Bujqësia mbetet një nga shtyllat kryesore të ekonomisë shqiptare, por përballet çdo ditë me probleme konkrete si varfërimi i tokës, rritja e kostove të prodhimit dhe nevoja për produkte më cilësore e më të sigurta. Në këtë kontekst, përdorimi i inputeve natyrore që përmirësojnë tokën pa e dëmtuar atë po fiton gjithnjë e më shumë vëmendje. Një nga këto produkte është acidi humik, një substancë organike me vlera të larta për tokën dhe bimët.
Çfarë është acidi humik?
Acidi humik është një përbërje organike që formohet nga shpërbërja e ngadaltë e mbetjeve bimore dhe shtazore në tokë. Ai gjendet natyrshëm në humus, torfë dhe disa depozita minerale si ligniti. Në bujqësi përdoret si pleh organik ose biostimulant, në formë të lëngshme apo granulare, shpesh i kombinuar me acid fulvik dhe elementë ushqyes si kaliumi.
Vlerat e acidit humik për tokën
Një nga përfitimet kryesore të acidit humik është ndikimi i tij pozitiv në strukturën e tokës. Ai përmirëson ajrosjen, rrit aftësinë e tokës për të mbajtur ujë dhe e bën atë më të butë dhe më të lehtë për t’u punuar. Këto cilësi janë veçanërisht të rëndësishme për tokat e varfra ose të dëmtuara nga përdorimi i tepërt i plehrave kimike.
Acidi humik ndihmon gjithashtu në ruajtjen e lëndëve ushqyese në tokë. Ai lidhet me elementë si azoti, fosfori, kaliumi, hekuri dhe magnezi, duke parandaluar shpëlarjen e tyre dhe duke i bërë më të përthithshme për rrënjët e bimëve. Si rezultat, toka bëhet më pjellore dhe ruan më gjatë cilësinë e saj.
Benefitet për bimët dhe rendimentin
Për bimët, acidi humik vepron si një stimulues natyror i rritjes. Ai nxit zhvillimin e sistemit rrënjor, përmirëson thithjen e ushqyesve dhe forcon rezistencën e bimëve ndaj stresit, si thatësira ose temperaturat e larta. Kulturat e trajtuara me acid humik zakonisht zhvillohen më mirë dhe japin rendiment më të lartë.
Një tjetër përfitim i rëndësishëm lidhet me cilësinë e prodhimit. Frutat dhe perimet shpesh kanë madhësi më të njëtrajtshme, ngjyrë më të mirë dhe shije më të pasur. Në të njëjtën kohë, përdorimi i acidit humik ndihmon në uljen e sasisë së plehrave kimike dhe pesticideve, duke e bërë prodhimin më të sigurt për konsumatorin dhe më miqësor me mjedisin.
Pse acidi humik është i rëndësishëm për Shqipërinë
Shqipëria ka shumë zona bujqësore që vuajnë nga erozioni dhe humbja e lëndës organike. Në këto kushte, acidi humik mund të shërbejë si një zgjidhje praktike për përmirësimin e cilësisë së tokës dhe rritjen e produktivitetit, pa kosto të larta dhe pa pasoja negative për mjedisin.
Përdorimi i tij është veçanërisht i vlefshëm për fermat e vogla dhe të mesme, të cilat përbëjnë shumicën e bujqësisë shqiptare. Ai u jep fermerëve mundësinë të prodhojnë më shumë dhe më mirë, duke ruajtur tokën për përdorim afatgjatë.
Lexo edhe: Shkencëtarët zbulojnë përfitimin e madh për zemrën që fshihet në ushqimet e përditshme
Në kuadër të përafrimit me praktikat bujqësore të Bashkimit Europian dhe rritjes së interesit për produkte organike dhe të qëndrueshme, acidi humik përfaqëson një mundësi reale për zhvillimin e bujqësisë shqiptare.
Një zgjidhje e thjeshtë me ndikim të qëndrueshëm
Acidi humik nuk është një zëvendësues i vetëm i të gjitha inputeve bujqësore, por një mjet i rëndësishëm për përmirësimin e tokës dhe rritjen e eficiencës së prodhimit. Me informim të duhur, përdorim të kontrolluar dhe mbështetje institucionale, ai mund të kthehet në një aleat të fortë për fermerët shqiptarë dhe për zhvillimin e qëndrueshëm të bujqësisë në vend.
Pse po flitet kaq shumë sot për acidin humik?
Sepse sot, më shumë se kurrë, organizmi ynë është i ekspozuar ndaj:
- toksinave mjedisore,
- metaleve të rënda,
- ushqimeve të përpunuara,
- stresit kronik që dobëson sistemin imunitar.
Në këtë realitet, acidi humik po shihet si një aleat natyral që vepron aty ku problemet fillojnë, në nivel qelizor. Kush nuk do ta donte trajtimin që nga rrënja apo jo?
Sipas mjekëve dhe studiuesve, ai ndihmon në:
- detoksifikimin e organizmit, duke lidhur dhe larguar metalet e rënda dhe toksinat,
- rregullimin e mikrobiomës së zorrëve, baza e shëndetit imunitar,
- mbështetjen e sistemit imunitar,
- krijimin e një ambienti më të balancuar për organizmin,
- dhe madje, sipas studimeve, në luftimin e disa infeksioneve bakteriale dhe virale.
Po cila është e veçanta dhe pse duhet t’i kthehemi tokës? Acidi humik nuk është një kimikat i krijuar në laborator, por një substancë 100% natyrale, e formuar nga vetë toka.
Në qendër të këtij diskutimi qëndron filozofia ”One Health”, një koncept gjithnjë e më i përhapur në botë, që thotë diçka shumë të thjeshtë, por të vërtetë:
Nuk mund të ketë njerëz të shëndetshëm pa një mjedis të shëndetshëm.
Shëndeti i njeriut, i kafshëve dhe i natyrës janë të pandashëm. Toka e shëndetshme prodhon ushqim të shëndetshëm. Ushqimi i shëndetshëm ndërton një organizëm të fortë. Dhe një organizëm i fortë jeton në harmoni me natyrën.
Në këtë kuptim, përdorimi i substancave si acidi humik nuk është thjesht një trend i ri shëndetësor, por një rikthim te rendi natyror i jetës.
Çfarë duhet të dimë para përdorimit?
Edhe pse është natyror, mjekët theksojnë se:
- acidi humik duhet përdorur në forma të pastra dhe të kontrolluara,
- dozat duhen respektuar,
- dhe në raste specifike (shtatzëni, terapi mjekësore), këshillohet konsultë me specialistin.
Si çdo gjë tjetër në natyrë, fuqia e tij qëndron në ekuilibër dhe përdorim të përgjegjshëm.
“Rikthimi tek toka” nuk do të thotë kthim pas në kohë. Përkundrazi, do të thotë të përdorim dijen shkencore moderne për të kuptuar dhe rivendosur lidhjen që kemi humbur me natyrën.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
