo disa mijë vjet dhe mund të shkaktojnë dëme të rënda në rajone lokale, sipas ESA-së. Ky gur hapësinor ka një “shtrirje madhësie krahasueshme me atë të një ndërtese të madhe,” tha Dr. Paul Chodas, drejtor i Center for Near Earth Object Studies (CNEOS) në NASA’s Jet Propulsion Laboratory në Pasadena, California. Chodas shtoi se madhësia reale e këtij asteroidi, të cilin astronomët po përpiqen ta përcaktojnë me vëzhgime të mëtejshme duke përdorur disa teleskopë, aktualisht mbetet shumë e pasigurt. “Nëse asteroidi del të jetë në skajin më të madh të shtrirjes së tij të vlerësuar, impakti mund të shkaktojë dëme eksplozive deri në 50 kilometra (31 milje) nga vendi i goditjes,” tha Chodas. “Por kjo ndodh vetëm në rastin e pa-mundshëm që ai të godasë fare. Potenciali për dëmtim lind për shkak të shpejtësisë jashtëzakonisht të lartë (rreth 17 kilometra në sekondë, ose 38,028 milje në orë) me të cilën asteroidi do të hyjë në atmosferë.”

Zbulimi i një asteroidi të ri për shkencën

Teleskopi ATLAS (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System), i vendosur në Rio Hurtado, Chile, e zbuloi për herë të parë këtë gur hapësinor më 27 dhjetor. Ky teleskop është një nga programet e zbulimit të asteroidëve të financuara nga NASA për të skanuar qiellin në kërkim të asteroidëve afër Tokës, tha Davide Farnocchia, inxhinier navigimi në JPL dhe CNEOS. “Zbulimi ndodhi ndërsa asteroidi ishte në afërsi të Tokës, gjë që e bëri atë mjaft të ndritshëm për t’u zbuluar,” tha Farnocchia. Sistemet automatike të paralajmërimit për asteroidët dërguan një alarm pasi përcaktuan se ky asteroid kishte një mundësi të vogël të goditjes së Tokës në 2032, duke e ngritur atë në krye të listës së rrezikut të asteroidëve të ESA-së dhe në listën automatike Sentry të NASA-s më 31 dhjetor. Këto lista përfshijnë çdo asteroid të njohur me një probabilitet jo-zero për të përplasjeur me Tokën. Që nga fillimi i janarit, astronomët kanë përdorur Magdalena Ridge Observatory në New Mexico, Danish Telescope dhe Very Large Telescope në Chile për të ndjekur këtë asteroid, i cili aktualisht ndodhet 28 milion milje (45 milion kilometra) larg Tokës dhe po largohet gradualisht me kalimin e kohës, tha Farnocchia. Vëzhgimet gjithashtu mund të ndihmojnë studiuesit të rafinojnë vlerësimet e madhësisë dhe trajektorisë së tij. Ndërsa asteroidi largohet nga Toka dhe bëhet më i zbehtë, studiuesit do të duhet të mbështeten në teleskopë më të mëdhenj për ta vëzhguar. Objekti qiellor pritet të jetë i dukshëm deri në fillim të prillit, dhe ndërsa vazhdon orbitën e tij rreth diellit, nuk do të kthehet në afërsi të Tokës deri në vitin 2028, tha Farnocchia. Nëse 2024 YR4 zhduket nga pamja para se agjencitë e hapësirës të mund ta përjashtojnë plotësisht çdo mundësi të goditjes, ky gur hapësinor do të mbetet në listën e rrezikut deri sa të shfaqet përsëri në vitin 2028. “Duke përdorur të dhënat e disponueshme të gjurmimit, ne mund të parashikojmë pozicionin e ardhshëm të një asteroidi,” tha Farnocchia. “Sa më gjatë ta ndjekim një asteroid, aq më e saktë do të jetë parashikimi. Ndërsa grumbullojmë të dhëna shtesë, pasiguria për pozicionin e 2024 YR4 në 2032 do të ulet. Duke pasur parasysh se probabiliteti i goditjes është vetëm 1%, është 99% e mundshme që Toka eventualisht të bjerë jashtë fushës së pozicioneve të mundshme dhe probabiliteti të bie në zero.” Sipas European Space Agency, nuk është e pazakontë që probabiliteti i goditjes së një asteroidi të rritet pak pas zbulimit të tij, para se ky probabilitet të bjerë në zero pasi shkencëtarët të mësojnë më shumë rreth madhësisë dhe trajektorisë së tij. NASA dhe ESA ndjekin rregullisht mijëra asteroide afër Tokës, por varësisht nga madhësia, ato nuk janë gjithmonë të lehta për t’u zbuluar. Megjithatë, përmirësimet në teknologjinë e vëzhgimit të asteroidëve, si dhe misionet e ardhshme për zbulimin e tyre, mund të zbulojnë ata gurë hapësinorë që astronomët nuk kanë qenë në gjendje t’i shohin më parë. Aktualisht, sipas NASA-s, nuk ekzistojnë të tjerë asteroidë të mëdhenj të njohur me më shumë se 1% mundësi të goditjes së Tokës.

Lexo edhe:A fshihet diçka më shumë se një asteroid në zhdukjen e dinosaurëve?

