Sikur kriza energjetike dhe normat më të larta të inflacionit në katër dekada të mos ishin mjaft përçarëse, ekonomia globale po tronditet gjithashtu nga lëvizjet e mëdha në kurset e këmbimit. Pas dy dekadash euro është tani në barazi me monedhën e gjelbër. Javën e kaluar, stërlina ra në nivelin më të ulët kundrejt dollarit që nga viti 1985 – dhe shumë analistë presin që ajo të bjerë më tej. Yeni kinez, ndërkohë, ka vazhduar rënien e tij të shpejtë kundrejt dollarit dhe pritet të shënojë një nga vitet më të këqija për të.
Një pjesë e kësaj historie ndjek një model të njohur: në kohë telashesh, tregtarët e monedhës dhe investitorët dynden drejt dollarit si një strehë e sigurt. Kjo ishte e vërtetë edhe në krizën financiare globale të vitit 2008, kur epiqendra ishte kolapsi financiar i SHBA-së.
Forca e dollarit, nga ana tjetër, ka ndikime të thella nëpër botë. Në ekonomitë e përparuara, bankat qendrore janë duke u përpjekur të mbajnë ritmin e Rezervës Federale për të shmangur një dobësim të mëtejshëm të monedhave të tyre – gjë që gjithashtu rrit inflacionin e importuar.
Rritja e normave është edhe më problematike për disa, pasi huamarrja nga kriza energjetike e shton edhe më shumë borxhin publik, që arriti rekorde të reja gjatë pandemisë. Në vendet në zhvillim ai kërcënon krizat e bilancit të pagesave duke rritur barrën e borxhit të shprehur në dollarë dhe duke nxitur rrjedhjet e kapitalit.
Lexo edhe: Paundi arrin nivelin më të ulët 37 vite. Ekspertët paralajmërojnë recesionin
Rreth 20 tregje në zhvillim e kanë tregtimin e borxhit në nivele të vështira, sipas FMN-së. Nuk ka zgjidhje të shpejta. E vetmja mënyrë e qëndrueshme për ekonomitë e përparuara për të rifituar terrenin mbi dollarin është nëpërmjet politikave të besueshme dhe të kujdesshme që do t’i çojnë ata përmes krizës së sotme, drejt shtigjeve më të larta të rritjes.
Për botën në zhvillim, ristrukturimi shumëpalësh i borxhit të koordinuar është thelbësor. Tkurrja e pjesës së Amerikës në prodhimin global, rritja e monedhave digjitale dhe armatosja e dollarit në sanksionet kundër Rusisë janë përmendur të gjitha si arsye për shkatërrimin e saj të mundshëm.
Megjithatë, monedha ka ende një ndikim të madh në ekonominë globale duke pasur parasysh rolin e saj dominues në tregtinë dhe financat globale. Në 1971, atëherë sekretari amerikan i Thesarit, John Connally, paralajmëroi homologët e tij ndërkombëtarë se dollari ishte “monedha jonë, por problemi juaj”. Më shumë se 50 vjet më vonë, fjalët e tij mbeten të vërteta.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
