Një studim i ri tregon se disa marka të byzylykëve të orëve inteligjente dhe të fitnesit përmbajnë “përqendrime shumë të larta” të një kimikati të prodhuar nga njeriu, i cili mund të dëmtojë shëndetin tonë.
Studiuesit e Universitetit të Notre Dame testuan 22 byzylykë në kategori të ndryshme çmimesh, dhe shumë prej tyre rezultuan të prodhuar me fluoroelastomerë, goma sintetike të krijuara për të larguar djersën, vajrat e lëkurës dhe ujin. Nëntë prej këtyre byzylykëve kishin nivele të larta të acidit perfluoroheksanoik (PFHxA), një lloj i për- dhe polifluoroalkil-substancave (PFAS). Këto përbërës njihen si “kimikate të përhershme” dhe lidhen me një sërë problemesh shëndetësore, përfshirë një rrezik të rritur për disa lloje kanceresh. “Gjëja më e habitshme që gjetëm në këtë studim ishte përqendrimi shumë i lartë i vetëm një PFAS — disa mostra kishin mbi 1,000 pjesë për miliard PFHxA, që është shumë më i lartë se shumica e PFAS që kemi parë në produktet e konsumit,” tha Graham Peaslee, bashkautor i studimit dhe profesor në Departamentin e Fizikës dhe Astronomisë. PFAS janë zbuluar në paketimet e ushqimit të shpejtë, tenxheret me veshje jo-ngjitëse, pëlhura rezistente ndaj njollave dhe ujit, shampo, kozmetikë, bojra dhe ngjitës, ndër të tjera.
Orët inteligjente dhe byzylykët e fitnesit janë teknologji të veshshme shumë të njohura. Në një anketë të vitit 2019, 21% e të rriturve amerikanë raportuan se mbanin një të tillë shpesh. Peaslee tha se ky është studimi i parë që trajton PFAS në byzylykët e orëve inteligjente dhe të fitnesit.
Lexo edhe:Yndyra e mirë në trupin tonë mund të djegë kalori dhe të mbrojë nga Alzheimeri — ja si ta aktivizojmë atë
Ato quhen “kimikate të përhershme” sepse nuk shpërbëhen lehtë në mjedis, duke qëndruar për periudha të gjata në tokë dhe ujërat nëntokësore. Një studim i publikuar këtë javë zbuloi se ato janë të përhapura në sistemet publike të ujit. PFAS janë lidhur me probleme shëndetësore si ulja e funksionit imunitar, kolesteroli i lartë, mosfunksionimi i tiroides, dëmtimi i mëlçisë, vonesat zhvillimore te fëmijët dhe një rrezik i shtuar për disa lloje kanceresh, veçanërisht ato të veshkave dhe testikujve.
“Deri më tani, pak studime janë publikuar mbi përthithjen përmes lëkurës të PFAS,” tha Alyssa Wicks, një studente e diplomuar në laboratorin e Peaslee dhe autore kryesore e studimit.
“Në një artikull të publikuar [në vitin 2024] nga një grup kërkimor evropian u zbulua se disa lloje të PFAS kishin transferim të rëndësishëm përmes lëkurës,” vazhdoi Wicks. “Ky studim fillestar shqyrtoi vetëm rreth 20 nga 14,000 llojet e njohura të PFAS, dhe nevojiten më shumë studime për të kuptuar më mirë se si PFAS kalojnë përmes lëkurës.”
Në studimin e Wicks, nivele të larta të PFHxA u gjetën në byzylykët që kushtonin mbi 15 dollarë.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