Monitorimi i një kërcënimi potencial

Dy grupe ndërkombëtare për reagim ndaj asteroidëve, të miratuara nga Kombeve të Bashkuara — International Asteroid Warning Network, e udhëhequr nga NASA, dhe Space Mission Planning Advisory Group, e udhëhequr nga ESA — janë aktivizuar në përgjigje të nivelit të kërcënimit. International Asteroid Warning Network është përgjegjës për koordinimin e organizatave të përfshira në ndjekjen dhe karakterizimin e detajeve të asteroidi, dhe, nëse është e nevojshme, për zhvillimin e strategjive për të vlerësuar pasojat e një impakti. Ndërkohë, Space Mission Planning Advisory Group, e cila aktualisht mblidhet në një takim të planifikuar tashmë në Vjenë deri javën e ardhshme, do të japë rekomandime dhe do të vlerësojë opsionet për mënyrën se si të zbutet një potencial impakti, nëse asteroidi mbetet një kërcënim. Taktikat e zbutjes përfshijnë devijimin e asteroidi në hapësirë ose evakuimin e rajoneve që mund të preken, sipas Farnocchia. NASA kryeu Double Asteroid Redirection Test—i njohur si misioni DART—në shtator 2022 për të vlerësuar efektivitetin e teknologjisë së devijimit të asteroidëve. Agjencia dëshironte të shihte nëse një impakti kinezetik—si për shembull goditja e qëllimshme e një anije hapësinore në një asteroid me shpejtësi 13,645 milje në orë (6.1 kilometra në sekondë)—do të ishte mjaftueshëm për të ndryshuar lëvizjen e një objekti qiellor në hapësirë. Anija hapësinore DART ndryshoi me sukses mënyrën se si lëviz një asteroid të vogël, të quajtur Dimorphos, duke zhvendosur periodin orbital të këtij asteroid–huaj — pra, sa kohë i duhet për të bërë një rrethim rreth një guri hapësinor më të madh, të quajtur Didymos — me rreth 32 minuta. Asnjëri nga Dimorphos as Didymos nuk paraqet një rrezik për Tokën. Megjithatë, sistemi me dy asteroidë ishte një objektiv i përsosur për të testuar teknologjinë e devijimit, pasi madhësia e Dimorphos është krahasueshme me atë të asteroidëve që mund të kërcënojnë planetin tonë. Tani, një mision nga ESA, i quajtur Hera, është në rrugë për të vlerësuar pasojat e impaktit DART, për të përcaktuar nëse përplasjeja ka lënë pas vetëm një krater apo nëse momentumi i anijes hapësinore ka ri-formësuar plotësisht Dimorphos. Të dyja agjencitë e shohin këtë mision si një hap të domosdoshëm për të kuptuar rezultatin përfundimtar të testit të devijimit të DART. Matja e efikasitetit të DART është thelbësore, në rast se në të ardhmen do të duhet të përdoret një strategji e ngjashme kundër një asteroidi në rrugë për të goditur Tokën.

“Nëse 2024 YR4 do të mbetet një kërcënim në fund të periudhës aktuale të vëzhgimit, mund të merren në konsideratë masa zbutjeje,” tha Farnocchia. “Por biseda për masa zbutjeje është e parakohshme. Prioriteti tani është të vazhdojmë të vëzhgojmë 2024 YR4 dhe të reduktojmë pasigurinë rreth pozicionit të tij në 2032, pasi kjo ka të ngjarë të eliminojë mundësinë e impaktit.”

cnn

Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.

Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.

Must watch
Business Mag Nr. #36 - Tetor 2024

Vjeshta solli rikthimin e aktiviteteve biznesore në ritmin e tyre të plotë, pas pushimeve të verës. Sipërmarrjet shqiptare, me dinamikat e tyre të pandalshme, janë aktualisht para një sfide dhe mundësie më të madhe. Proceset e përafrimit me BE-në krijojnë një mundësi për një treg më të madh, por kjo kërkon njëkohësisht përgatitjen të duhur për tregun.

Eventet e fundit, veçanërisht Future2Tech, tregoi se shumë kompani shqiptare, kryesisht në fushën e zhvillimit të Softwareve, po punojnë tashmë për tregun e huaj dhe janë kompani ndërkombëtare në kuptimin e plotë të fjalës. 

Në brendësi të këtij numri ne kemi sjellë histori brandesh dhe histori njerëzore; histori sipërmarrësish dhe profesionistësh, të cilët kanë investuar kohë dhe pasion në punët e tyre për të parë rezultatet që duken sot. Një prej brandeve për të cilin flasim sot, mbyll 3 dekada biznes në Shqipëri, diçka që vlen të marrë përgëzime nga të gjithë. 

Histori nga vendi dhe diaspora, rrugëtime në tregti, shërbim, apo edhe konsulencë, ky numër sjell një gamë të gjerë artikujsh, të shtrirë madje mes biznesit dhe artit, të cilat, kur ndërthuren, sjellin zhvillime shumë të bukura për shoqërinë.

Interesant është fakti se kushdo që …

Shiko më shumë
Na ndiqni në rrjetet sociale
0