Të nisësh një biznes është një vendim i madh dhe zgjedhja për ta shitur atë mund të jetë po aq e rëndësishme.
Shitja e biznesit tuaj vjen me shumë konsiderata, duke përfshirë vlerën e tij dhe çdo perspektivë financiare, atë që një blerës potencial kërkon, nëse në të vërtetë e keni mbyllur ciklin me biznesin tuaj dhe çfarë do të bëni pasi të shitet. Nëse po mendoni të shisni biznesin tuaj, bëjini vetes këto gjashtë pyetje për të vlerësuar opsionet tuaja dhe për të identifikuar hapin tjetër më të mirë.
- A jam gati ta shes?
Filloni duke përshkruar arsyet tuaja që shtynë në vendimin për shitje. Çfarë e shtyn vendimin tuaj për ta shitur? Ndoshta jeni djegur pas pandemisë dhe duhet të keni një perspektivë të re. Ndoshta ju ndiheni të mbërthyer, dhe nuk mund ta gjeni rrugën për të dalë. Në këto raste, shitja mund të mos jetë zgjidhja. Merrni parasysh qëllimet tuaja që shtynë në shitjen dhe se si do të dukej një rezultat pozitiv. Mund të jetë e dobishme të shkruani mendimet tuaja ose të listoni të avantazhet dhe të disavantazhet e këtij vendimi.
Pasi t’i përgjigjeni këtyre pyetjeve, kërkoni një mendim nga dikush që keni besim. Shitja e biznesit tuaj nuk është vetëm një konsideratë financiare, por është edhe emocionale. Merrni kohë për të arritur në fund të asaj që po ushqen ndjenjat tuaja dhe më pas futuni në mënyrën se si duhet bërë (nëse ende dëshironi të shesni).
- Cila është vlera e kompanisë sime?
Si pronar biznesi, ju duhet të keni një vlersim të shkëlqyer (dhe realist) të asaj që biznesi juaj mund të marrë në tregun e hapur. Përvoja ime me shumë pronarë biznesesh ka qenë se ata e vlerësojnë biznesin e tyre të paktën 50% më të lart se vlera aktuale. Është thelbësore të merrni një palë të tretë për të vlerësuar biznesin tuaj.
Lexo: 3 Arsyet kryesore pse punonjësit e mirë largohen nga puna
Ju mund të kërkoni programe që ofrojnë një llogaritje në fund të zarfit ose mund të shkoni te një vlerësues profesionist biznesi. Një vlerësim në fund të zarfit zakonisht fokusohet në kthimin e investimit (ROI), një mënyrë e shpejtë dhe praktike për të arritur një çmim shitje. Megjithëse përdoret në mënyrë universale, një llogaritje ROI anashkalon faktorë të tillë si koha, vlerësimi i kapitalit, rreziku, potenciali dhe inflacioni, midis faktorëve të tjerë.
Përdorimi i një vlerësuesi profesional të biznesit do të sigurojë një shifër më të saktë, e cila mund të rezultojë në qasje dhe konsiderata të ndryshme (përfshirë asetet, krahasimin e tregut, të ardhurat, etj). Sfida në këtë rrugë është gjetja e vlerësuesit të duhur për biznesin dhe industrinë tuaj, i cili do të kërkojë një çmim të drejtë vlerësimi.
- A mjafton njohja e vlerës?
Të kuptuarit e vlerës së biznesit tuaj përfshin më shumë se sa shuma që duhet ta shisni atë. Për t’u përgatitur për transferimin e pronësisë së biznesit, duhet të organizoni financat tuaja, duke përfshirë dosjet tuaja tatimore, licencat, aktet dhe pasqyrat e fitimit dhe humbjes.
Do të ishte më mirë nëse do të bënit edhe një inventar të aktiveve tuaja materiale dhe jo-materiale dhe të ndonjë detyrimi. Marrja e kohës për të përshkruar planin dhe modelin tuaj të biznesit do të sjellë përfitime për ju dhe blerësit e mundshëm, në mënyrë që ata të kuptojnë vlerën e plotë të kompanisë dhe mënyrën se si ajo gjeneron të ardhura.
- Kujt do t’ia shes?
Ka të ngjarë që do të keni shumë alternativa për të zgjedhur. Për shembull, ju mund t’ua shisni kompaninë punonjësve tuaj nëpërmjet një Plani të Pronësisë së Aksioneve të Punonjësve (ESOP), i cili ka shumë përparësi, por ka disa hapa për t’u kaluar; ose ndoshta keni anëtarë të familjes që janë të aftë dhe duan të marrin përgjegjësinë e drejtimit të kompanisë. Nëse jeni duke kërkuar jashtë rrethit tuaj, merrni parasysh një investitor individual, një firmë të kapitalit privat ose blerës strategjikë.
