Robotët po vijnë – dhe nuk mund të bësh asgjë për këtë. Të paktën, kështu duan të na bëjnë të besojmë kompanitë e mëdha të teknologjisë. Titujt alarmantë rreth inteligjencës artificiale po bëhen gjithnjë e më të zakonshëm. Një raport i publikuar së fundmi nga Instituti Tony Blair parashikoi se midis një dhe tre milion vende pune në sektorin privat në Mbretërinë e Bashkuar mund të zhduken për shkak të AI. Ndërkohë, Instituti për Studime të Politikave Publike (IPPR) ka parashikuar një skenar më të keq me humbjen e 7.9 milion vendeve të punës.
Ndoshta po kërkoni në Google “si të mësoj programim”, por mos u shqetësoni: e ardhmja ende mbetet në duart e njerëzve.
Sa vende pune do të zhduken nga AI?
Raporti i TBI parashikon deri në tre milion vende pune të humbura, por detajet janë më pak shqetësuese. Sipas raportit, zhvillimi i teknologjisë gjithashtu do të krijojë role të reja, duke ulur humbjet neto të vendeve të punës në “qindra mijëra”. Një mësim i zakonshëm është se IA ka të ngjarë të rrisë dinamizmin e tregut të punës, duke nxitur më shumë njerëz të lënë vendet aktuale të punës për të filluar punë të reja. Sipas raportit, punët administrative dhe sekretareshat janë më të rrezikuara nga AI, të ndjekura nga shërbimet ndaj klientit, shitjet dhe sektori financiar. Prandaj, rekomandohet përmirësimi i infrastrukturës së tregut të punës për të përballuar ndryshimet e shpejta. Megjithatë, sipas ekspertëve të IPPR, zvogëlimi i ndikimeve negative të AI është një qëllim i rëndësishëm. “Ne kemi zgjedhje,” thotë Bhargav Srinivasa Desikan, studiues në IPPR. “Çfarë drejtimi shoqëror duam për AI? E rëndësishme është të mos lejojmë vetëm kompanitë private të vendosin drejtimin e këtij ndryshimi.” Në analizën e IPPR, ndikimi i AI mund të jetë shumë më i madh nëse nuk ndërmerren veprimet e duhura. Në skenarin më të keq, mund të humbasin 7.9 milion vende pune. Në skenarin më të mirë, punët mund të përshtaten me AI dhe të sjellin një rritje ekonomike prej 13% në Prodhimin e Brendshëm Bruto (306 miliardë paund në vit). Për më tepër, pagat e punëtorëve mund të rriten me më shumë se 30%.
Lexo edhe:DeepSeek: Chatboti “i lirë” kinez që shkaktoi rënie të aksioneve në teknologji
Si duhet të përballemi me AI?
Aftësitë në AI së shpejti do të jenë po aq të domosdoshme sa përdorimi i Microsoft Word. Për ta bërë këtë realitet, qeveria duhet të miratojë një strategji industriale të orientuar drejt punësimit, duke ofruar stimuj tatimorë ose subvencione për të inkurajuar përshtatjen e vendeve të punës në vend të eliminimit të tyre. Sektori i shëndetësisë, për shembull, duhet të rregullohet për të siguruar përgjegjësi njerëzore në çështje kyçe. Unione të ndryshme kanë propozuar që punonjësit të kenë të drejtën ligjore të konsultohen kur bëhen ndryshime të mëdha të punës për shkak të AI. Një projektligj i paraqitur nga Kongresi i Sindikatave të Punës kërkon të rrisë mbikëqyrjen dhe të sigurojë që vendimet me rrezik të lartë të përfshijnë gjithmonë faktorë njerëzorë.
A mund të sjellë AI një javë pune katërditore?
AI ka potencialin të rrisë produktivitetin, gjë që mund të çojë në paga më të larta dhe orare më të shkurtra pune. Raporti i TBI sugjeron se teknologjia mund të rrisë PBB-në deri në 1% në pesë vitet e ardhshme dhe deri në 6% deri në vitin 2035. Megjithatë, IPPR paralajmëron se rritja ekonomike nuk duhet të vijë në kurriz të punëtorëve. “Kompanitë e teknologjisë janë ndër më të pasurat në botë dhe ushtrojnë ndikim të madh,” thotë Desikan. “Ka një nevojë për rritje, por është shqetësuese se çfarë kompromisesh mund të bëhen për ta arritur atë. Qeveria duhet të jetë më skeptike dhe të gjejë një ekuilibër më të drejtë.”
Në fund të fundit, AI mund të jetë një çlirim ose një sfidë, dhe e ardhmja varet nga politikat dhe vendimet që merren sot.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
