Shkenca thotë se mosha e trupit tuaj nuk varet vetëm nga vitet që keni kaluar. Një grup i ri studiuesish kanë zbuluar se, përveç moshës kronologjike, trupi ka edhe një “moshë biologjike,” dhe ju mund ta ktheni atë mbrapsht, nëse dini si.
Në vitin 2013, shkencëtarët zhvilluan testet e para të ADN-së për të përcaktuar moshën biologjike. Rezultatet treguan se njerëzit kanë një moshë “epigjenetike” që tregon sa shpejt plaken qelizat dhe sistemi i tyre i trupit. Studimet tregojnë se njerëzit me moshë epigjenetike më të lartë janë më të prirur për sëmundje dhe vdekje të hershme.
Plakja shkaktohet nga dëmtimet që ndodhin në nivel qelizor dhe molekular, duke prekur proteinat dhe strukturat që mbajnë trupin të funksionojë. Këto ndryshime – të quajtura “shenjat e plakjes” – janë përgjegjëse për rrudhat, flokët e thinjur, dobësinë fizike dhe sëmundjet si kanceri, sëmundjet e zemrës dhe demenca. Por lajmi i mirë është se këto procese mund të ngadalësohen, dhe ndoshta të ndalohen, nëse bëni ndryshime të shëndetshme në stilin e jetesës tuaj.
Në vend që të mbështeteni tek testet e ADN-së, të cilat janë të kushtueshme dhe të paqarta, ka disa mënyra falas për të marrë një ide të përgjithshme. Provoni të shihni veten në pasqyrë: një studim tregon se njerëzit që duken më të vjetër se mosha e tyre janë më të prirur ndaj sëmundjeve. Gjithashtu, testoni veten duke ecur 10 metra dhe shikoni sa shpejt lëvizni, ose qëndroni në një këmbë dhe matni sa kohë mund të qëndroni në atë pozicion.
9 Ndryshime të thjeshta që mund t’ju ndihmojnë të ulni moshën biologjike
- Stërvituni rregullisht: Ushtrimet fizike, veçanërisht ato të forcës si pompat dhe ushtrimet me peshë, ndihmojnë në ruajtjen e muskujve dhe dendësisë kockore. Stërvitja rregullisht mund të ngadalësojë humbjen e masës muskulore që ndodh me kalimin e moshës, duke përmirësuar gjithashtu edhe rregullimin e nivelit të sheqerit në gjak.
- Mbani një dietë të shëndetshme: Kufizoni konsumin e mishit dhe fokusohuni në perime, fruta, drithëra të plota, bishtajore dhe arra. Këto ushqime ndihmojnë në zvogëlimin e inflamacionit dhe stresit oksidativ, që janë shkaktarë kryesorë të plakjes. Ushqyerja e shëndetshme është e lidhur me një jetë më të gjatë dhe më të shëndetshme.
- Flini mjaftueshëm: Sigurohuni që të flini 7-8 orë çdo natë. Gjatë gjumit, truri juaj largon toksinat, përfshirë ato që lidhen me sëmundjet si Alzheimeri. Mungesa e gjumit ose gjumi i tepërt mund të ndikojnë negativisht në çdo aspekt të shëndetit tuaj.
- Kujdesuni për higjienën orale: Shëndeti i dhëmbëve dhe mishrave të tyre është i lidhur ngushtë me shëndetin e përgjithshëm të trupit. Pastroni dhëmbët rregullisht për të shmangur inflamacionin kronik, një proces që mund të përshpejtojë plakjen.
- Mbroni sytë dhe lëkurën nga dielli: Përdorni syze dielli dhe krem mbrojtës për të mbrojtur sytë dhe lëkurën nga rrezet UV të diellit, të cilat dëmtojnë proteinat në lëkurë dhe sy, përshpejtojnë plakjen dhe rrisin rrezikun e sëmundjeve si kataraktet dhe demenca.
- Mbani peshën e shëndetshme: Mbajtja e një peshe të shëndetshme është thelbësore për një jetë të gjatë dhe të shëndetshme. Dietat e ekuilibruara dhe aktiviteti i rregullt fizik mund të ndihmojnë në mbajtjen e peshës së duhur.
- Shmangni infeksionet: Pastroni duart shpesh dhe shmangni infeksionet që mund të dëmtojnë imunitetin dhe të përshpejtojnë plakjen. Kujdesi për higjienën mund të ulë rrezikun e sëmundjeve infektive që lidhen me sëmundje të tjera më serioze në të ardhmen.
- Përdorni rregullisht krem kundër diellit: Kremi mbrojtës nga dielli mbron lëkurën nga dëmet e shkaktuara nga rrezet UV, duke ngadalësuar formimin e rrudhave dhe plakjen e lëkurës. Kjo është një nga mënyrat më të thjeshta dhe efektive për të ruajtur pamjen e re të lëkurës.
- Qëndroni të informuar për zbulimet e reja mjekësore: Shkenca po zhvillon trajtime të reja që mund të ndihmojnë në ngadalësimin e plakjes së parakohshme dhe të jetuarit me shëndet sa më optimal. Duke qëndruar të informuar dhe duke bërë zgjedhje të shëndetshme sot, mund të përfitoni nga këto trajtime premtuese për të ardhmen e jetës tuaj.
Lexo edhe: Ja si ndikon ndryshimi i klimës në trurin tuaj, sipas një neuroshkencëtari
Mosha nuk është vetëm një numër. Ju mund të merrni kontrollin mbi plakjen e trupit tuaj me disa ndryshime të thjeshta, por të fuqishme. Ndryshoni zakonet e përditshme dhe përgatituni për një të ardhme më të shëndetshme dhe të gjatë!
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