- Çfarë profesionistësh do të më duhen?
Duhen shumë njerëz për të shitur një kompani. Ka shumë komponentë dhe kompleksitet për çdo marrëveshje. Ekipi i profesionistëve që ju nevojiten do të varet nga specifikat e biznesit tuaj, si industria, madhësia dhe natyra. Këtu janë disa profesionistë që do t’iu duhen në planifikimin e daljes:
- Një Kontabilist Publik i Certifikuar. Kërkoni një me përvojë në bërjen e marrëveshjeve për të ndihmuar në sigurimin e kryerjes së saktë të shitjes dhe transferimit. Ka disa aspekte të lidhura me taksat për shitjen e një biznesi dhe ju dëshironi të siguroheni që jeni në rregulloret më të fundit dhe mundësitë për të kursyer para.
- Një Këshilltar i Certifikuar i Planifikimit të Daljeve (CEPA). Ata mund t’ju ndihmojnë të siguroheni që po merrni përfitimet maksimale kur shisni, dhe ata do të marrin në konsideratë objektivat tuaja personale dhe financiare.
- Një Planifikues Financiar i Çertifikuar (CFP). Ata mund të ndihmojnë me aspektet financiare të marrëveshjes, duke përfshirë atë se si duket e ardhmja juaj financiare.
- Një avokat biznesi. Ata do të krijojnë plane ligjore për të kryer shitjen dhe do të kërkojnë t’ju mbajnë larg telasheve.
- Një avokat i pasurive të patundshme. Ka avantazhe shumë të mëdha nga të cilat mund të përfitoni në planifikimin tuaj para likuiditetit.
- Një ekspert për vlerësimin e biznesit. Ata mund të japin një ide më të saktë se sa vlerësohet kompania juaj. Kjo është nëse nuk dëshironi një numër të thjeshtë të zarfit.
- Këshilltarët e M&A. Ata do të kërkojnë blerës strategjikë për biznesin tuaj. Ata në përgjithësi do të ndihmojnë kompanitë e tregut të mesëm dhe sipër.
- Një ndërmjetës biznesi. Ata do të kontaktojnë blerësit e mundshëm dhe mund të kontrollojnë palët e interesuara për aftësi financiare ose kualifikime të tjera. Ato zakonisht ndihmojnë tregun e mesëm dhe të ulët.
- Një profesionist sigurimi. Ata mund të rishikojnë sigurimin tuaj dhe të bëjnë rreshtime bazuar në nevojat tuaja.
Disa profesionistë mund të ndihmojnë në fushat e mbivendosura, por është më mirë të përdorni një qasje ekipore për t’ju ndihmuar të siguroheni që keni mbështetjen e nevojshme. Puna me njerëzit e duhur do të ndihmojë në arritjen e një rezultati të suksesshëm dhe një tranzicion të qetë.
- Çfarë do të bëj pasi të shes?
Përgatitja dhe të kuptuarit e asaj që dëshironi të bëni pas shitjes është thelbësore për mirëqenien tuaj mendore, kryesisht pasi shumica e pronarëve të bizneseve të vogla që njoh përcaktohen nga biznesi i tyre.
Ata shikojnë vetëm biznesin e tyre, e rrisin atë dhe kërkojnë ta shesin kompaninë me ofertën më të mirë. I pyes se çfarë do të bëjnë me gjithë kohën shtesë që do të kenë. Marr përgjigje befasuese si “Nuk e kam menduar këtë” dhe “Mendoj se do të kaloj kohë me nipërit e mi”. Edhe pse është e mrekullueshme të kalosh kohë me familjen, ata kanë jetën e tyre dhe së shpejti do të kërkoni gjëra të tjera për të bërë.
Bërja e këtyre gjashtë pyetjeve ka të ngjarë të ngrejë pyetje shtesë. Marrja e kohës për të shqyrtuar përgjigjen tuaj për secilën pyetje është një mundësi e shkëlqyer për të eksploruar hapat e mëtejshëm – nëse kjo është shitja e biznesit tuaj apo jo. Përgjigjja e këtyre pyetjeve me ndershmëri dhe angazhimi i profesionistëve të duhur në kohën e duhur do t’ju ndihmojë të siguroheni që të merrni vlerën më të madhe për punën e jetës suaj.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.