Modelet e AI gjithmonë na befasojnë, jo vetëm me atë që mund të bëjnë, por edhe me atë që nuk mund të bëjnë, dhe pse. Një sjellje interesante e re është si e dukshme ashtu edhe zbuluese për këto sisteme: ato zgjedhin numra të rastësishëm sikur të jenë njerëz. Por së pari, çfarë do të thotë kjo? A nuk mund njerëzit të zgjedhin numra të rastësishëm? Dhe si mund ta dallosh nëse dikush po e bën këtë me sukses ose jo? Kjo është në fakt një kufizim shumë i vjetër dhe i njohur mirë që ne, njerëzit, kemi: ne mendojmë tepër dhe keqkuptojmë rastësinë.
Thuaji një personi të parashikojë 100 rrotullime monedhash dhe krahasoji ato me 100 rrotullime të vërteta monedhash – ti pothuajse gjithmonë mund t’i dallosh sepse, në mënyrë paradoksale, rrotullimet e vërteta të monedhave duken më pak të rastësishme. Do të ketë shpesh, për shembull, gjashtë ose shtatë herë radhazi kokë ose bisht, diçka që pothuajse asnjë parashikues njerëzor nuk përfshin në 100-të e tyre. E njëjta gjë ndodh kur i thuaj dikujt të zgjedhë një numër midis 0 dhe 100. Njerëzit pothuajse kurrë nuk zgjedhin 1, ose 100. Shumëfishat e 5 janë të rralla, ashtu si numrat me shifra të përsëritura si 66 dhe 99. Këto nuk na duken zgjedhje “të rastësishme”, sepse ato përmbajnë një cilësi: të vogël, të madh, dallues. Në vend të tyre, ne shpesh zgjedhim numra që përfundojnë me 7, zakonisht nga mesi diku. Ka pafund shembuj të këtij lloj parashikueshmërie në psikologji. Por kjo nuk e bën më pak të çuditshme kur AI-të bëjnë të njëjtën gjë.
Po, disa inxhinierë kuriozë në Gramener kryen një eksperiment informal por gjithsesi interesant ku ata thjesht i kërkuan disa nga modelet kryesore të LLM-ve të zgjedhin një numër të rastësishëm midis 0 dhe 100. Lexues, rezultatet nuk ishin të rastësishme. Të tre modelet e testuara kishin një “numër të preferuar” që gjithmonë do të ishte përgjigjja e tyre kur vendosej në modalitetin më determinist, por që shfaqej më shpesh edhe në temperaturat më të larta, një cilësim që modelet shpesh kanë që rrit variabilitetin e rezultateve të tyre.
GPT-3.5 Turbo i OpenAI-së i pëlqen vërtet 47. Më parë, i pëlqente 42 – një numër i bërë i famshëm, sigurisht, nga Douglas Adams në Udhëzuesi i Autostopit për Galaktikën si përgjigjja për jetën, universin dhe gjithçka. Claude 3 i Anthropic-it zgjodhi 42. Dhe Gemini i pëlqen 72.
Më interesant është se të tre modelet treguan njëanshmëri njerëzore në numrat e tjerë që zgjidhnin, edhe në temperaturat e larta. Të gjitha priren të shmangin numrat e ulët dhe të lartë; Claude nuk shkoi kurrë mbi 87 ose nën 27, dhe edhe ato ishin përjashtime. Shifrat dyfish u shmangën me përpikëri: asnjë 33, 55, ose 66, por 77 u shfaq (përfundon me 7). Pothuajse asnjë numër i rrumbullakët – edhe pse Gemini një herë, në temperaturën më të lartë zgjodhi 0.
Pse duhet të jetë kështu? AI-të nuk janë njerëz! Pse do të kujdeseshin për atë që “duket” e rastësishme? A kanë arritur më në fund vetëdijen dhe kjo është mënyra se si e tregojnë atë?! Jo. Përgjigja, siç është zakonisht rasti me këto gjëra, është se ne po antropomorfizojmë një hap më tej. Këto modele nuk kujdesen për atë që është dhe nuk është e rastësishme. Ata nuk e dinë çfarë është “rastësia”! Ata përgjigjen në këtë pyetje në të njëjtën mënyrë si përgjigjen në të gjitha të tjerat: duke parë të dhënat e tyre të trajnuara dhe duke përsëritur atë që ishte shkruar më shpesh pas një pyetjeje që dukej si “zgjedh një numër të rastësishëm”. Sa më shpesh të shfaqet, aq më shpesh modeli e përsërit atë.
Kemi shkruar në titull që këto modele “mendojnë se janë njerëz”, por kjo është pak mashtruese. Siç kemi shpesh rastin të vërejmë, ato nuk mendojnë fare. Por në përgjigjet e tyre, në çdo kohë, ato po imitojnë njerëzit, pa ndonjë nevojë për të ditur ose menduar fare. Nëse po i kërkon një recetë sallate me qiqra, këshilla për investime, apo një numër të rastësishëm, procesi është i njëjtë. Rezultatet ndjehen njerëzore sepse janë njerëzore, të nxjerra drejtpërdrejt nga përmbajtja e prodhuar nga njerëzit dhe të rimixuara – për lehtësinë tuaj, dhe sigurisht për përfitimin e madh të AI.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
