SpaceX lindi në autostradën Long Island. Ishte viti 2000 dhe Elon Musk sapo ishte detyruar të largohej nga pozicioni i tij si CEO i PayPal. Ndërsa po udhëtonte në autostradë me mikun dhe shokun e tij sipërmarrës Adeo Ressi, u ngrit pyetja:
Çfarë do të bënte Musk më tej?
“Unë i thashë Adeos se gjithnjë kam qenë i interesuar për hapësirën, por nuk mendoja se kjo ishte diçka të cilën mund ta bënte një individ i vetëm”,- tregon Musk me Eric Berger, autor i librit të ri “Liftoff: Elon Musk and the Desperate Early Days That Launched SpaceX”. Duke menduar për bisedën më vonë atë ditë, Musk kërkoi në faqen e internetit të NASA-s plane për njerëz që shkonin në Mars.
Ai nuk gjeti asnjë.
Kështu, pasi kaloi pak kohë duke studiuar këtë temë në mënyrë më të thelluar, Musk krijoi idenë e tij.
Ajo që vijon është një udhëtim i çmendur (dhe magjepsës) se si Musk ndërtoi një kompani që synonte të zgjidhte disa probleme shumë komplekse.
Ndonëse shumica e sipërmarrësve që aspirojnë, nuk po përpiqen të trajtojnë sfidën e udhëtimit hapsinor, ata ende mund të mësojnë mjaft gjëra nga ditët e para të SpaceX.
Më poshtë gjeni disa mësime kryesore:
Mos filloni me një produkt, filloni me një problem.
SpaceX nuk filloi të ndërtonte raketa të vetat. Në fakt, në ditët e para, Musk dhe këshilltarët e tij udhëtuan në Rusi (dy herë) për t’u përpjekur të blinin një raketë balistike ndërkontinentale të rinovuar.
Problemi, shkruan Berger, qëndronte se rusët nuk kishin respekt për Musk. Në sytë e tyre, Musk nuk e kishte idenë se me çfarë po merrej. Kështu që, ata i ofruan atij raketat e tyre në një përplasje qesharake.
“Pyesja veten se çfarë do të duhej për të ndërtuar raketën tonë.”,- tha Musk.
Disa vjet më vonë, Musk dhe SpaceX ia kishin arritur.
Bëni kërkimin tuaj.
Musk duhej të provonte se ishte serioz. Një student i zjarrtë, Musk tashmë kishte diploma të Ivy League në ekonomi dhe fizikë. Ai e zbatoi mentalitetin e tij prej studenti në fushën e tij të re.
“Musk kishte lexuar gjithçka që mundej në lidhje me raketat, nga manualet e vjetra teknike sovjetike te libri portreti i John Drury Clark mbi shtytësit, “Ignition!”,- shkruan Berger. Musk e dinte mirë që sipërmarrësit e tjerë ishin zhytur në shkencën e raketave dhe kishin dështuar. Kështu që studioi atë që ata kishin bërë, duke mësuar nga gabimet e tyre në mënyrë që të shmangte përsëritjen.
Tani, Musk ishte gati të fillonte takimet me shkencëtarët e raketave. Gjatë gjithë kohës, ai vazhdoi me mendimin “mëso gjithçka”, duke bërë pyetje të mira dhe duke dëgjuar me vëmendje përgjigjet.
Përvetësoni sfidat
Plani fillestar i Musk ishte të frymëzonte publikun, duke çuar në më shumë fonde për NASA. Por, sa më shumë që mësonte Musk, aq më shumë e kuptonte që NASA kishte problemet e veta përtej financimit.
“Fillova të kuptoj përse gjërat ishin kaq të shtrenjta”,- tha Musk. “Unë pashë anijet që NASA kishte. Dhe me anije si Boeing dhe Lockheed e dija që Marsi ishte larg”.
Kështu, Musk filloi të mendonte më shumë.
Lexo: Rover Perseverance i NASA-s ka prodhuar oksigjen të pastër në Mars
Nëse Musk do të ulte koston e udhëtimit në hapësirë, do të kishte më shumë mundësi.
Jo të gjithë ishin aq entuziastë.
Berger tregon se si pranverën e ardhshme Musk thirri një takim me rreth 15 inxhinierë të shquar të hapësirës ajrore. Inxhinierët ishin inkurajuar të merrnin pjesë nga Mike Griffin, një udhëheqës në këtë fushë, i cili më vonë do të bëhej administratori i NASA-s.
“Musk hyn brenda dhe njofton se dëshiron të krijojë kompaninë e tij të raketave”,- tregon Chris Thompson, një inxhinier i hapësirës ajrore që këshillonte Musk. “Dhe unë mbaj mend shumë tallje, të qeshura, njerëz që thoshin gjëra të tilla si:” Kurseni paratë fëmijë dhe shkoni të pushoni në plazh”.
Por Musk nuk do të dorëzohej lehtë.
“Musk kërkoi midis dyshuesve ata pak besimtarë”,- shkruan Berger. “Musk dëshironte njerëz që përqafonin një sfidë në vend që të tërhiqeshin prej saj”.
Nuk vonoi shumë dhe Musk i gjeti ata optimistë.
Ai u ofroi pesë personave mundësinë për t’u bashkuar me ekipin themelues të SpaceX, dy prej tyre pranuan: Chris Thompson dhe një yll në ngjitje në motorët e raketave, Tom Mueller.
Bëjini punonjësit pronarë
Ndërsa numri i punonjësve të SpaceX u rrit, Musk donte të përdorte ndjenjën e pronësisë së këtyre punonjësve. “Duke qenë se po shpenzonin paratë e tij, Musk u dha punonjësve një nxitje për të qenë të kursyer me to”,- shpjegon Berger.
“Punësimet e hershme morën pjesë të mëdha të aksioneve”,- shkruan ai. “Kur një punonjës i kurseu ndërmarrjes 100,000 dollarë duke ndërtuar një pjesë brenda shtëpisë në vend që ta porosiste atë nga një furnizues tradicional, të gjithë përfituan”.
Ajo që pasoi ishte një ekip, i cili ndërtoi një kulturë për të bërë gjëra të mëdha me sa më pak burime të ishte e mundur.
Sigurisht, jo çdo pronar i ri biznesi është milioner, siç ishte Musk kur filloi ndërtimin e SpaceX.
Por pothuajse të gjithë mund të përfitojnë nga mësimet që Musk demonstroi ditët e para të SpaceX:
Lexo: Guvernatori Sejko në konferencën “Normalja e re, sfidat dhe oportunitetet” në UET
- Mos filloni me një produkt. Filloni me një problem.
- Bëni kërkimin tuaj.
- Përqafoni sfidat.
- Bëni punonjësit pronarë.
Ndiqni këto këshilla dhe do të rrisni shanset që biznesi juaj të ketë sukses.
Që nga viti 2015 nxisim shpirtin sipërmarrës, inovacionin dhe rritjen personale duke ndikuar në zhvillimin e një mjedisi motivues dhe pozitiv tek lexuesit tanë. Kjo punë që e bëjmë me shumë dashuri nuk ka të paguar. Ne jemi platforma e vetme e cila promovon modelin pozitiv të sipërmarrjes së lirë. Përmes kësaj platforme mbështesim edukimin gjatë gjithë jetës si mjet për zhvillimin personal dhe profesional të brezave. Kontributi juaj do të na ndihmojë në vazhdimin e këtij misioni në gjithë trevat shqipfolëse.
Mund të kontribuoni KETU. Falemnderit.
