*Shkruar nga Ermand Mertenika (Inxhinier Bio-medikal), kontributor në BusinessMag
Sëmundjet tumorale dhe kanceri janë sëmundje, të cilat po tkurrin vazhdimisht popullsinë për shkak të mungesës së një zgjidhje shkencore, e cila mund të diagnostikojë në mënyrë permanente këto sëmundje sidomos fazën metastazike.
Po çfarë janë sëmundjet tumorale dhe si krijohen tumoret dhe fazat e këtyre sëmundjeve.
Sëmundjet tumorale janë sëmundje ku përgjegjësia e së cilës bie mbi njësinë më të vogel qelizore, e cila përcakton jetën tonë që emërtohet Acidi Dezoksiribo Nukleik AND.
AND është përgjegjëse për çdo lloj sëmundje kryesisht për sëmundjet tumorale. AND-ja është kodi ynë gjenetik, i cili përcakton prejardhjen tonë, tiparet dhe ekzistencën tonë.
Lexoni: Ermand Mertenika: Njihuni me pajisjet diagnostikuese të sëmundjeve të zemrës
Çdo njeri ka kodin e tij gjenetik unik, që do të thotë që megjithëse ne jemi qënie të ngjashme pra “Njerëz” ne jemi unikë (pra të ndryshëm gjenetikisht nga njëri-tjetri).
Kodi ynë gjenetik është një sistem shumë i ndërlikuar dhe i ndërthurur biokimik dhe biofizik që funksionon me një saktësi shumë të lartë. Kodi gjenetik AND përbëhet nga katër elemente të quajtur baza të Azotuara të cilët janë: Adenina, Guanina Timina dhe Citozina.
Këto baza të azotuara alternohen me njëra tjetrën duke formuar kromozomet.
Kromozomet janë të vendosura në njësinë themelore të qelizës, e cila është Nukli (Bërthama Qelizore) që manaxhon të gjithë veprimtarinë e qelizës.
Kombinacinacionet e këtyre bazave janë shumë strikte. Në organizmin tonë ndodhin miliarda kombinacione të tillë dhe imagjinojmë që organizmi ynë është një mega-fabrikë.
Në qoftë se një kombinacion nga miliarda kombinacione nuk realizohet në rregullin e duhur, atëhere kemi të bëjmë me një Anomali gjenetike pra “DNA-Error” dhe pikërisht kjo shkakton atë që e konsiderojmë një mutacion gjenetik, e cila pikërisht ky do shkaktojë një dëmtim të replikimit të AND-së duke shkaktuar një ndryshim të bio-organikës së qelizës.
Ky error i DNA-së do shkaktojë një prishje të regjimit të riprodhimit të qelizave duke përshpejtuar riprodhimin qelizor.
Duke patur parasysh që qelizat riprodhohen në një mënyrë të pa kontrolluar si rezultat i këtij gabimi gjenetik pra “DNA – error” atëherë kemi të bëjmë me një mal-formacion, e cila quhet “Tumor”.
Tumoret i kategorizojmë në tre tipe:
- Tumori Beninj (është nje grup qelizash tumorale të krijuar si rezultat i këtij gabimi gjenetik, e cila qëndron e lokacionuar në një area apo zonë të trupit apo të organit dhe zhvillimi i këtij tipi tumoral është shumë i ngadaltë. (Tumore Celebrale, Tumore Kardiake, Tumore i mushkërive, Tumor i stomakut , Tumor i duodenit, Tumore kockore, Tumor i Pankreasit, Tumor i Mëlçisë, Tumor i veshkave etj.
- Tumori malinj (është një grup qelizash shumë agresive apo invasive, të cilët tentojnë të riprodhohen me një shpejtësi relativisht të madhe. Këto lloje tumoresh i emërtojmë me termin Kancer ose tumore invazivë dhe janë mjaft problematikë pasi tentojnë të riprodhohen me një shpejtësi të lartë.
- Tumoret Metastazike (Janë grupe qelizash tumorale malinje, të cilët janë të shpërndara në area apo zona të ndryshme të organizmit) (Matastazat formohen si rezultat i shpërndarjes së këtyre grupe qelizash tumorale nëpërmjet arterjeve dhe sistemit limfatik.
Trajtimi i tumoreve realizohet me anë të 3 teknikave kryesore.
– (Trajtimi me kirurgji e cila ka të bëjë me heqjen e këtyre tumoreve nga indi apo organi në të cilin është lokacionuar)
– Kimioterapia është një trajtim me agjentë kimikë të lëngshëm si Altretaminë, Busulfa, Karboplatin etj). Trajtimi me kimioterapi ndikon në ngadalësimin e procesit të riprodhimit të qelizave tumorale. (Kimioterapia sigurisht ka dhe efekte anësore.)
-Radio Terapia është trajtimi i pacientëve me rrezatim me një intensitet shumë të lartë duke goditur qelizat tumorale.
Tipe të ndryshme të radioterapisë janë: Volumetric modulated radiation therapy (VMAT), Stereotactic radiosurgery (SRS) etj.
Lexoni: Ermand Mertenika: Bio-Inxhinieria dhe Valvulat Artificiale të Zemrës
(Efektet anësore janë shumë të larta, sepse rrezatimi me intensitet të lartë godet zonën e organit ku ndodhet qelizat tumorale, gjithashtu dëmton dhe metabolizmin e qelizave të shëndetshme “Qelizat e mira”.
Për të bërë të mundur evitimin e përshkallëzimit të përkeqësimit të këtyre sëmundjeve, është e këshillueshme kontrolli çdo 6-12 muaj i organizmit tonë duke kryer Analizën e gjakut komplet dhe Analizën Hormonale.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
