Fermerët në mbarë botën po ndiejnë sanksionet, pasi lufta e Ukrainës ka bërë që çmimet e plehrave kimike të rriten në nivele të reja të të gjitha kohërave, duke shkaktuar shqetësime për mungesën globale të ushqimit.
Çmimet e plehrave kimike javën e kaluar ishin gati 10% më të larta se një javë më parë, sipas Tregjeve të Gjelbërta të Çmimit të Plehrave të Amerikës së Veriut, pika më e lartë e çmimit e regjistruar ndonjëherë. Çmimet tani janë 40% më të larta se një muaj më parë, para pushtimit të Ukrainës.
Rritja e çmimeve të plehrave kimike zbulon se sa të varura janë shumë nga fermat në botë nga eksportet ruse. Vendet tashmë të prekura nga pasiguria ushqimore rrezikojnë pengesa të mëtejshme të prodhimit dhe mungesa ushqimore në kohën më të keqe të mundshme.
Plehrat ruse janë kudo
Industria bujqësore është goditur rëndë nga lufta dhe reagimi politik në Rusi ndaj sanksioneve perëndimore. Rusia ishte eksportuesi kryesor në botë i plehrave kimike në vitin 2019, sipas të dhënave nga Observatori i Kompleksitetit Ekonomik, kur vëllimi tregtar i Rusisë në plehra ishte gati 9 miliardë dollarë.
Rusia dhe Bjellorusia fqinje, e cila gjithashtu është goditur nga sanksionet, janë eksportuesit kryesorë të disa përbërësve të rëndësishëm fertilizues, duke përfshirë ure dhe potas, por eksportet e kufizuara të këtyre produkteve kanë shkaktuar rritje të çmimeve. Rritja e çmimeve të plehrave është rënduar gjithashtu nga kostot më të larta për gazin natyror, një lëndë ushqyese kritike në prodhimin e plehrave me bazë azoti, mes ndalimit të SHBA-së të importeve të naftës ruse dhe diskutimeve në Europë për t’u shkëputur nga energjia ruse.
Kompanitë ndërkombëtare të transportit kanë pezulluar kryesisht aktivitetet e tyre në Rusi, duke e ndaluar tregtinë globale. Në fillim të Marsit, zyrtarët rusë u thanë prodhuesve të plehrave në vend që të ngadalësojnë eksportet e tyre në hakmarrje ndaj sanksioneve perëndimore.
Kostot në rritje të plehrave dhe mallrave të tjera kryesore bujqësore si gruri i përdorur për ushqimin e lopëve, mund të kenë efekte të dëmshme në të gjithë botën. Çmimet e larta mund të çojnë në pengesa të mëdha, duke reduktuar shumë prodhimin bujqësor dhe duke thelluar krizën globale ushqimore.
Lexoni: Shtrenjtimi i kafesë deri në 1 euro, paralajmëron Shoqata e Bareve dhe Restoranteve
Një krizë globale e furnizimit ushqimor
Para pushtimit të Ukrainës, Organizata e Ushqimit dhe Bujqësisë e OKB-së kishte paralajmëruar tashmë se “pasiguria akute ushqimore” po rrënonte dhjetëra vende që përfshinin Amerikën Latine, Afrikën Qendrore, Lindjen e Mesme dhe Azinë Qendrore për shkak të konfliktit dhe kushteve të paqëndrueshme mjedisore. Pasojat ekonomike të Luftës së Ukrainës mund ta shtojnë më tej këtë pasiguri.
“Ukraina ka komplikuar vetëm një katastrofë mbi një katastrofë,” tha së fundi për New York Times David M. Beasley, drejtor ekzekutiv i Programit Botëror të Ushqimit të OKB-së, duke shtuar se nivelet aktuale të pasigurisë ushqimore nuk janë parë që nga Lufta e II Botërore.
Efektet e produkteve ushqimore të bllokuara në Ukrainë dhe Rusi, që të dyja janë shporta globale të bukës, po ndihen tashmë në vendet më të cënueshme të botës. Rreth 40% e eksporteve të grurit dhe misrit të Ukrainës janë të destinuara për Lindjen e Mesme dhe Afrikë, sipas Fondit Ndërkombëtar të OKB-së për Zhvillimin Bujqësor (IFAD), i cili ka shprehur shqetësimin se si ndryshimet masive të çmimeve për kulturat kryesore mund të ndikojnë në stabilitetin në rajon.
“Jam thellësisht i shqetësuar se konflikti i dhunshëm në Ukrainë, tashmë një katastrofë për ata që janë të përfshirë drejtpërdrejt, do të jetë gjithashtu një tragjedi për njerëzit më të varfër në botë që jetojnë në zonat rurale, të cilët nuk mund të thithin rritjen e çmimeve të ushqimeve bazë dhe inputeve bujqësore që do të rezultojnë nga ndërprerje në tregtinë globale,” tha Gilbert F. Houngbo, President i IFAD.
“Ne tashmë po shohim rritje të çmimeve dhe kjo mund të shkaktojë një përshkallëzim të urisë dhe varfërisë me implikime të tmerrshme për stabilitetin global”, tha Houngbo.
Brazili, importuesi më i madh në botë i plehrave kimike, tashmë priste rendimente të ulëta këtë vit për shkak të një thatësire të vazhdueshme dhe tani po përpiqet të rrisë prodhimin vendas të produkteve plehëruese, ndërsa duket të mbyllë hendekun e lënë nga Rusia.
Prodhuesit më të mëdhenj mund të jenë në gjendje të përballojnë stuhinë e çmimeve më të larta të plehrave, por fermat e vogla dhe të drejtuara nga familja që nuk mund të përballojnë kosto më të larta mund të goditen rëndë nga paqëndrueshmëria e tregut të këtyre produkteve kryesore.
Çmimet e gazit natyror u rritën vjeshtën e kaluar pasi kërkesa u rikthye megjithë inventarin e ulët, duke shkaktuar një rritje të çmimeve të plehrave.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.