Si ju thyhet vetëvlerësimi në atë që quhet ‘Sindroma Eko’

Sindroma e Ekos merrfrymëzim nga figura mitologjike e njohur si Echo, një nimfë e ndëshkuar  që ishte detyruar të përsëriste fjalët e fundit të çdo bisede. Sot, kjo figurë mitologjike përfaqëson shumë njerëz që luftojnë çdo ditë për të afirmuar zërin e tyre dhe për të qenë të vëmendshëm. Megjithatë, ata shpesh vuajnë nga mungesa e vëmendjes dhe mbërthimi në një mjedis narcisist.

Termi i ri në fushën psikologjike, ekoizmi, ka rrënjet e tij në mitologjinë greke, duke u lidhur me një histori të dashurisë mes një oreade të malit Eliconia dhe një bari të pashëm të quajtur Narcissus. Dr. Craig Malkin, profesor i psikologjisë në Shkollën Mjekësore të Harvardit, e prezantoi këtë term në librin e tij “Çfarë nuk shkon me ndjenjën e veçantë? Transformimi i narcizmit në një avantazh për veten dhe të tjerët”. Pas publikimit të librit, ekoizmi ka bërë që publiku dhe komuniteti shkencor të tregojnë një interes të theksuar për këtë tipar të ri të personalitetit të identifikuar nga Dr. Malkin.

Ekoizmi, ose sindroma Eko, shfaqet kryesisht te ata që jetojnë nën presion ose janë të kushtëzuar nga një figurë narcisiste. Individët e kësaj profile janë të dashuruar, emocionalisht të ndjeshëm, por përjetojnë ankthin e madh kur janë në qendër të vëmendjes. Ata ndihen të frikësuar të shprehin nevojat e tyre dhe vënë veten e tyre në plan të dytë për hir të të tjerëve. Këto sjellje shfaqen si pasive dhe të padëshiruara, shpesh si rezultat i presionit nga partneri, prindërit ose një mjedis narcisist.

Sindroma e Ekos: origjina dhe karakteristikat

Sindroma Eko ka fituar interes të madh pasi sjellja narcisiste (dhe efektet e saj) po përhapet dukshëm rreth nesh. Disa kërkime të kryera nga Universiteti i Bochum (Gjermani) dhe të publikuara në revistën  Public Library of Science,  tregojnë se rrjetet sociale si Facebook na lejojnë të shohim këtë rritje .

Janë të shumtë ata që, duke qenë të rrethuar nga individë narcistë, ndihen të kufizuar në identitet dhe mbi të gjitha në vetëvlerësim. Nga ana tjetër, nëse analizojmë mitin e Eco-s do të kuptojmë një aspekt mjaft të veçantë. Jehona ishte nimfa më e sigurt dhe më e shkëlqyer në zhvillimin e një bisede. Të gjithë ranë në këmbët e tij për shkak të hirit dhe zgjuarsisë së fjalëve të tij.

Zeusi e shfrytëzoi këtë dhuratë për të argëtuar gruan e tij Hera , ndërsa ai shkonte me gra të tjera. Kështu, ditën që Hera kuptoi mashtrimin e nimfës Echo, e ndëshkoi duke i hequr zërin. Mund të kishte përsëritur vetëm fjalët e fundit që dëgjoi. Mundimi më i madh i Ekos ishte kur ajo ra në dashuri me Narcisin dhe ai qeshi me të për karakteristikën e saj shumë të veçantë.

Pikërisht në atë moment e pushtoi trishtimi. Refuzimi, poshtërimi ishin më të dhimbshme sesa humbja e zërit. Ekoizmi mishëron këtë thelb: ne të gjithë mund të mbështetemi në një të kaluar me aftësi të forta psikologjike, por prania e një narcisisti mund të na anulojë plotësisht dhe të na çojë në këtë shpellë simbolike në malin Eliconia ku Eco gjeti strehë.

Një person me Sindromën Eko shfaq disa karakteristika specifike:

1. Ndjeshmëria emocionale e madhe: Ata kanë një aftësi të zhvilluar për të ndjerë dhe kuptuar ndjenjat e të tjerëve. Empatia është një tipar thelbësor për ta.
2. Vështirësi në shprehjen e nevojave të tyre: Për shkak të frikës së ndërhyrjes apo shqetësimit të të tjerëve, ata mund të ndihen të vështirësuar në shprehjen e nevojave dhe dëshirave të tyre personale.
3. Vlerësim i ulët për veten: Për shkak të historisë së tyre, ata shpesh nuk e vlerësojnë veten dhe shpesh mohojnë ose nuk njohin sukseset e tyre.
4. Mungesa e iniciativës për të mos shqetësuar të tjerët: Ata mund të shmangin të marrin iniciativa ose të ndjekin projekte të tyre për të mos ngarkuar apo mërzitur të tjerët.
5. Përshtatje ndaj një prind me personalitet narcisist: Sindroma Eko shpesh ka rrënjë në një fëmijëri ku një ose të dy prindërit kanë personalitete narcisiste, duke rezultuar në neglizhim të nevojave emocionale të fëmijës.
6. Përballje me beteja të brendshme: Për të përballuar ndikimin e prindërve narcisistë dhe për të ndryshuar dinamikën e tyre personale, ata mund të përballem me beteja të brendshme për të vënë kufij dhe për t’u afirmuar.

Në përgjithësi, një person me Sindromën Eko mund të jetë i ndjeshëm dhe empatik, por kjo shpesh shoqërohet me vështirësi në shprehjen e vetes dhe vlerësim të ulët për veten. Ata mund të kërkojnë përmirësim personal dhe përkrahje për të zhvilluar një ndjenjë të fortë të vetëvlerësimit dhe për të kapërcyer sfidat emocionale.