Inteligjenca artificiale (AI) po bëhet gjithnjë e më e pranishme në shkolla në mbarë Evropën, por mënyrat dhe intensiteti i përdorimit të saj ndryshojnë dukshëm nga një vend në tjetrin. Sipas sondazhit TALIS të Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik (OECD) për vitin 2024, përdorimi i AI-së nga mësuesit e shkollave të mesme dhe të arsimit të detyrueshëm varion nga vetëm 14% në Francë deri në 52% në Shqipëri, me një mesatare prej 32% në Bashkimin Evropian (EU-22).
Përdorimi më i zakonshëm i AI-së është për përgatitjen e mësuesve: rreth 65% e mësuesve në BE e përdorin për të mësuar dhe përmbledhur informacion mbi një temë, ndërsa 64% e përdorin për të gjeneruar plane mësimore dhe aktivitete. Përdorime të tjera përfshijnë ndihmën për praktikimin e aftësive në situata reale (49%), mbështetje për nxënës me nevoja të veçanta (40%), dhe përshtatjen automatike të nivelit të materialeve sipas aftësive të nxënësve (39%). Gjithsesi, përdorimi i drejtpërdrejtë në klasë dhe për vlerësim mbetet më i kufizuar.
Shkencëtarët dhe ekspertët e arsimit shpjegojnë ndryshimet mes vendeve me disa faktorë: politika kombëtare për AI, disponueshmëria e trajnimeve për mësuesit, infrastrukturat teknologjike, kulturat arsimore dhe qëndrimet shoqërore ndaj teknologjisë. Për shembull, Franca nisi këtë vit trajnime kombëtare për përdorimin e AI-së pas mbledhjes së të dhënave TALIS, duke reflektuar se mungesa e qartësisë dhe infrastrukturës shpjegon shpesh adoptimin më të ngadaltë.
Lexo edhe: Oxford zgjedh “Rage Bait” si fjalën e vitit, ja domethënia
Shumë vende të Ballkanit Perëndimor dhe Evropës Lindore, përfshirë Shqipërinë, Kosovën dhe Maqedoninë e Veriut, tregojnë nivele më të larta përdorimi krahasuar me shumicën e vendeve perëndimore, duke sugjeruar se trajnimi dhe motivimi individual i mësuesve shpesh ka rol vendimtar.
Ekspertët parashikojnë që përdorimi i AI-së do të rritet gradualisht dhe do të përfshijë edhe ndërveprime më direkte me nxënësit, si propozimi i aktiviteteve të personalizuara dhe dhënia e feedback-ut në kohë reale. Megjithatë, UNESCO dhe specialistët e arsimit theksojnë se mësuesit duhet të mbeten ndërmjetësit kryesorë, duke ruajtur rolin e tyre etik dhe pedagogjik. AI duhet të plotësojë, jo të zëvendësojë mësuesin, duke respektuar privatësinë dhe autonominë e nxënësve.
Sfidat e ardhshme lidhen me nevojën për përdorim të përgjegjshëm, udhëzime të qarta dhe rritjen e trajnimeve, sidomos në kontekstin e mungesës së mësuesve në Evropë, që mund të çojë në rrezikun e de-kualifikimit të profesionit. Ndërkohë, AI ofron mundësi për të lehtësuar punët administrative dhe për të lënë më shumë kohë për mësim të drejtpërdrejtë dhe interaktiv.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
