Nusa Urbancic është drejtoreshë e fushatave në Fondacionin Changing Markets, i cili bashkëpunon me OJQ-të për të ekspozuar praktikat e papërgjegjshme të korporatave dhe për të nxitur ndryshimin drejt një ekonomie më të qëndrueshme. Në këtë artikull ajo jep mendimin e saj për këtë çështje.
Më lejoni t’ju tregoj një sekret të vogël: shumica e rrobave që ju vishni janë në thelb naftë dhe gaz. Lëndët djegëse fosile janë në qendër të modës së shpejtë, modelit të saj të biznesit dhe grumbujve të mbeturinave.
Historia e modës së shpejtë daton që në vitin 2000, kur poliesteri kaloi pambukun si fibra më e përdorur. I lirë dhe i adaptueshëm, tani përdoret në dy të tretat e të gjithë tekstileve. Midis 2000 dhe 2014, prodhimi i veshjeve u dyfishua, me konsumatorin mesatar tani që blen 60% më shumë veshje krahasuar me 15 vjet më parë. Për shkak se është shumë e lirë dhe e vështirë për t’u ricikluar, shumica e këtyre rrobave përfundojnë si mbeturina, digjen ose groposen.
Lexoni: Warren Buffet këshillon: “Kujdesuni për trupin dhe mendjen para punës. 8 mënyra si ta bëni”
Por markat e modës iu shmangën me sukses rregullores për dekada duke u mbështetur në skema të dobëta vullnetare dhe të tjera greenwash. Kjo është gati të ndryshojë tani.
Javën e kaluar, BE u bë rajoni i parë botëror që njohu lidhjen midis modës së shpejtë dhe karburanteve fosile dhe shpalli legjislacionin ambicioz për ta bërë modën më qarkulluese.
Ne do të duhet të presim derisa të dalin më shumë detaje në vitin 2023, por qendra e planeve të saj është një skemë e Përgjegjësisë së Zgjeruar të Prodhuesit në mbarë BE-në. Kjo do të bëjë që markat e modës, si Boohoo, H&M dhe Zara, të paguajnë një tarifë mbeturinash për çdo artikull që shesin. Sa më pak ekologjik të jetë artikulli, aq më e lartë është tarifa.
Nëse bëhet siç duhet, kjo do të nxisë ripërdorimin e tekstilit, riciklimin dhe do të reduktojë ndjeshëm mbetjet. Siç tregon raporti i fundit i Fondacionit Changing Markets, kjo tarifë duhet të shoqërohet me objektiva ambicioze të ripërdorimit dhe riciklimit, si dhe kriteret e ekodizajnit, masat që zyrtarët e BE-së premtuan se do të paraqiten në detaje në vitin 2024.
Çfarë ndodh me artikujt e pashitur dhe pse janë kaq të dëmshëm për mjedisin?
Zyrtarët po kërkojnë gjithashtu të ndalojnë shkatërrimin e artikujve të pashitur dhe të përmirësojnë rregullat për eksportet e mbetjeve të tekstilit, të cilat arritën në 1.4 milionë tonë në vitin 2020. Shumë nga këto rroba të përdorura aktualisht përfundojnë në tregjet e veshjeve të përdorura në vende si Gana.
Por nga 15 milionë veshjet që dërgohen në Ganë çdo javë, rreth 40% janë të pavlefshme pas mbërritjes dhe përfundojnë në deponi gjigante djegëse ose duke ndotur lumenjtë dhe plazhet e vendit.
Zyrtarët tani pritet që të fillojnë të zhvillojnë kritere për të dalluar midis mbeturinave dhe produkteve të tekstilit të përdorura dhe gjithashtu rritjen e transparencës në tregtinë globale të tekstileve të përdorura.
Markat e modës së shpejtë na kanë shitur iluzionin e qëndrueshmërisë për një kohë të gjatë dhe ndoshta do ta luftojnë këtë lëvizje të zyrtarëve të BE-së me gjithçka që kanë.
Por konsumatorët evropianë duan veshje më të mira dhe më të qëndrueshme dhe markat evropiane kanë burimet dhe mjetet për ta bërë këtë realitet.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
