Çmimi Nobel në Shkencat Ekonomike iu dha të hënën Daron Acemoglu dhe Simon Johnson, të dy nga Instituti i Teknologjisë së Massachusetts, si dhe James Robinson nga Universiteti i Çikagos.
Ata morën çmimin për punën e tyre mbi diferencat në prosperitetin mes kombesh dhe për kërkimin e tyre mbi faktin se si institucionet ndikojnë në prosperitet.
Fituesit përdorën si teori, ashtu edhe të dhëna për të shpjeguar më mirë pabarazinë midis vendeve, sipas komitetit të çmimeve.
“Ulja e diferencave të mëdha të të ardhurave midis vendeve është një nga sfidat më të mëdha të kohës sonë,” tha Jakob Svensson, kryetar i komitetit të çmimeve në ekonomi, në një deklaratë. “Fituesit kanë demonstruar rëndësinë e institucioneve shoqërore për arritjen e kësaj.”
Kërkimi i tyre ka treguar se institucionet që u prezantuan gjatë kolonizimit evropian kanë ndihmuar në formësimin e rezultateve ekonomike në vendet e dikurshme të kolonizuara që nga atëherë.
“Përveçse të pyesim nëse kolonializmi është i mirë apo i keq, vërejmë se strategjitë e ndryshme koloniale kanë çuar në modele të ndryshme institucionale që kanë mbetur në kohë,” tha Dr. Acemoglu gjatë një konference shtypi pas shpalljes së çmimit.
Lexo: BE-ja vonon përsëri sistemin e ri elektronik për kontrollet e kufijve
Gjetjet e tyre sugjerojnë se institucionet përfshirëse kanë tendencën të vendosin vendet në një rrugë drejt prosperitetit afatgjatë, ndërsa ato ekskluzive — të dizenjuara për të mbajtur në kontroll ata që janë në pushtet — ofrojnë përfitime afatshkurtra për njerëzit në pushtet.
“Gjerësisht, puna që kemi bërë favorizon demokracinë,” tha Dr. Acemoglu. “Por demokracia nuk është një ilaç për gjithçka.”
Ai vuri në dukje se demokracia mund të jetë e vështirë për t’u futur, dhe ka rrugë drejt rritjes për vendet që nuk janë demokraci, përfshirë shfrytëzimin e shpejtë të burimeve të një kombi për të përshpejtuar përparimin ekonomik.
Por ai tha se “rritja më autoritare” shpesh është më e paqëndrueshme dhe më pak inovative.
Dr. Acemoglu ka qenë për një kohë të gjatë në krye të listave për ata që mund të fitojnë një Nobel, por ai tha se çmimi nuk është diçka që mund të pritej.
“Ti ëndërron të kesh një karrierë të mirë, por kjo është përtej,” tha Dr. Acemoglu, duke theksuar se, “Është një surprizë dhe nder i madh.”
Vitin e kaluar çmimin në ekonomi e fitoi Claudia Goldin. Ajo u vlerësua për kërkimin e saj që zbulon arsyet për diferencat gjinore në pjesëmarrjen në fuqinë punëtore dhe të ardhurat.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
