Titujt e gazetave paralajmërojnë se ngrënia e “një sanduiçi me proshutë në ditë” rrit rrezikun e diabetit të tipit 2, por ekspertët thonë se kjo nuk është aq e qartë.
Një studim i rreth dy milionë njerëzve nga 20 vende të ndryshme zbuloi një lidhje me mishin e kuq dhe të përpunuar, si biftek, proshutë dhe salcice. Ndërsa hulumtimi është bërë mirë, gjetjet janë të nuancuara dhe nuk duhet të shkaktojnë frikë apo panik. Është e arsyeshme të kufizohet marrja, në përputhje me udhëzimet e të ushqyerit të shëndetshëm, thonë ata, por studimi nuk duhet ta fshijë mishin nga menyja.
Hulumtimi, në revistën The Lancet Diabetes and Endocrinology , ka një kufizim të pashmangshëm – nuk mund të vërtetojë se mishi shkakton diabetin, sepse është e pamundur të përjashtohen plotësisht të gjithë faktorët e tjerë të mundshëm të rrezikut, siç janë ushqimet e tjera që kanë ngrënë njerëzit në studim dhe stili i jetesës që ata kanë pasur.
Dr Duane Mellor, nga Shoqata Britanike e Dietetikëve, tha: “Autorët u përpoqën të kontrollonin faktorët e tjerë të rrezikut që lidhen me rritjen e rrezikut të zhvillimit të diabetit të tipit 2, duke përfshirë peshën më të lartë trupore, duhanin, alkoolin, konsumimin e ulët të perimeve”.
Mungonin disa të dhëna për efektin e historisë familjare dhe perimetrin e belit, të cilat mund të lidhen me diabetin, por studiuesit thonë se janë të sigurt në lidhjen që kanë gjetur. Studime të tilla si ky duhet të mbështeten tek pjesëmarrësit që thonë të vërtetën dhe kujtojnë me saktësi atë që hanë.
A do të thotë kjo që gjetjet duhet të hidhen poshtë plotësisht?
Jo, aspak. Ajo shton një pamje në rritje se cilat ushqime, dhe sa, mund të jenë të mira, ose të këqija për ne.
Të dhënat sugjerojnë se heqja e mishit të kuq dhe të përpunuar nga dietat mund të mbrojë njerëzit jo vetëm nga sëmundjet e zemrës dhe goditjet në tru, por edhe nga diabeti i tipit 2, një sëmundje në rritje në mbarë botën.
Lexo edhe: Njerëzit plaken në mënyrë dramatike në dy pika kyçe në jetën e tyre, zbulon studimi
Kanceri i zorrëve
Në studim, dy feta të trasha proshutë në ditë (50 g; 1,7 oz) ose një biftek i vogël (100 g) dukej të ishin një rrezik. NHS tashmë i këshillon njerëzit që të hanë më shumë se 90 g (peshë të gatuar) mish të kuq ose të përpunuar në ditë për të ulur në 70 g, sepse ekspertët besojnë se ngrënia e tepërt e mishit të përpunuar mund të shkaktojë kancer të zorrëve. Agjencia Ndërkombëtare për Kërkime mbi Kancerin e vendos atë në të njëjtën kategori rreziku si pirja e duhanit dhe asbesti. Dhe ndërsa mishi është një burim i mirë i proteinave, vitaminave dhe mineraleve, ai ndonjëherë përmban edhe shumë yndyra të ngopura, të cilat janë lidhur me nivelet e larta të kolesterolit në gjak, një faktor rreziku për sëmundjet koronare të zemrës.
Nivelet e sheqerit në gjak
Hulumtuesja kryesore Prof Nita Forouhi, nga Universiteti i Kembrixhit, tha: “Kërkimi ynë ofron provat më gjithëpërfshirëse deri më tani të një lidhjeje midis ngrënies së mishit të përpunuar dhe mishit të kuq të papërpunuar dhe një rreziku më të lartë në të ardhmen për diabetin e tipit 2.
“Ai mbështet rekomandimet për të kufizuar konsumin e mishit të përpunuar dhe mishit të kuq të papërpunuar për të reduktuar rastet e diabetit të tipit 2 në popullatë.”
Diabeti i tipit 2 shkakton nivele të larta të sheqerit në gjak për shkak të faktit se trupi prodhon shumë pak nga një hormon i quajtur insulinë – ose insulina që bën nuk funksionon siç duhet.
Faktorët e rrezikut përfshijnë:
- obeziteti, ose mbipesha
- presionin e lartë të gjakut
- përkatësisë etnike
- histori familjare
Dr Mellor paralajmëroi njerëzit të konsiderojnë të reduktojnë mishin për t’u siguruar që ata ende marrin mjaftueshëm lëndë ushqyese jetike, si hekuri dhe vitamina B12.
“Është e rëndësishme kur merret parasysh reduktimi, ose heqja e një lloji ushqimi nga dieta, që çdo ushqim zëvendësues të sigurojë të njëjtat lëndë ushqyese për të mbajtur një dietë të shëndetshme në përgjithësi,” tha ai.
Burimet e mira të vitaminës B12 përfshijnë:
- qumësht
- djathë
- vezët
- ekstrakte të fortifikuara të majave, të tilla si Marmite
- drithëra të fortifikuara të mëngjesit
- produkte të fortifikuara të sojës
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
