Çarjet në fasadën e mermerit të Taj Mahal-it po nxisin pretendimet se qeveria indiane po zgjedh të injorojë ndërkohë që monumenti i dashur po degradohet. Taj Mahal-i është një vend i trashëgimisë botërore të Unesco-s dhe simbol ndërkombëtar i Indisë. Por mauzoleumi prej mermeri në Uttar Pradesh ka qenë “prej kohësh një burim përfshirjeje në lojën politike”, shkruan The Times, dhe ka sugjerime se nacionalizmi hindu mund të ketë ndikuar në përkeqësimin e gjendjes së tij.
Lot prej mermeri
Taj Mahal-i është ndërtesa më e famshme e Indisë, duke tërhequr rreth tetë milionë vizitorë çdo vit. Ai u ndërtua në shekullin e 17-të nga perandori Shah Jahan, si një mauzoleum për mbretëreshën e tij të preferuar, Mumtaz Mahal, e cila vdiq duke sjellë në jetë fëmijën e tyre të katërmbëdhjetë. Perandori përdori mermer nga Rajasthan-i, i cili besohej se kishte një cilësi unike – ai duket rozë në mëngjes, i bardhë në mesditë dhe qumështor në mbrëmje. Rabindranath Tagore, një poet i njohur indian, e përshkroi Taj Mahal-in si “një lot prej mermeri… mbi faqen e kohës”. Megjithatë, fotografitë e fundit të postuara në mediat sociale kanë “ngritur shqetësime” se monumenti po “degradohet”, shkruan The Times. Imazhet përfshijnë një kupolë që rrjedh, çarje në mure dhe një pemë që del nga një shtyllë. Gurë “gjysmë të çmuar”, të “gdhendur nëpër mure”, po luftojnë gjithashtu me kalimin e kohës, u shpreh Shakeel Chauhan, sekretari i përgjithshëm i Federatës së Udhëzuesve Turistikë të Indisë, për The Times of India.
Dëmet e shkaktuara nga ndotja e ajrit kanë qenë gjithashtu një shqetësim i kahershëm, tha BBC. Ambientalistët kanë qenë “veçanërisht të shqetësuar” për një rafineri të madhe nafte rreth 30 milje larg Taj Mahal-it, e cila lëshon dioksid squfuri dhe ndotës të tjerë, që kombinohen me lagështinë në atmosferë për të shkaktuar shi të korroziv.
Pema e vërejtur që del nga një shtyllë e Taj Mahal-it është një peepul, një lloj fiku i cili konsiderohet i shenjtë nga hindusët – simbolik për ata që fajësojnë rritjen e ndikimit të ekstremistëve hindu për rënien e monumentit. Ekziston një “ndikim gjithëpërfshirës” i nacionalizmit hindu në “rangjet më të larta” të politikës indiane, shkruan La Croix, dhe “një qëllim për të vendosur një hegjemoni hindu në dëm të pakicave fetare”, një politikë e njohur si Hindutva. Disa grupe ekstreme hindu kanë “vendosur në objektivin e tyre” Taj Mahal-in, për të cilin ata besojnë se është ndërtuar mbi vendin e një faltoreje të perëndisë hindu Shiva, shkruan France24. “Ai u shkatërrua nga pushtuesit Mughal që të mund të ndërtohej një xhami atje,” tha Sanjay Jat, zëdhënës i organizatës Hindu Mahasabha, për faqen e internetit të lajmeve. Por ky pretendim u hodh poshtë nga Audrey Truschke, një profesoreshë e asociuar e historisë së Azisë Jugore në Universitetin Rutgers. Teoria është “po aq e arsyeshme sa propozimet që Toka është e sheshtë”, tha ajo, dhe flet për një “krenari nacionaliste të etur dhe të brishtë që nuk lejon që asgjë jo-hindu të jetë indiane” dhe që “kërkon të fshijë pjesët myslimane të trashëgimisë indiane”.
Edhe pse përgjegjësia për monumentin i takon Survey-it Arkeologjik të Indisë (ASI), kundërshtarët politikë të kryeministrit Narendra Modi nga partia nacionaliste hindu BJP, e akuzojnë partinë për mbylljen e syve ndaj neglizhencës. Në një postim në X, i përkthyer nga Deccan Herald, ish-kryeministri i Uttar Pradesh-it, Akhilesh Yadav, pretendoi: “Qeveria BJP dhe departamentet e saj të fjetura kanë dështuar plotësisht në ruajtjen e Taj Mahal-it.”
theweek