Në një artikull të publikuar në Wall Street Journal, psikiatria amerikane Anna Lembke “fajëson” nivelet e larta të dopaminës që marrim nga përdorimi i rrjeteve sociale për nivelet alarmante të ankthit dhe depresionit, sidomos tek të rinjtë e moshës 18-29 vjeç.
Ajo ndan historinë e një pacienti i cili pavarësisht kushteve të mira ekonomike dhe një familjeje që e mbështeste, vuante nga ankthi dhe depresioni. “Nëse para 20 vitesh, për një pacient të tillë do të shkruaja një recetë me antidepresantë, këtë herë i sugjerova diçka komplet ndryshe: të shmangë plotësisht rrjetet sociale dhe çdo ekran (lojëra online, televizor), për një periudhë 1 mujore.” Duket se një “recetë” e tillë funksionoi pasi pacienti u shpreh se ndihej më mirë dhe se simptomat e ankthit dhe depresionit ishin reduktuar ndjeshëm pas 1 muaji larg përdorimit të rrjeteve sociale.
Neuroshkencëtarët kanë zbuluar se kënaqësia dhe dhimbja proçesohen në të njëjtën pjesë të trurit dhe truri vazhdimisht mundohet të mbajë nivelet e tyre në balancë. Sa herë të ndjejmë kënaqësi, truri do të mundohet të krijojë balancë neurokimike. Menjëherë sapo çlirohet hormoni i dopaminës, truri krijon balancën e duhur duke reduktuar numrin e receptorëve të dopaminës që stimulohen në tru. Kjo bën që ne të ndihemi jo mirë pasi kemi çliruar shumë kënaqësi për një periudhë të shkurtër.
LEXO: Si mund të shkaktojnë depresion rrjetet sociale. 4 mënyrat për ta shmangur
A ju ka ndodhur ndonjëherë që pasi keni kaluar shumë minuta duke eksploruar në internet, të jeni ndjerë të mërzitur dhe në humor jo të mirë? Në rastet kur ne kryejmë aktivitete normale, truri e krijon vetë balancën dhe ne nuk e përjetojmë ndjenjën e mërzisë në nivele të larta.
Por… në rastin e rrjeteve sociale, ne kemi tendencën që të rikthehemi tek burimi i ‘kënaqësisë’ (komunikimi në Whatsapp, lundrimi me orë të tëra në Instagram dhe Facebook, lojërat online, etj.), me mijëra herë në ditë duke përsëritur vazhdimisht të njëjtin proces “kënaqësi – mërzitje” në trurin tonë.
Imagjinoni sesa herë e bëjmë këtë gjë gjatë një dite normale. Mjafton një bisedë e shkurtër në Whatsapp, të shikuarit e videove gazmore apo fotove të bukura, disa komente apo pëlqime në Instagram, një email interesant, eksplorimi i një dyqani online me veshje të bukura, e aktivitete të ngjashme online që ne të “mbingarkojmë” trurin në dopaminë, pa i dhënë kohë të krijojë balancën e duhur.
Sipas Raportit të Lumturisë Botërore, i cili rendit 156 vende nga sa të lumtur qytetarët e tyre e perceptojnë veten se janë, rezultatet janë befasuese:
- Të rinjtë e moshës 18-29 kanë nivelin më të lartë të ankthit dhe depresionit në Shtetet e Bashkuara të Amerikës
- Nivelet e ankthit dhe depresionit janë rritur me 63% që pas shpikjes së smartphone (2005 – 2017)
- Niveli i vetëvrasjeve në Shtetet e Bashkuara të Amerikës është rritur me 30% në 20 vitet e fundit (2000-2020)
- Një studim i vitit 2018 vërtetoi se personat që kontrollonin profilin në Facebook natën ishin më të prirur për t’u ndjerë të depresionuar dhe jo të lumtur).
- Studime të ndryshme tregojnë se niveli i vetmisë dhe depresionit reduktohet ndjeshëm kur personat reduktojnë përdorimin e rrjeteve sociale dhe shoqërohen me njerëz gjatë ditës.
Reduktimi i përdorimit të telefonit është jashtëzakonisht i vështirë, sepse në fillim shkakton që balanca e kënaqësisë dhe dhimbjes së trurit të anohet në anën e dhimbjes, duke na bërë të ndihemi të shqetësuar dhe të çuditshëm. Por nëse ja dalim, përfitimet janë të shumta.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
