Në një raport të fundit, Organizata për Tregti dhe Zhvillim e Kombeve të Bashkuara (OKB) (UN Trade and Development Organization, UNCTAD) tha se niveli i tregut të inteligjencës artificiale (IA) do të barazohej afërsisht me madhësinë e ekonomisë së Gjermanisë, me teknologjinë që ofron përfitime produktiviteti dhe nxit transformimin dixhital.
Megjithatë, agjencia ngriti gjithashtu shqetësime për automatizimin dhe zhvendosjen e vendeve të punës, duke paralajmëruar se AI mund të prekë 40% të vendeve të punës në mbarë botën. Për më tepër, AI nuk është në thelb gjithëpërfshirëse, që do të thotë se përfitimet ekonomike nga teknologjia mbeten “shumë të përqendruara”, shtoi raporti. “Përfitimet e automatizimit të drejtuar nga IA shpesh favorizojnë kapitalin mbi punën, gjë që mund të zgjerojë pabarazinë dhe të zvogëlojë avantazhin konkurrues të punës me kosto të ulët në ekonomitë në zhvillim,” tha UNCTAD. Potenciali që AI të shkaktojë papunësi dhe pabarazi është një shqetësim afatgjatë, me FMN-në që ka bërë paralajmërime të ngjashme më shumë se një vit më parë. Në janar, Forumi Ekonomik Botëror publikoi gjetjet se deri në 41% e punëdhënësve po planifikonin të reduktonin stafin e tyre në fushat ku AI mund t’i zëvendësonte ato. Megjithatë, raporti i UNCTAD thekson gjithashtu pabarazitë midis vendeve, me të dhënat e OKB-së që tregojnë se 40% e shpenzimeve globale të kërkimit dhe zhvillimit të korporatave në AI është përqendruar në vetëm 100 firma, kryesisht ato në SHBA dhe Kinë. Ky dominim i inteligjencës artificiale në nivel kombëtar dhe korporativ kërcënon të zgjerojë ato ndarje teknologjike, duke i lënë shumë vende në rrezik të mbeten prapa, tha UNCTAD. Ajo vuri në dukje se në 118 vende – kryesisht në Hemisferën Jugore – mungojnë diskutime kryesore të qeverisjes së AI.
Rekomandimet e OKB-së
Por AI nuk ka të bëjë vetëm me zëvendësimin e vendeve të punës, thuhet në raport, duke vënë në dukje se ajo gjithashtu mund të “krijojë industri të reja dhe fuqizojë punëtorët” – me kusht që të ketë investime të përshtatshme në rikualifikimin dhe përmirësimin e aftësive. Por në mënyrë që vendet në zhvillim të mos mbeten prapa, ata duhet të “kenë një vend në tryezë” kur bëhet fjalë për rregullimin e AI dhe kornizat etike.
Në raportin e saj, UNCTAD i bën një sërë rekomandimesh komunitetit ndërkombëtar për nxitjen e rritjes gjithëpërfshirëse. Ato përfshijnë një mekanizëm zbulimi publik të IA, infrastrukturë të përbashkët të IA, përdorimin e modeleve IA me burim të hapur (open source) dhe iniciativa për të ndarë njohuritë dhe burimet e AI. Open source në përgjithësi i referohet softuerit në të cilin kodi fillestar është i disponueshëm falas në ueb për modifikime dhe rishpërndarje të mundshme. “Inteligjenca artificiale mund të jetë një katalizator për përparimin, inovacionin dhe prosperitetin e përbashkët – por vetëm nëse vendet formojnë në mënyrë aktive trajektoren e saj”, përfundon raporti. “Investimet strategjike, qeverisja gjithëpërfshirëse dhe bashkëpunimi ndërkombëtar janë çelësi për të siguruar që nga IA të përfitojnë të gjithë, në vend që të thellohen ndarjet ekzistuese.”
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
