Sistemet e inteligjencës artificiale mund të prodhojnë deri në 80 milionë ton CO₂ në vitin 2025 dhe të përdorin sasi uji sa e gjithë industria botërore e ujit të ambalazhuar. Megjithatë, matja e saktë mbetet e vështirë, pasi kompanitë e teknologjisë nuk publikojnë të gjitha detajet.
Gjurmët e karbonit të inteligjencës artificiale në vitin 2025 mund të jenë të krahasueshme me ato të qytetit të Nju Jorkut ose të një shteti të vogël europian, ndërsa konsumi i ujit mund të arrijë nivele të ngjashme me konsumin vjetor global të ujit të ambalazhuar, sipas një studimi të ri.
Raporti vlerëson se sistemet e AI që operojnë në qendra të dhënash mund të jenë përgjegjëse për 32,6 deri në 79,7 milionë ton dioksid karboni në vitin 2025.
Këto shifra janë në të njëjtin rend madhësie me emetimet totale të qytetit të Nju Jorkut, të cilat raporti i citon në 52,2 milionë ton CO₂ në vitin 2023.
Në kufirin më të ulët, kjo është e krahasueshme me emetimet totale të Norvegjisë në vitin 2023, të vlerësuara në rreth 31,5 milionë ton, sipas të dhënave të vitit 2025 nga Agjencia Europiane e Mjedisit.
Qendrat e të dhënave janë objekte të mëdha që strehojnë serverët e përdorur për shërbime online si cloud computing, transmetimi i videove dhe inteligjenca artificiale.
Këta serverë gjenerojnë sasi të mëdha nxehtësie dhe shpesh mbështeten në sisteme ftohjeje me bazë uji për të funksionuar në mënyrë të sigurt.
Ndërsa ritmi i zhvillimit të AI dhe teknologjive të tjera përshpejtohet, kërkesa për qendra të dhënash që kanë nevojë për energji për funksionim dhe ujë për ftohje është rritur ndjeshëm.
Lexo edhe: Shërbimi postar danez ndalon shpërndarjen e letrave pas mbi 400 vitesh
Studimi vlerëson gjithashtu se gjurma e konsumit të ujit nga AI mund të jetë e barasvlershme me diapazonin e konsumit vjetor global të ujit të ambalazhuar, nga 312,5 deri në 764,6 miliardë litra në vitin 2025.
Konsumi i ujit përfshin si përdorimin e drejtpërdrejtë për ftohjen e qendrave të të dhënave, ashtu edhe konsumin indirekt gjatë prodhimit të energjisë elektrike. Studimi zbuloi se përdorimi indirekt i ujit mund të jetë deri në katër herë më i lartë se konsumi i drejtpërdrejtë, megjithatë kompanitë e teknologjisë rrallë e raportojnë këtë tregues.
Avantazhi “më i pastër” i Europës
Europa strehon rreth 15 për qind të qendrave të të dhënave në botë, e dyta pas Shteteve të Bashkuara që përbëjnë afërsisht 45 për qind, sipas Forumit Ekonomik Botëror.
Raporti thekson se Europa përfiton nga një prodhim energjie dukshëm më i pastër.
Rrjetet elektrike europiane kanë një intensitet karboni rreth 174 gram CO₂ për kilovat-orë, më pak se gjysma e mesatares globale prej 445 gramësh dhe ndjeshëm më e ulët se ajo e SHBA-së me 321 gram CO₂ për kilovat-orë.
Kjo do të thotë se qendrat e të dhënave të vendosura në Europë kanë një gjurmë karboni shumë më të vogël për njësi energjie të konsumuar.
Mungesë transparence
Studimi analizoi raportet mjedisore të nëntë kompanive të mëdha të teknologjisë dhe gjeti mungesa të vazhdueshme në transparencë.
Asnjë kompani nuk raporton tregues mjedisorë specifikë për inteligjencën artificiale, ndonëse disa prej tyre e pranojnë se AI është një nga shtytësit kryesorë të rritjes së konsumit të energjisë.
Studimi përdori një qasje “nga lart-poshtë”, duke kombinuar raportet publike të qëndrueshmërisë nga kompani të mëdha teknologjike, përfshirë Amazon, Apple, Google dhe Meta, me vlerësime të kërkesës për energji elektrike nga AI dhe faktorët e intensitetit të rrjeteve energjetike, për të llogaritur gjurmën mjedisore të AI.
Megjithatë, autori thekson se “pasiguri e konsiderueshme rrethon këto shifra”, pasi raportimet e kompanive rrallë dallojnë mes aktiviteteve të përpunimit me AI dhe atyre pa AI.
Kompani të tjera të përfshira në analizë janë Baidu, Microsoft, Oracle, Tesla dhe Tencent.
Ndërsa asnjë kompani nuk raporton tregues specifikë për AI, kompani si Google, Meta dhe Microsoft raportuan rritje të ndjeshme të konsumit të energjisë elektrike në vitet 2023 dhe 2024, duke ia atribuar këtë rritje zhvillimit të inteligjencës artificiale.
“Meqenëse ndikimi mjedisor i qendrave të të dhënave po rritet me shpejtësi, edhe urgjenca për transparencë në sektorin e teknologjisë po rritet”, shton autori.
Studimi bën thirrje për politika të reja që detyrojnë publikimin e treguesve shtesë mjedisorë, përfshirë vendndodhjet specifike ku operojnë sistemet e AI, shkallën e operacioneve në çdo vend dhe vlerat e efikasitetit të përdorimit të ujit për secilin objekt.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
