Në shumicën e imazheve që kemi për njerëzit e lashtë, ata paraqiten duke hedhur shigjeta në lëkurat e trasha të mamuthëve. Një studim i ri nga arkeologët e UC Berkeley sugjeron se gjuetarët e Pleistocenit mund të kenë përdorur shtiza të ngulitura në tokë, të pajisura me skaje të mprehta, për të vrarë kafshë të mëdha si mamuthët dhe mastodontët, madje edhe macet me dhëmbë si shpata.
Sipas kësaj teorie, këto shtiza mund të kenë funksionuar si një projektile e lashtë me boshllëk, duke shkaktuar një goditje më të fuqishme sesa një shigjetë e hedhur. Ndërsa është thënë se ardhja e Homo sapiens në Amerikë ndoshta ka shkaktuar zhdukjen e këtyre kafshëve të mëdha përmes gjuetisë së tepruar, pyetja është: si ia dolën njerëzit e lashtë të mposhtnin këto krijesa kaq të mëdha rreth 13,000 vjet më parë?
Në vend të hedhjes së shigjetave, ky studim, i botuar në revistën PLOS One, sugjeron se gjuetarët e lashtë i ngulnin shigjetat në tokë dhe prisnin që kafshët të përplaseshin në majat e mprehta. Kjo mund ta shtynte shigjetën shumë më thellë në trupin e kafshës, duke vepruar me më shumë efikasitet se sa një shigjetë e hedhur.
Scott Byram nga UC Berkeley, autori kryesor i studimit, tha: “Ky dizajn i lashtë i amerikanëve ishte një inovacion i jashtëzakonshëm në strategjitë e gjuetisë. Kjo teknologji e veçantë po na ofron një pamje të re në teknikat e gjuetisë dhe mbijetesës që janë përdorur njerëzit për mijëvjeçarë të tërë.”
Misteri filloi me zbulimin e pikave Clovis, gurë të mprehtë të ndryshëm në madhësi, të bërë nga flinte ose jasper, që përdorin indentime të thella në bazën e tyre. Edhe pse këto janë objekte shumë të zakonshme nga periudha, ekspertët nuk ishin të sigurt se si përdoren ato, pasi pika Clovis është shpesh vetëm pjesa e mbetur e sistemit të armës.
Pasi analizuan të dhënat historike dhe testuan forcën e shigjetave në një platformë eksperimenti, ekipi gjeti se një shigjetë e hedhur do të kishte pak ndikim në një kafshë. Ndërsa, shembja e përparme që ndodh pas hyrjes së pikës Clovis në lëkurën e kafshës ndikonte për ta rritur dëmin.
Teoria e re gjithashtu mbështet idenë që pikat Clovis janë shumë të ndërlikuara dhe kërkojnë shumë burime për t’u bërë. Kjo e bën të vështirë që një gjuetar të dëshironte të shpenzonte një burim të tillë për një metodë sulmi me një shkallë të ulët të suksesit.
Lexo edhe: Studim i ri: Kafja mund të ketë përfitime që shkojnë përtej një filxhani në mëngjes
“Herë pas here në arkeologji,” tha Byram, “pjesët fillojnë të përshtaten dhe tani me teknologjinë Clovis, kjo e vendos gjuetinë me shtiza në qendër të vëmendjes për megafaunat e zhdukura. Kjo hap një mënyrë të re për të parë si jetonin njerëzit me këto kafshë të jashtëzakonshme gjatë historisë.”
Edhe pse strategjia për gjuetinë e megafaunave nga njerëzit e lashtë po bëhet më e qartë, Byram dhe ekipi i tij dëshirojnë të kryejnë teste më realiste duke përdorur një mamuth të rremë për të parë se çfarë do të ndodhte nëse një kafshë përplasej direkt në këtë sistem të shtizave. Megjithatë, për shkak se arkeologët gjejnë vetëm pikat Clovis dhe jo sistemin e plotë të armës, është e vështirë të dimë me siguri nëse ky sistem është përdorur vërtet.
Nëse teoria funksionon siç pritet, do të duhet të rishikojmë mënyrën se si popujt e lashtë mbijetuan dhe u zhvilluan në Amerikë 13,000 vjet më parë dhe më tej.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
